Alina Cała

Z Wikipedii

Alina Cała (ur. 1953) – historyczka. Badaczka antysemityzmu i historii polskich Żydów. Pracuje w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie.

Autorka pionierskich książek poświęconych stosunkom polsko-żydowskim. W Asymilacji Żydów w Królestwie Polskim (1864-1897) (Warszawa 1989) omawia różne ścieżki asymilacji dostępne dla polskich Żydów pod koniec XIX wieku. Najważniejsza w jej dorobku jest oparta na terenowych badaniach etnograficznych praca Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej (Warszawa 1987, później kilkakrotnie wznawiana). W książce tej Cała omawia miejsce Żyda w ludowej magii i kosmologii oraz analizuje wzory pamięci zbiorowej o Holokauście i o stosunkach polsko-żydowskich przed wojną. Dokumentuje zjawisko kultu cadyków wśród ludności chrześcijańskiej. Stawia tezę, że decydującą rolę w zaszczepieniu nowoczesnego antysemityzmu (zapożyczonego z Prus) w środowisku wiejskim odegrała inteligencja. Bada dzieje antysemityzmu w Polsce.

Cała opracowała również zbiory tekstów: Ostatnie pokolenie: autobiografia polskiej młodzieży żydowskiej okresu międzywojennego (Warszawa 2003) oraz Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: teksty źródłowe (wspólnie z Heleną Datner, Warszawa 1997).

Od 1976 współpracowała z KOR i KSS KOR (Biuro Interwencji, zaczątki niezależnego ruchu chłopskiego - Uniwersytet Ludowy w Zbroszy Dużej, współredagowanie podziemnego pisma "PLacówka" z Wiesławem Kęcikiem, Elżbietą Regulską-Chlebowską i Barbarą Kunicką-Felicką). Po 1989 działaczka feministyczna, protestująca przeciw zakazowi aborcji i nadmiernemu wpływowi Kościoła katolickiego na życie społeczne w Polsce. W roku 2006 protestowała przeciw postawieniu w Warszawie pomnika Romana Dmowskiego.