Amadeo Modigliani

Z Wikipedii

Amedeo Modigliani (ur. 12 lipca 1884 w Livorno we Włoszech - zm. 24 stycznia 1920 w Paryżu), malarz, rysownik i rzeźbiarz włoski pochodzenia żydowskiego.

Spis treści 1 Dzieciństwo 2 Początek drogi artystycznej 3 Paryż 4 Rzeźba 5 Tworzenie własnego stylu 6 Miłość 7 Ostatnie dni 8 Legenda 9 Filmy biograficzne 10 Biografie 11 Wybrane obrazy 12 Linki zewnętrzne

[edytuj] Dzieciństwo

Rodzina zdrobniale nazywała go Dedo. Od dziecka cierpiał na poważne problemy zdrowotne. Już jako dziecko miał zapalenie opłucnej. Przez lata miał klopoty z gruźlicą. Z powodu problemów zdrowotnych i budzącej się pasji do malarstwa,porzucił Amadeo szkołę. W celach zdrowotnych matka Eugenia Garsin zabiera młodego Modiego w okresie zimowym do Florencji, Rzymu, Neapolu i Wenecji. Dla Modiglianiego podróż ta miała istotny wpływ na podjęcie decyzji o drodze artystycznej.

[edytuj] Początek drogi artystycznej

Dedo uprosił matkę , aby mógł uczęszczać na lekcje rysunku i malarstwa. W sierpniu 1898 roku Modigliani zaczął uczęszczać na lekcje rysunku do Guglielma Micheli'ego. W roku 1902 Amadeo zapisał się do Szkoły Aktu (Scuola libera di Nudo) prowadzonej przez Giovanniego Fattori'ego.

Młody artysta poczuł zawód naukami starego mistrza i wyjechał do Wenecji, gdzie również uczył się w Szkole Aktu. Szybko to jednak porzucił na rzecz rysowania na ulicy. Tutaj też malarz zaczął używać alkoholu i narkotyków.

[edytuj] Paryż

Do Paryża Modigliani wyjechał za namową malarza Ortiza de Zarate. Od roku 1907 mieszkał w Paryżu, gdzie spotykał artystyczną bohemę, między innymi Pabla Picassa, Juana Grisa, Maurice Utrillo, Diega Riverę, Chaima Soutine'a , oraz pisarzy: Andre Salmona, Guillaume Apollinaire'a i Maxa Jacoba, który o nim napisał:

"Dla Dedo wszystko po prostu dążyło w kierunku czystości w sztuce. Jego nieznośna duma, nieugięta niewdzięczność, arogancja. Wszystko to wyrażało nic innego jak jego tęsknotę za krystaliczną czystością, całkowitą szczerością w stosunku do samego siebie w życiu i sztuce, a to nie wykluczało zaufania, jakie w nim pokładano. Był cięty, lecz także delikatny jak szkło i, żeby tak rzec, tak nieludzki, jak szkło. I było to bardzo charakterystyczne dla tej epoki, która mówiła wyłącznie o czystości w sztuce".

Artysta mimo wielu przyjaźni i znajomości nie przyłączył się do żadnego ruchu artystycznego. Chciał dążyć swoją drogą i wykreować swój styl, którego w początkowym okresie artyście brakowało. Modi pozostał w kręgu artystów żydowskich. Zaprzyjaźnił się z Utrillem, w którym odnalazł pokrewną duszę i kompana do pijatyk. Modigliani wystawił kilka swoich obrazów w Salonie Niezależnych i Salonie Odrzuconych.

[edytuj] Rzeźba

W 1909 roku malarz zafascynował się również rzeźbą. Głównie pracował nad motywem kariatyd. Jego najsłynniejszy cykl, to Głowy. Pozostało po nim 26 rzeźb. W rzeźbie Modiglianiego można odnaleźć wpływy sztuki prymitywnej. Niektóre z swoich rzeźb artysta wykonywał nawet z kamiennych krawęzników. W pewnym momencie w akcie desperacji wrzucił część swoich Głów do kanału. Z czasem porzuca rzeźbę z powodu słabego stanu zdrowia. Wysiłek fizyczny i pył powstający przy rzeźbieniu nie wpływały dobrze na wyniszczone płuca Modiego. W 1910 roku ma romans z Anną Achmatową. Zaprzyjaźnia się także z Maxem Jacobem. W 1914 roku namalował portret Picassa. W tym czasie zamieszkał ze swoją ówczesną kochanką - dziennikarką Beatrice Hastings, z którą łączy go burzliwy związek.

[edytuj] Tworzenie własnego stylu

Amadeo pod wpływem malarstwa Cezanne'a odnajduje swoją właściwą dla siebie drogę artystyczną. W roku 1916 Modigliani poznaje Leopolda Zborowskiego, który został jego bliskim przyjacielem i mecenasem. Zorganizował później jemu i Jeanne studio przy Rue de la Grande Chaumière.

