Baza Armii Polskiej na Wschodzie

Z Wikipedii

Baza Armii Polskiej na Wschodzie (Baza II Korpusu Polskiego) – jednostka Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie tworząca wraz z II Korpusem Polskim pierwszy rzut Armii Polskiej na Wschodzie.

Spis treści

1 Historia bazy
2 Struktura organizacyjna i obsada personalna bazy
3 Jednostki formowane w bazie
4 Źródła

[edytuj] Historia bazy

Baza Armii Polskiej na Wschodzie została utworzona na podstawie wydanych w dniu 25 listopada 1943 r. przez Naczelnego Wodza, gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego „Wytycznych organizacyjnych dla Armii Polskiej na Wschodzie”. Po rozmowach z władzami brytyjskimi w skład bazy włączono: 7 Zapasową Dywizję Piechoty, Centrum Wyszkolenia Armii, szpitale oraz pododdziały służb armii. Na dowódcę bazy wyznaczono gen. bryg. Mariana Przewłockiego. Dowódca bazy podlegał bezpośrednio dowódcy II Korpusu Polskiego, gen. dyw. Władysławowi Andersowi, który zachował stanowisko dowódcy armii. Baza została zorganizowana w marcu 1944 r. na terytorium Włoch, w m. Mottola położonej około 12 km na zachód od portu Taranto.

Baza łączyła w sobie funkcje:

jednostki zapasowej II Korpusu Polskiego (7 Dywizja Piechoty),
jednostki szkolnej armii (Centrum Wyszkolenia Armii),
bazy mobilizacyjnej dla nowoformowanych wielkich jednostek, oddziałów i pododdziałów II KP,
bazy szpitalnej armii (szpitale wojenne),
bazy materiałowo-technicznej i przesyłowo-transportowej, której głównym zadaniem było utrzymanie stałego przepływu ludzi (uzupełnień) i materiałów między II KP, a drugim i trzecim rzutem armii,
bazy socjalno-wypoczynkowej (ośrodek wypoczynkowy, hotele oficerskie i żołnierskie, kantyny PWSK),
okręgu etapowego (komendy placu).

Rola bazy wzrosła po zakończeniu działań wojennych, kiedy trafiły do niej liczne rzesze jeńców wojennych i robotników przymusowych.

[edytuj] Struktura organizacyjna i obsada personalna bazy

Dowództwo
- dowódca bazy – gen. bryg. Marian Przewłocki (VI. 1944 – III.1947)
- inspektor szpitalnictwa – gen. bryg. Bolesław Szarecki
Sztab
- szef sztabu – ppłk dypl. Wilhelm Wilk-Leśniak
- Oddział Służby Sztabu
- Oddział Wyszkolenia
- Oddział Informacji
Kwatermistrzostwo
- kwatermistrz – ppłk int. Stanisław Żelaski
- dowódca Żandarmerii - ppłk Edward Czuruk (1945-1946)
Inspektorat Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet
- inspektorka PWSK - płk Bronisława Wysłouch z Szabatowskich
- kierowniczka Biura Inspektoratu PWSK - kpt. M. Masztak-Olechowicz
7 Dywizja Piechoty
Centrum Wyszkolenia Armii
- Komenda
- Ośrodek Wyszkolenia Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet w Matera (utworzony 24 marca 1945 r.):
- Szkoła Podchorążych Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet
1 Szpital Wojenny
3 Szpital Wojenny
Dom Ozdrowieńców
14 Sąd Polowy

[edytuj] Jednostki formowane w bazie

2 Warszawska Dywizja Pancerna,
3 Brygada Strzelców Karpackich,
4 Wołyńska Brygada Piechoty,
(3) 14 Wielkopolska Brygada Pancerna,
Batalion Commando formowany od dnia 15 sierpnia 1944 r. na bazie 1 Samodzielnej Kompanii Komandosów, a z dniem 6 listopada 1944 r. przemianowany na 2 Batalion Komandosów (Zmotoryzowanych),
12 Pułk Artylerii Ciężkiej,
13 Pułk Artylerii Ciężkiej,

[edytuj] Źródła

Piotr Żaroń, Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981.
Witold Biegański, Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, tom 5, Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie, Warszawa 1967.
Michał Polak, Logistyczne zabezpieczenie działań 2 Korpusu Polskiego (grudzień 1944 – kwiecień 1945), Przegląd Historyczno-Wojskowy, Nr 4 (209), Warszawa 2005.
Maciej Zajączkowski, Sztylet Komandosa, Warszawa 1991.