Antoni Janik
Z Wikipedii
| Antoni Janik | ||
| Imię i nazwisko | Werner Richard (Antoni) Janik | |
| Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1920 Zabrze, Niemcy |
|
| Pozycja | bramkarz | |
| Wzrost | 180 cm | |
| Waga | 80 kg | |
| Informacje klubowe | ||
| Numer | 1 | |
| Kariera piłkarska | ||
|---|---|---|
| Lata | Klub | M (G) |
| 1934 1934-1939 1939-1945 1946 1947-1948 1949-1955 |
AKS Królewska Huta AKS Chorzów FV Germania Königshütte AKS Chorzów Pogoń Katowice Budowlani (AKS) Chorzów |
|
| Reprezentacja narodowa | ||
| Lata | Reprezentacja | |
| 1947-1948 | Reprezentacja Polski | 7 (-21) |
Antoni Ryszard Janik, właśc. Werner Richard Janik (ur. 15 kwietnia 1920 w Zabrzu[1], zm. 7 sierpnia 2003 w Wormacji) - śląski piłkarz, wicemistrz Polski, ligowiec oraz 7-krotny reprezentant Polski w piłce nożnej, z Germanią Königshütte 3-krotny mistrz Górnego Śląska, uczestnik rozgrywek o mistrzostwo i puchar Niemiec.
Bramkarz, piłkarz reprezentacji Śląska i Polski. W pierwszej lidze grał wiele lat w AKS-ie Chorzów. Debiutował w reprezentacji Polski 31 sierpnia 1947 w Pradze w meczu z Czechosłowacją. Po aktywnej karierze został trenerem. Po wysiedleniu z Górnego Śląska w 1977r., ostatnie 26 lat życia spędził w Nadrenii-Palatynacie (Wormacja).
W Polsce bardziej znany pod imieniem Antoni (ówczesne władze PRL-u, pod groźbą nie udzielenia ślubu wymusiły w r. 1948 zmianę imienia, uważając imiona metrykalne za niemieckie)[potrzebne źródło].
Spis treści |
Przypisy
- ↑ wówczas niemieckim Hindenburgu
[edytuj] Biografia
Urodził się w górnośląskiej rodzinie urzędniczej, ojciec był inspektorem szpitali spółki brackiej, miał trzech braci. Po podziale Górnego Śląska jego rodzina znalazła się wpierw w Mysłowicach, a w r. 1928 w Królewskiej Hucie, gdzie uczęszczał do gymnazjum i uczył się zawodu technika dentystycznego. W tym czasie zaczął grać w AKS-ie.
W 1941 r. rozpoczął służbę wojskową w niemieckiej marynarce wojennej, która trwała do zakończenia II wojny światowej (Kilonia, Wiedeń, Sofia, Grecja, Jugosławia). Równocześnie regularnie grał w swoim klubie Germania Königshütte (AKS-ie), otrzymując urlopy okolicznościowe na ważniejsze mecze mistrzowskie i pucharowe.
Po kapitulacji dostał się w 1945 r. w północnych Niemczech do niewoli brytyjskiej, skąd w styczniu 1946 r., jako jedyny z rodziny wrócił do rodziców na Górny Śląsk, którzy po wejściu Armii Czerwonej zostali bez dachu nad głową i środków do życia, a ojca, za rzekomą przynależność do SA wtrącono do więzienia.
Od razu kontynuował też grę w AKS-ie. Jednak w roku 1947 zmienił barwy klubowe, przechodząc do katowickiej Pogoni, co było związane z ambicją gry w reprezentacji. Ówczesny jej selekcjoner, Zygmunt Alfus uczęszczał regularnie na mecze ligowe Pogoni i dostrzegł tu jego talent i umiejętności, powołując go w tymże roku do kadry na mecz z Czechosłowacją w Pradze, w którym to spotkaniu zadebiutował w reprezentacji, przepuszczając wprawdzie 6 goli, ale równocześnie chroniąc drużynę od dużo wyższej porażki, został bohaterem meczu. Do jednego z jego najlepszych występów w reprezentacji należało historyczne zwycięstwo nad dużo wtedy wyżej notowaną Czechosłowacją 18 kwietnia 1948 w Warszawie 3:1, po którym kibice znieśli go na ramionach z boiska.