[edytuj] Miłość

W 1917 na zabawie karnawałowej Amadeo poznał Jeanne Hébuterne, dziewiętnastoletnią studentkę Academie Colarossi i zakochał się bez pamięci. Ich związek napotyka wiele trudności, głównie ze strony katolickiej rodziny Jeanne, która nie chciała zaakceptować Modiglianiego, który był Żydem i artystą.

W grudniu tego roku Bertha Weill otworzyła indywidualną wystawę Modiglianiego, która została zamknięta przez policję z powodu znajdujących się na niej aktów. Zdrowie Modiego pogarsza się szybkim tempie. Zborowski zabiera Modiglianiego na Lazurowe Wybrzeże. Pobyt ten owocuje licznymi pracami. Malarz tworzy nawet 4 pejzaże, które nie były jego ulubionym motywem w twórczości.

29 listopada 1918 roku w Nicei Jeanne urodziła córkę, którą nazwała Jeanne Modigliani (1918-1984). Wkrótce znów była w ciąży.

Amadeo malował w tym czasie najpiękniejsze portrety przyjaciół: Leopolda Zborowskiego, jego żony Hanki Zborowskiej, Luni Czechowskiej, Jeanne i jedyny w jego twórczości autoportret.

[edytuj] Ostatnie dni

Modigliani mimo lekkiej poprawy zdrowia podczas pobytu w Nicei wraca do Paryża 31 maja 1919 roku. Nie umie żyć w izolacji i tęskni za artystycznym światem. Czuje się jednak coraz gorzej. Mimo to nie przestaje pić i palić. Przyjaciele są zszokowani ogromną zmianą wyglądu Modiglianiego. Artysta jest przygnębiony brakiem uznania dla swojej sztuki. Optymizm, który u niego zazwyczaj gościł - zamienia się w przygnębienie i gorycz. Jego ostatnie tygodnie, to okres wałęsanie się po knajpach i pijatyki. Do przyspieszenia końca przyczynia się przebywanie w nieogrzewanym mieszkaniu i odżywianie samymi sardynkami. W domu artysty walają się butelki, a Modigliani pluje krwią. Jeanne cały czas przy nim jest.

Modigliani zapada na gruźlicze zapalenie opon mózgowych. Zabrany do szpitala Charité umiera 24 stycznia 1920 roku. Ma trzydzieści sześć lat. Jego przyjaciele wykonują pośmiertną nieudaną maskę artysty, która później została zrekonstruowana przez Lipchitza. Na ironię w ostatnich dniach życia artysty zainteresowanie jego sztuką nagle zaczęło gwałtownie wzrastać.

Na wieść o śmierci ukochanego, Jeanne będąca w ostatnim miesiącu ciąży popełniła samobójstwo skacząc z okna. Przed śmiercią wykonuje kilka drastycznych rysunków ukazujących wizję jej śmierci.

Na pogrzeb Modiglianiego przyszedł cały Montparnasse, aby oddać hołd niedocenionemu artyście. Jeanne dopiero dziesięć lat później została pochowana z Modim w tym samym grobie za zgodą rodziny.

Córkę Modiego i Jeanne wychowywała matka artysty, a potem ciotka Margerita.

[edytuj] Legenda

Modigliani nie datował swoich dzieł. Z tego powodu trudno określić jednoznacznie ich chronologię. Uznawane są za jedne z najwybitniejszych w historii sztuki. Cechuje je głęboka analiza psychologiczna modela i poświęcenie pracy artysty. Modigliani malował swoje obrazy szybko. Zazwyczaj jedna sesja wystarczyła na ukończenie pracy.

O Modiglianim wiele napisano. Wiele biografii było przesadzonych. Córka malarza Jeanne Modigliani podjęła się napisania książki o ojcu, którego nie znała Modigliani: Człowiek i mit.

Po śmierci dzieła Modiglianiego do dzisiaj osiągają ogromne sumy. Pojawiają się liczne falsyfikaty. Jego sztuka wywarła wpływ na kolejne pokolenia artystów. Był i jest inspiracją dla wielu; m.in. dla Menziego (Akt leżący na czerwonym tle).

[edytuj] Filmy biograficzne

• Mick Davis - Modigliani
• Franco Brogi Taviani - Modi (1990)

[edytuj] Biografie

• Corrado Augias - Amadeo Modigliani. Skrzydlaty wędrowiec
• Pierre Sichel - Modigliani
• André Salmon -Piekło i raj: życie Modiglianiego
• Jeanne Modigliani - Modigliani: Man and Myth

[edytuj] Wybrane obrazy

Autoportret, 1919	Alice	Leżący akt	Portret Leopolda Zborowskiego
Siedzący akt

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona polska o Modiglianim
• Modigliani - strona włoska
• Wiele prac artysty