Adršpašskoteplické skály
Z Wikipedii
| Skały Adrszpasko-Cieplickie czes. Adršpašsko-Teplické skály | |
 Skały Adrszpaskie |
|
| Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
| Prowincja | Masyw Czeski |
| Podprowincja | Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
| Makroregion | Sudety Środkowe |
| Mezoregion | Kotlina Broumovska czes. Broumovska Vrchoviná |
| Mikroregion(y) | Adrszpasko-Cieplickie Skały |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
Czechy Kraj hradecki |
jezioro w dawnej piaskowni
Starosta i Starościna
Skały Adrszpasko-Cieplickie (czes. Adršpašsko-Teplické skály lub Adršpašskoteplické skály) - masyw górski w Sudetach Środkowych, w Czechach, będący fragmentem Gór Stołowych (czes. Broumovska vrchovina), na południe od Kotliny Broumovskiej, w pobliżu miasteczka Cieplice nad Metują (czes. Teplice nad Metují) oraz wsi Adrszpach (czes. Adršpach). Masyw zbudowany jest z górnokredowych piaskowców. Cały teren masywu leży w granicach rezerwatu przyrody o nazwie "Národní přírodní rezervace Adršpašskoteplické skály". Tereny te stanowią znaną atrakcję turystyczną. Miasta skalne znajdujące się w masywie są jednym z najbardziej znanych piaskowcowych terenów wspinaczkowych na świecie.
Najwyższym wzniesieniem Adrszpasko-teplickich Skał jest Čáp (786 m n.p.m.), znajdujący się w ich południowej części.
Przez masyw Adrszpasko-teplickich Skał prowadzi kilka szlaków turystycznych o różnym stopniu trudności, od bardzo łatwych, prowadzących przez oba skalne miasta do trudniejszych, z których część wyprowadza na szczyty najbardziej charakterystycznych iglic, do ruin zamków, punktów widokowych oraz mniejszych labiryntów skalnych i wąwozów. Niektóre z nich są nieco trudniejsze i nadają się dla bardziej wprawnych turystów.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Przez długie lata wiedza o skalnych miastach, leżących w okolicach Teplic nad Metují i Adrszpachu, była stosunkowo niewielka. Okoliczni mieszkańcy szukali w nich schronienia, kiedy czuli się zagrożeni w swych domostwach. Dopiero około roku 1700 z sąsiedniego Śląska zaczęli przybywać do Adrszpachu pierwsi pionierzy turystyki. Najstarszy wizerunek Skał Adrszpaskich pochodzi z roku 1739.
Wiele znaczących postaci historycznych miało okazję podziwiać Skalne Miasto w Adrszpachu i Teplicach. Między innymi królowa pruska Luiza, król polski i elektor saski Fryderyk August, Anton hrabia Szpork z Kuksu, cesarz Józef II, cesarz austriacki Karol I, Johann Wolfgang Goethe i wielu innych.
W roku 1824 wśród skał wybuchł wielki pożar lasu trwający kilka tygodni, który zniszczył prawie całą roślinność leśną. Dopiero wówczas skalne labirynty stały się bardziej dostępne, a właściciele tych ziem rozpoczęli budowanie pierwszej sieci szlaków turystycznych w Adrszpachu.
[edytuj] Skały Adrszpaskie
Skały Adrszpaskie (czes. Adrspašské skály) - znajdują się w północno-zachodniej części masywu, w pobliżu wsi Adrszpach. Są to unikalne bloki piaskowcowe powstałe, podobnie jak pasmo Gór Stołowych w wyniku nierównej odporności skał na wietrzenie, które wymodelowała woda, mróz i wiatr.
Jednolita płyta piaskowca została podzielone licznymi kanionami, dolinami i szczelinami na szereg fragmentów. Całość porośnięta jest lasem z licznymi gatunkami górskiej i podgórskiej fauny i flory. Na terenie Adrszpaskich skał znajdują się dwa górskie jeziorka na różnych poziomach przez które przepływa rzeka Metuja (czes. Metuje) tworząc dwa wodospady.
Między labiryntami form skalnych przebiega płatna trasa turystyczna nie wymagająca żadnej wprawy przy chodzeniu po górach, składająca się z wygodnych schodków, poręczy, drabin i miejscami sztucznie wybudowanych chodników i platform. Wychodzenia poza tę trasę jest dozwolone wyłącznie dla osób posiadających specjalne zezwolenie (pracowników rezerwatu, naukowców i wspinaczy).
Wiele skał posiada własną nazwę jak: Głowa cukru, Kochankowie czy Starosta i Starościna itd. Obszar Skał Adrszpasko-Cieplickich został ogłoszony rezerwatem przyrody. Jest bardzo cenny nie tylko ze względów geologicznych i geomorfologicznych, lecz także pod względem różnorodności flory i roślinności. Dopatrzono tu 238 pierwotnych gatunków roślin, na przykład rojownik bagnisty, modrzyk górski, wietlica alpejska, fiołek dwukwiatowy.
[edytuj] Cieplickie Skalne Miasto
Cieplickie Skalne Miasto (czes. Teplické skalní město)- znajduje się w południowej części masywu, największego w Czechach tego typu kompleksu skalnego. Jego powierzchnia to ok. 1800 ha. Skały Teplickie znajdują w północno-wschodnich Czechach, 2 km od miasta Teplice nad Metují.
Skalne miasto koło Cieplic jest nieco mniej znane od Skał Adrszpaskich, lecz jest od nich rozleglejsze, wyższe i bardziej dzikie. Stanowi najrozleglejszy tego rodzaju teren skalny w Czechach liczący ok. 1800 ha. W odróżnieniu od Skał Adrszpaskich, które tworzą złożony, wielopoziomowy i rozgałęziony labirynt, skały Teplické są ukształtowanie głównie w formie długich, uskokowych murów, wyrastających wprost z gruntu, o stosunkowo prostych, strzelistych kształtach, które tworzą system płaskich na dole kanionów. Na obrzeżach kanionów znajduje się kilkanaście wolno stojących baszt skalnych osiągających blisko 100 m wysokości.
Podobnie jak przez Adrszpaskie Skały, przez Cieplickie Skały prowadzi płatny szlak turystyczny, przystosowany dla niewprawnego turysty.
Teplické skály dzięki występowaniu w nich znacznej liczby prostych i wysokich ścian rozpoczynających się z poziomu gruntu stanowią znacznie ciekawszy wspinaczkowo teren od bardziej znanych Adrszpaskich skał.
[edytuj] Ciekawostki
W obrębie masywu Adrszpasko-teplickich skał znajdują się ruiny trzech zamków. W północno-wschodniej części, na zachód od Adrszpaskich Skał znajduje się zamek Adrszpach (czes. Adršpach). Pomiędzy Cieplickimi Skałami a Cieplicami - Střmen. Trzeci zamek - Skály znajduje się na południowo-wschodnim cyplu masywu.
W Adrszpaskich Skałach znajduje się symboliczna drewniana kapliczka przy szlaku turystycznym, poświęcona czeskim wspinaczom, którzy zginęli nie tylko tutaj, ale także w innych górach. Kapliczkę usytuowano w występie skalnym, na którym umieszczone są tablice pamiątkowe osób zmarłych tragicznie w górach.
