Agatokles (tyran Syrakuz)

Z Wikipedii

Agatokles (ur. 360 - zm. 289 p.n.e.), tyran Syrakuz w latach 317-289 p.n.e., król Sycylii od 304 p.n.e.. Wymieniany przez Machiavellego w VIII rozdziale Il principe.

Był synem garncarza i przez jakiś czas zajmował się tą profesją, później jednak wstąpił do armii. W roku 333 p.n.e. poślubił wdowę po swoim patronie, która była zamożną kobietą. Dwukrotnie wypędzany z Syrakuz za usiłowanie obalenia oligarchii rządzącej państwem. W roku 317 p.n.e. powrócił na czele najemników, złożywszy uprzednio solenną przysięgę, że będzie przestrzegał zasad dopiero co ustanowionej tam demokracji. Opanował miasto, po czym wygnał bądź kazał wymordować około 10 tysięcy opornych mieszkańców. Mianował się władcą Syrakuz, zbudował silną armię i flotę oraz podporządkował sobie większą część Sycylii.

Podczas wojny z Kartaginą w 310 p.n.e. został oblężony w Syrakuzach – podjął wtedy desperacki plan przeniesienia wojny na teren wroga i zostawiwszy miasto wylądował w Afryce. Mimo szeregu odniesionych zwycięstw został w końcu pobity. Zbiegł jednak z powrotem na Sycylię i zawarł pokój. W 304 p.n.e. mianował się królem Sycylii i podporządkował sobie greckie miasta na wyspie. Mimo podeszłego wieku przejawiał niezmordowaną energię, idąc w ślady innych wielkich wodzów starożytności.

Ostatnie lata jego życia naznaczone były chorobami i niepokojami powodowanymi przez wnuka, na polecenie którego miał zostać otruty. Mimo popełnionych zbrodni cieszył się wielką popularnością wśród ludu i był jednym z najlepiej wspominanych tyranów.