W tym okresie był jedynym kadrowiczem, który nie grał w pierwszej lidze(!)
W grudniu 1948 r. zmienił stan cywilny, poślubiając poznaną wcześniej sekretarkę Śląskiego Związku Piłki Nożnej, Elżbietę z domu Kania. Przed ślubem ówczesne władze urzędowe wymusiły zmianę jego imion z metrykalnych Werner Richard na Antoni, uważając je za niemieckie, grożąc zabronieniem małżeństwa.
Od 1949 r. do końca swej kariery sportowej występował znów w AKS-ie, który władze przemianowały na Budowlani.
Po zakończeniu aktywnej kariery piłkarskiej i ukończeniu kursu trenera piłki nożnej na krakowskiej AWF-ie łączył pracę zawodową z funkcją trenera w różnych klubach na Śląsku.
W latach 1955 i 1957 urodziło się mu dwóch synów, Christian i Jan.
Po śmierci rodziców, pod koniec lat 60-tych zaczął starać się wraz z rodziną o stały wyjazd do Republiki Federalnej Niemiec, gdzie od czasu zakończenia II wojny światowej mieszkali jego bracia. Od tego momentu nasiliły się prześladowania i represje władz PRL-u wobec jego osoby i rodziny, m. in. został zwolniony z pracy.
Po wieloletnich staraniach, na początku 1977 roku otrzymał wraz z rodziną zezwolenie na przesiedlenie się do Republiki Federalnej Niemiec, co wiązało się z pozbawieniem (wraz z rodziną) polskiego obywatelstwa. 27 marca 1977 r. opuścił na zawsze wspólnie z rodziną swój rodzinny Górny Śląsk osiedlając się z nią po krótkim pobycie w Kaiserslautern, w Wormacji nad Renem. Tutaj niezwłocznie podjął pracę w swoim wyuczonym zawodzie technika dentystycznego na uniwersytecie w Moguncji.
W roku 1985 przeszedł na emeryturę. Doczekał się jednej wnuczki. Po transformacji w Polsce parokrotnie odwiedził Śląsk.
W wieku 83 lat po krótkiej i ciężkiej chorobie zmarł w Wormacji, gdzie został pochowany na miejscowym cmentarzu.
[edytuj] Mecze w reprezentacji
| 31 sierpnia 1947 | Praga, | Czechosłowacja - Polska | 6:3 (1:0) | |
| 14 września 1947 | Stockholm, | Szwecja - Polska | 5:4 (3:2) | |
| 17 września 1947 | Helsinki, | Finlandia - Polska | 1:4 (1:1) | |
| 4 kwietnia 1948 | Sofia, | Bułgaria - Polska | 1:1 (1:1) | |
| 18 kwietnia 1948 | Warszawa, | Polska - Czechosłowacja | 3:1 (2:0) | |
| 25 sierpnia 1948 | Warszawa, | Polska - Jugosławia | 0:1 (0:0) | |
| 19 września 1948 | Warszawa, | Polska - Węgry | 2:6 (1:3) |
[edytuj] Literatura
- encyklopedia piłkarska FUJI, BIAŁO-CZERWONI, tom XIV (ISBN 83-902751-4-7)
- almanach KAW, Józef Hałys "Polska piłka nożna"
- T. Maliszewski, M. Szymkowiak "na stadionach piłkarskich"
- St. Grzegorczyk "piłka nożna, 1919-1979, ludzie mecze drużyny"
- Z. Dobrowolny, J. Jeleń ..., "liga gra po czterdziestce, ... i po pięćdziesiątce", wyd. Sport i Turystyka (ISBN 83-217-2657-7)
- Fußball-Chronik, Fußball in Schlesien 1900/01-1932/33, Ergebnisse und Tabellen aus den höchsten Ligen des Südostdeutschen Fußballverbandes und der Einzelverbände der Region, wyd. DSfFS e. V.
