Bartholomew Roberts

Z Wikipedii

Bartholomew Roberts znany także jako Black Bart i "Bart Roberts", (ur. 17 maja 1682 r. - zm. 10 lutego 1722 r.) - walijski pirat, w dwa i pół roku obrabował 200 statków (inna legenda mówi o 400 statkach).

Działał w okolicach wysp Barbados i Martynika. Związany jest z tym wzór jednej z jego bander, na której widoczna jest postać pirata, stojąca na dwóch ludzkich czaszkach, podpisanych "ABH" (A Barbadian's Head), pod drugą "AMH" (A Martiniquan's Head), symbolizujących głowy marynarzy pochodzących z tych wysp.

Urodził się jako John Roberts w Walii. Służył na prywatnych statkach zajmujących się głównie przewozem niewolników z Afryki do Ameryki jako podoficer, jednak w czerwcu roku 1719 jego statek został napadnięty zdobyty przez pirata, również Walijczyka Howella Davisa, a on przyłączył się do załogi pirackiego statku. Po smierci Davisa, który zginął w przypadkowym starciu, został wybrany przez załogę na nowego kapitana, wtedy też zmienił imię na Bartholomew dla zatarcia śladów.

Porzuciwszy wody afrykańskie skierował statek ku brzegom Ameryki Południowej. W czasie rejsu natknął się na flotę 42 portugalskich statków handlowych pod eskortą dwóch siedemdziesięciodziałowych galeonów wojennych. Charakter Robertsa wygrał ze zdrowym rozsądkiem i wkrótce zdobył wraz załogą pierwszy z okrętów eskorty, gdzie znalazł 30.000 złotych monet. Gdy Bartholomew Roberts zajęty był zdobywaniem kolejnych jednostek, własny, zaufany kwatermistrz i zastępca porwał mu wszystkie okręty i namówił załogę do ucieczki. Bart Roberts musiał uciekać na dziesięciodziałowym slupie, który ochrzcił imieniem "Fortune". Przechwycił dzięki niemu 4 statki. Zdobyte statki i ich ładunek sprzedał z zyskiem w amerykańskich koloniach, gdzie kupił 28-działowy okręt francuski, który ochrzcił Royal Fortune. Na pokładzie nowej jednostki wyprawił się na pełne statków rybackich wody wokół Nowej Fundlandii, gdzie latem 1720 roku obrabował lub zatopił kilkanaście statków, a następnie ruszył na południe rabując kolejne statki handlowe. Gdy dotarł jesienią na Morze Karaibskie miał zdobytych 15 statków angielskich i francuskich, a nawet duży, 42-działowy okręt holenderski, którego załogę pokonał po czterech dniach pościgu.

Przejście przez Atlantyk nie powiodło się z powodu niesprzyjających wiatrów, więc jesienią piraci wrócili na Karaiby by dokonać napadu na Martynikę, gdzie Roberts ujął swego przysięgłego wroga, gubernatora wyspy, którego osobiście powiesił na rei gubernatorskiego okrętu, 52-działowej fregaty, która teraz stała się flagową jednostką Robertsa pod nazwą Royal Fortune (Roberts nazywał tak wszystkie swoje większe zdobycze).

Wiosną 1721 roku "Black Bart" wrócił w okolice Zatoki Gwinejskiej w Afryce, gdzie napadł i zdobył kilkanaście statków niewolniczych oraz Onslow, duży statek należący do Royal Africa Company, który stał się jego ostatnim Royal Fortune. Latem kontynuował napady na statki u wybrzeży dzisiejszej Liberii i Nigerii nie zdając sobie sprawy, że flota brytyjska postanowiła się z nim rozprawić.

9 lutego 1722 roku piraci zakotwiczyli w zatoce u przylądka Lopez w Gabonie, gdzie odbył się podział zdobyczy i mocno zakrapiana alkoholem zabawa. Następnego dnia rano okazało się, że wyjście z zatoki jest zablokowane przez okręt brytyjski HMS Swallow dowodzony przez kapitana Ogle'ego. Roberts postanowił minąć brytyjski okręt w nadziei, że jego obecność w zatoce jest przypadkowa, ale przemknięcie się nie powiodło, bowiem kpt. Ogle doskonale wiedział z kim ma do czynienia. Salwa burtowa kartaczami z bardzo bliskiej odległości spowodowała istny pogrom na pokładzie Royal Fortune, ale bitwa trwała jeszcze trzy godziny nim pozostali przy życiu piraci skapitulowali.

Brytyjczycy zdobyli dwa pozostałe statki pirackiej flotylli, a na ich pokładach ponad 300 ton złota. Wszystkich 52 ujętych żywcem piratów postawiono przed sądem w Cape Coast Castle w dzisiejszej Gwinei i powieszono na zewnątrz zamku. Był to największy, zakończony egzekucją proces piratów w XVIII wieku.

[edytuj] Ciekawostki

• Roberts był łysy, co stanowiło jego znak rozpoznawczy.
• Ubierał się z wyszukaną elegancją w czerwony żakiet, trójgraniasty kapelusz z pióropuszem oraz złoty łańcuch z wielkim krzyżem na piersi.
• Do bitwy szedł uzbrojony w wykładane srebrem pistolety i wyostrzony jak brzytwa kordelas.
• Atakował statki wszelkich bander, ale szczególnie francuskie. Francuskich jeńców przed zabiciem torturował.
• Był abstynentem, co wśród piratów stanowiło wyjątek.
• Wśród powieszonych piratów znajdował się John Walden, nazywany "Miss Nanny" - kochanek Robertsa.

[edytuj] Bibliografia

• Angus Konstam, Pirates, Terror on the High Seas, Oxford 2001, ISBN 1-84176-453-1