Śnieżyczka przebiśnieg
Z Wikipedii
| Śnieżyczka przebiśnieg | |
 |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | jednoliścienne |
| Rząd | amarylkowce |
| Rodzina | amarylkowate |
| Rodzaj | śnieżyczka |
| Gatunek | śnieżyczka przebiśnieg |
| Nazwa systematyczna | |
| Galanthus nivalis L. | |
 Galeria zdjęć i grafik |
|
Śnieżyczka przebiśnieg, przebiśnieg pospolity, przebiśnieg zwyczajny, gładysz pospolity, gładyszek (Galanthus nivalis L.) – gatunek byliny należący do rodziny amarylkowatych. Występuje w stanie dzikim w środkowej i południowej Europie, na Kaukazie i w Azji Mniejszej. W Polsce występuje głównie na południu i w centrum kraju, masowo w lasach liściastych dolin rzek Bystrzycy i Oławy. Jest jedną z najwcześniej zakwitających roślin przedwiośnia, kwiaty często wyrastają spod śniegu.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Roślina o wysokości od 15 do 30 cm. W korzystnych warunkach tworzy duże kępy.
- Łodyga
- Delikatna, otoczona w nasadzie białą, błoniastą pochewką.
- Liście
- Dwa lub trzy, sinozielone, równowąskie liście odziomkowe, szerokości 4-10 mm.
- Kwiaty
- Kwiat pojedynczy, dzwonkowaty, na szczycie łodygi, pachnący. Okwiat o sześciu działkach: trzy zewnętrzne, eliptyczne, śnieżnobiałe, na szczycie zaokrąglone. Działki wewnętrzne krótsze, na szczycie wycięte, z zieloną plamką. Pręcików sześć, słupek dolny. Kwitnie od lutego do kwietnia. Płatki reagują na zmianę temperatury, stulając się na noc i przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
- Owoce
- Mięsista, żółtozielona torebka.
- Korzeń
- Kulista lub jajowata cebula.
- Biotop
- Wilgotne i bardzo wilgotne gleby brunatne właściwe, rzadziej na czarnych ziemiach i madach. Najchętniej rośnie w cieniu lub półcieniu w wilgotnych lasach łęgowych i liściastych.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza:
- Surowiec zielarski - cebula przebiśniegu - Galanthi bulbus
- Skład chemiczny: Cała roślina zawiera alkaloidy - galantaminę, niwalidynę i leukoinę, ale w największym stężeniu występują w cebulkach.
- Działanie:
Cebule przebiśniegu służą do otrzymywania galantaminy stosowanej w chorobach przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych, zakłóceniami w przewodzeniu bodźców, w leczeniu atonii mięśni.
Galantaminę stosuje się w bardzo małych dawkach. Spożycie całej rośliny, lub jej części powoduje zatrucie.
- Roślina ozdobna - chętnie sadzona w przydomowych ogródkach.
[edytuj] Ochrona
Ze względu na zagrożenie zrywaniem kwiatów i przekopywaniem roślin do ogrodów, gatunek został na stanowiskach naturalnych objęty ochroną gatunkową. Wymieniony jest także w załączniku II Konwencji Waszyngtońskiej CITES, wprowadzającej ograniczenie w obrocie handlowym tym gatunkiem.
[edytuj] Ciekawostki
- Od wykiełkowania do wydania po raz pierwszy kwiatów upływa zwykle 6 lat.
- Łany kwitnącej śnieżyczki przebiśnieg można spotkać w Rezerwacie przyrody Kokorycz i Rezerwacie Dębina na Opolszczyźnie. Istnieje także Rezerwat przyrody Śnieżyczki na Mazowszu.
