Wojna lamijska
Z Wikipedii
Wojna lamijska toczyła się w latach 323-321 p.n.e. między Atenami i ich sprzymierzeńcami a Macedonią. Celem Aten było zrzucenie zwierzchności Macedonii nad Grecją, gdy po śmierci Aleksandra Wielkiego wydawało się, że nadeszła sprzyjająca ku temu sposobność. Nazwa wojny pochodzi od greckiego miasta Lamia, znajdującego się na równinie Malis, gdzie po klęsce został oblężony Antypater w początkowej fazie wojny.
Spis treści |
[edytuj] Przebieg
Na wieść o śmierci Aleksandra Wielkiego (czerwiec 323 r. p.n.e.) władze Aten podjęły działania w celu zrzucenia hegemonii macedońskiej w Grecji. Wysłano poselstwa do innych miast-państw greckich i związków – w pierwszym rzędzie do Etolów – w celu zmontowania koalicji antymacedońskiej, a także wykorzystano rezerwy finansowe Aten do wynajęcia wojska najemnego stacjonującego na przylądku Tajnaron w sile ok. 8000 żołnierzy. Leosthenes, dowódca najemników, już w październiku 323 r. p.n.e. rozpoczął działania zbrojne przeciwko Macedonii. Połączywszy się z wojskami etolskimi (ok. 7000) zajął Termopile. Antypater, z siłami jakimi dysponował oraz wezwawszy Tesalów, wyruszył w celu pokonania wojsk Leosthenesa. Równocześnie wódz macedoński wysłał poselstwa do Kraterosa (będącego w Cylicji na czele weteranów armii Aleksandra) oraz Leonnatosa (satrapy Frygii nad Hellespontem), aby przyszli mu z pomocą. Tymczasem, tuż przed konfrontacją zbrojną Antypatra z koalicjantami, Tesalowie przeszli na stronę Aten zasilając wojska sprzymierzeńców. Powiększona w ten sposób armia Leosthenesa (licząca teraz ok. 22 000 żołnierzy) pokonała Antypatra zmuszając go do zamknięcia się w Lamii, gdzie musiał czekać na posiłki, nie mogąc w zasadzie podjąć żadnych efektywnych działań.
Koalicjanci jednakże nie zdołali zablokować komunikacji między Europą a Azją. Flota ateńska podjęła co prawda działania w okolicach Hellespontu, jednakże wszystkie operacje morskie pozbawione były większego rozmachu i efektywności. Lizymach – władca Tracji, zajęty był co prawda powstaniem Odrysów, ale nawet i tej korzystnej sytuacji sprzymierzeńcy nie potrafili wykorzystać, aby zamknąć połączenie ze wschodem. Sytuację Aten i koalicjantów pogorszyła dość przypadkowa śmierć w niewielkiej potyczce Leosthenesa, stojącego na czele wszystkich sił lądowych. Jego następca – Ateńczyk Antifilos – był przywódcą znacznie mniejszego formatu z punktu widzenia scalenia wszystkich wojsk sprzymierzonych, ale mimo to udało mu się w Tesalii pokonać Leonnatosa, który na wiosnę 322 r. p.n.e. przeprawił się przez Hellespont na czele korpusu posiłkowego dla Antypatra. Leonnatos poległ w bitwie z wojskami Antifilosa. Tymczasem Antypater ze swoimi wojskami oraz z niedobitkami Leonnatosa wycofał się do Macedonii, aby zaczekać na posiłki Kraterosa.
Na morzu flota macedońska pod dowództwem Klejtosa odniosła druzgoczące zwycięstwo nad flotą ateńską w bitwie pod Abydos, a po połączeniu się z flotą Antypatra miła miażdżącą przewagę nad Grekami. Kolejna bitwa morska pod Amorgos, latem 322 r. p.n.e., była pogromem dla Ateńczyków, którzy tym samym ostatecznie utracili inicjatywę na morzu. Po przybyciu we wrześniu tego samego roku Kraterosa z posiłkami, Antypater, który objął naczelne dowództwo nad siłami macedońskimi, ruszył z kontrofensywą przeciwko Atenom i ich sprzymierzeńcom. Pod Krannon w Tesalii doszło do konfrontacji zbrojnej wojsk Antypatra z siłami ateńskimi pod dowództwem Antifilosa. Bitwa w zasadzie pozostała nierozstrzygnięta militarnie, ale nie poprawiła też sytuacji Ateńczyków i ich sprzymierzeńców, gdyż Antypater przystąpił do oblegania lub pertraktowania z poszczególnymi państwami greckimi, aż doprowadził do politycznej izolacji Aten, które samotnie stanęły przeciw znacznie silniejszemu Antypatrowi, mającemu przewagę na lądzie i morzu. W tej sytuacji Ateny przystąpiły do pertraktacji z Macedonią, przywracając do łask promacedońskich polityków – Demadesa i Fokiona.
[edytuj] Skutki
Antypater zażądał bezwarunkowej kapitulacji w zamian za oszczędzenie Attyki i samych Aten. Wszyscy przywódcy antymacedońscy mieli być wydani Macedończykom, którzy skazali ich na śmierć (Demostenes popełnił samobójstwo). Oropos zostało zabrane Atenom i oddane Beocji. Antypater narzucił Atenom rządy oligarchiczne na czele z promacedońskimi politykami oraz wysoką kontrybucję wojenną. Wojska macedońskie wkroczyły następnie do Koryntu i na Peloponez ustanawiając tam nowe porządki, polegające głównie na obsadzaniu macedońskimi garnizonami poszczególnych miast i oddając władzę promacedońskim stronnictwom politycznym. Jedynie Etolia nie ugięła się przed Macedonią, toteż zebrawszy armię Antypater wyruszył, aby ją raz na zawsze poskromić. Nie doszło jednak do tego, gdyż nowe wydarzenia w Azji zmusiły go do zmiany planów polityczno-wojennych.
[edytuj] Ważniejsze wydarzenia wojny lamijskiej 323-322 p.n.e.
[edytuj] 323 p.n.e.
- oblężenie Lamii
[edytuj] 322 p.n.e.
- bitwa pod Ramnus (Ateńczycy pod wodzą Pokiona zwyciężyli Macedończyków pod wodzą Mikiona, który poniósł śmierć)
- bitwa pod Lamią
- bitwa morska pod Abydos (zwycięstwo Macedończyków pod wodzą Kleitosa nad Grekami dowodzonymi przez Evetiona)
- bitwa morska pod Amorgos
- bitwa pod Kronnon
- bitwa morska nieopodal Wysp Echinadzkich (240 okrętów macedońskich pokonało liczącą 170 jednostek flotę ateńską)
