Érd

Z Wikipedii

Érd
Herb miasta
Państwo	Węgry
Komitat	Pest
Powiat	Budaörs
Powierzchnia	60,54 km²
Populacja (2005) - liczba ludności - gęstość	60 546 1000 osób/km²
Położenie	47°23' N 18°55' E
Kod pocztowy	2030
Numer kierunkowy	23
Położenie na mapie Węgier Érd
Strona internetowa miasta

Érd - miasto w środkowych Węgrzech, w komitacie Peszt, na południowy zachód Budapesztu. Około 57,2 tys. mieszkańców. Miasto partnerskie z miastem Lubaczów(Polska)

[edytuj] Położenie

Miejscowość ta leży nad Dunajem, rozciąga się na wschód od Tarnók i na południowy-zachód od Diósd, przy zbiegu krajowych dróg nr 6 i 7. Od 1979 roku posiada prawa miejskie. Miasto z powodu swej rozległości jest podzielone na kilka dzielnic. Ważniejsze z nich to: Tusculanum, Érdliget, Ófalu-Óváros (Starówka, przy Dunaju), Érd-parkváros, Postás-telep, Újfalu (Erzsébetváros), Újtelep.

[edytuj] Historia

Tereny, na których znajduje się dzisiejsze miasto, były zamieszkane już w czasach prehistorycznych, o czym świadczą znalezione tam przedmioty człowieka neandertalskiego. Na górze Sánc odkryto ślady twierdzy obronnej z okresu brązu.

Pierwsza wzmianka o mieście ma miejsce w dokumencie z 1243 roku. Nazwa miasta pochodzi najprawdopodobniej od słowa ér lub erdő (las). Czasami w starszych dokumentach miasto wspominane jest jako Erdu.

W 1526 roku wyruszający na bitwę pod Mohaczem król Ludwik II tutaj rozbił obóz po raz pierwszy. Po bitwie, zwycięskie wojska tureckie nie zajęły Érdu od razu, tylko dopiero po zajęciu Székesféherváru w 1543. W XVI wieku wybudowano tutaj nawet gród, który był wielokrotnie niszczony. W XVII wieku wybudowano w nim nawet meczet.

W 1683 roku wojska tureckie zostały pokonane pod Wiedniem i ostatecznie wypędzone poza granice Węgier. Érd przeszedł wtedy w ręce węgierskiej szlacheckiej rodziny Illésházy, za czasów których miasto znacznie się rozwinęło. Natomiast na początku XX. wieku miasto przeszło w ręce rodziny Károlyi. Miasto znacznie się powiększało, zachowując przy tym swój bardziej rolniczy charakter, gdyż uprzemysłowienie było tutaj nieznaczne. Ważna była tutaj uprawa winorośli, jednak po licznych epidemiach wyniszczających te rośliny, na znaczeniu zyskała uprawa brzoskwiń, która okazała się bardziej odporna.

Prawdziwa urbanizacja miasta miała miejsce w 1972 roku, kiedy to wybudowano kompleks sklepów, osiedle i dworzec autobusowy.

Od 2006 roku Érd jest miastem na prawach powiatu.

[edytuj] Do zobaczenia w Érd

• Minaret turecki z XVII. wieku, jeden z trzech istniejących do dziś na całych Węgrzech, wysoki na 23m
• Ratusz miejski
• Ruiny zamku Kutyavár (tutaj król János Hunyadi trzymał swoje psy myśliwskie)
• Ruiny pałacu Szapáry
• Kościół Św. Michała (barokowy)
• Węgierskie Muzeum Geograficzne
• Harangjáték (instrument wygrywający różne melodie)
• Pozostałości drogi z czasów rzymskich
• Dolina Fundoklia z rzadkimi gatunkami roślin
• Ogród Berza
• Góra Kakukk (160-177 m n.p.m)