Alain Touraine
Z Wikipedii
Alain Touraine (ur. 3 sierpnia 1925 w Hermanville-sur-Mer, Francja) – socjolog francuski.
Spis treści |
[edytuj] Elementy biograficzne
Uczeń École Normale Supérieure w 1945, dyplomowany historyk, Touraine rozpoczął swoją karierę naukową w CNRS (Krajowy Ośrodek Badań Naukowych), gdzie pracował do 1958. W latach 1952-1953 był Rockefeller Fellow na Uniwersytecie Harvarda, Columbii i Chicago. W 1956 Touraine tworzył Centre de Recherche de Sociologie du Travail (Centrum Badań nad Socjologią Pracy) w Chili. W 1960 zaczął pracę w École Pratique des Hautes Études, której część stała się potem autonomiczną École des hautes études en sciences sociales, gdzie wykładał do 2005 roku (z kilkuletnią przerwą na wykłady w uniwersytecie w Nanterre). Bronił pracę doktorską w 1965. W 1958 tworzył Laboratoire de Sociologie Industrielle (Laboratorium Socjologii Przemysłowej), a w 1970 – Centre d'Etudes des Mouvements Sociaux (Centrum Studiów nad Ruchami Społecznymi). Jego ostatecznym dziełem, jeśli chodzi o pracę instytucjonalną jest Centre d'Analyse et d'Intervention Sociologiques (Centrum Analizy i Interwencji Socjologicznej) (1981), którym kieruje do 1993 (dziś na jego czele stoi Michel Wieviorka).
[edytuj] Praca naukowa
Touraine stał się znany dzięki swym pracom poświęconym socjologii pracy (zob. 1955 w bibliografii). Rozwinął następnie socjologię działania, by zbadać proces, który zachodził w społeczeństwach industrialnych stających się społeczeństwami postindustrialnymi (zob. 1965, 1973).
Po francuskim kryzysie w maju 1968, Touraine zaznaczył dokonanie się przejścia z dominacji czysto ekonomicznej w stronę dominacji kulturowej, gdzie opozycja pomiędzy proletariuszami i burżuazją została zastąpiona opozycją pomiędzy tymi, którzy posiadają pewne umiejętności a tymi, których pozycja w systemie mediatycznym zapewnia im znaczny wpływ na kształt społeczeństwa.
Głównym elementem pracy Touraine'a jest jednak badanie ruchów społecznych. Od 1974, Touraine broni pewnej formy socjologii partycypatywnej (angażującej), "interwencjonizmu socjologicznego" i interesuje się szczególnie badaniem nowych ruchów społecznych (studenckich, regionalnych, ekologicznych i, aktualnie, feministycznych i LGBT) Opisał wiele ruchów robotniczych w Ameryce Łacińskiej oraz przeprowadził pierwsza głęboką analizę "Solidarności" (zob. 1982), która była jego główną inspiracją w rozwinięciu wyżej wspomnianej koncepcji socjologii interwencjonistycznej.
Touraine jest dziś szczególnie popularny w krajach Ameryki Łacińskiej.
[edytuj] Wypowiedzi dotyczące Polski
Zdaniem Touraine'a (wypowiadającego się z okazji 25-lecia "Solidarności"), historyczna świadomość wśród Polaków jest obecnie bardzo słaba:
- "Solidarność" jest jednym z niewielu pięknych, pozytywnych doświadczeń XX wieku. Analizowałem wiele społecznych ruchów, jednak żaden z nich nie zrobił ma mnie takiego wrażenia jak "Solidarność"
W wywiadzie "Solidarność" i społeczna pustka, udzielonym Maciejowi Nowickiemu i dziennikowi "Fakt" w grudniu 2004, Touraine twierdzi m.in.:
- Przyjechałem do Polski w roku 1980, ponieważ Francja już wtedy była krajem pustki politycznej. Przyjechałem także przeciwko Mitterrandowi, którego minister spraw zagranicznych wypowiadał się o "Solidarności" bardzo niesympatycznie. Moja współpraca z polskimi związkowcami była w pewnym sensie wymierzona w Mitterranda. "Solidarność" to największy zryw wolnościowy, jaki dokonał się na świecie po II wojnie. Była jedną z najważniejszych spraw, jakie zdarzyły się ludzkości w II poł. XX wieku. Dużo jeździłem po świecie, ale nigdy nie spotkałem ludzi podobnych do tych z "Solidarności" – bezwarunkowo przywiązanych do wolności, ludzi którzy zdecydowali się wziąć na siebie całą odpowiedzialność za historię. Był to także jeden z najpiękniejszych momentów mojego życia.
- W ciągu ostatnich 15 lat w Polsce [miała miejsce] transformacja świńskiego komunizmu w świński kapitalizm.
- Obawiam się, że Polska będzie celowo przeszkadzać w krystalizowaniu się wspólnej polityki europejskiej wobec świata islamu. Chciałbym, by Polacy nie ograniczali swych aspiracji wyłącznie do łykania europejskich pieniędzy i subwencji dla rolników. Proszę mnie dobrze zrozumieć: jako Francuz nie mam nic przeciwko temu, że polscy rolnicy dostają pieniądze. W przypadku rolników francuskich te subwencje są znacznie większe. Ludzie tacy jak ja chcą po prostu, by Polacy znaleźli wystarczająco dużo nadziei w Europie.
Polskimi uczniami Touraine'a są m.in. Marcin Frybes i Ewa Malinowska.
[edytuj] Bibliografia
- L'Évolution du travail aux usines Renault, 1955
- Sociologie de l'Action, Seuil, 1965
- La conscience ouvrière, Seuil, 1966
- Le Mouvement de Mai ou le communisme utopique, Seuil, 1968
- La Société post-industrielle, Denoël-Gonthier, 1969
- Production de la Société, Seuil, 1973
- Pour la Sociologie, Seuil, 1974
- Un désir d'histoire, Stock, 1977
- La voix et le regard, Seuil, 1978
- Solidarité - Analyse d'un mouvement social - Pologne 1980-1981 (z Janem Strzeleckim, Michelem Wieviorka i Françoisem Dubetem), Fayard 1982; Solidarność. Analiza ruchu społecznego 1980-1981, Warszawa 1989.
- Le Mouvement ouvrier (z Michelem Wieviorka i Françoisem Dubetem), Fayard, 1984
- Le Retour de l'Acteur, Fayard, 1984
- La Parole et le Sang (sur l'Amérique Latine), O. Jacob, 1988
- Critique de la Modernité, Fayard, 1992
- Qu'est-ce que la démocratie ?, Fayard,1994
- Pourrons-nous vivre ensemble ? Egaux et différents, Fayard, 1997
- Comment sortir du libéralisme ?, Fayard, 1999
- La recherche de soi. Dialogue sur le Sujet (z Farhadem Khosrokhavarem), Fayard, 2000.
- Un Nouveau Paradigme. Pour Comprendre le Monde d'Aujourd'hui, 2005
