Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych

Z Wikipedii

Naczelni Wodzowie i Dowódcy Wojska Polskiego

Gen. Józef Haller - Pierwszy Wódz Naczelny Armii Polskiej po 123 latach niewoli mianowany na to stanowisko dnia 4 października 1918 roku przez Polski Komitet Narodowy z siedzibą w Paryżu.^[1]

Naczelny Wódz w latach 1918-1920

Pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski

Naczelny Wódz w kampanii wrześniowej 1939

Marszałek Polski Edward Rydz-Śmigły - Generalny Inspektor Sił Zbrojnych od 12 maja 1935 do 7 listopada 1939, Naczelny Wódz od 1 września do 7 listopada 1939.

W dniu 27 września 1939 w m. Dragoslavele napisał list do Prezydenta RP o następującej treści „Do Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec tego, że jestem internowany i pozbawiony wolności – składam funkcję Naczelnego Wodza do dyspozycji Pana Prezydenta – Rydz Śmigły”.

Naczelni Wodzowie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie:

Generał broni Władysław Sikorski - Naczelny Wódz i Generalny Inspektor Sił Zbrojnych w okresie od 7 listopada 1939 do 4 lipca 1943

Generał broni Kazimierz Sosnkowski - Naczelny Wódz i Generalny Inspektor Sił Zbrojnych w okresie od 8 lipca 1943 do 30 września 1944, kiedy to został zdymisjonowany na żądanie rządu brytyjskiego za krytykę aliantów w kwestii pomocy dla powstania warszawskiego.

Generał dywizji Tadeusz Bór-Komorowski - dekretem Prezydenta RP z dnia 30 września 1944 mianowany Naczelnym Wodzem z zastrzeżeniem, że „Pan Generał wstępuje w prawa i obowiązki Naczelnego Wodza z chwilą rozpoczęcia swych czynności w siedzibie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Rządu”, co nastąpiło w dniu 21 czerwca 1945. W okresie od 5 października 1944 do 5 maja 1945 kiedy gen. Komorowski przebywał niewoli niemieckiej obowiązki Naczelnego Wodza wykonywali: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Obrony Narodowej i szef Sztabu Naczelnego Wodza. Po uwolnieniu z niewoli funkcję Naczelnego Wodza wykonywał do dnia 8 listopada 1946.

Generał broni Władysław Anders - pełniący obowiązki Naczelnego Wodza i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych w okresie od 26 lutego do 21 czerwca 1945. Naczelny Wódz i Generalny Inspektor Sił Zbrojnych w okresie od 8 listopada 1946 do 1954.

Naczelny Dowódca Wojska Polskiego w latach 1944-1947

Marszałek Michał Rola-Żymierski - mianowany Naczelnym Dowódcą Wojska Polskiego postanowieniem Krajowej Rady Narodowej z dnia 22 lipca 1944

Zwierzchnik Sił Zbrojnych PRL i Naczelny Dowódca na okres wojny

Generał armii Wojciech Jaruzelski - w listopadzie 1983 Wojciech Jaruzelski łączący funkcje państwowe – Prezesa Rady Ministrów i Ministra Obrony Narodowej z funkcją partyjną - I sekretarza Komitetu Centralnego PZPR postanowił formalnie przekazać kierowanie Siłami Zbrojnymi PRL gen. broni Florianowi Siwickiemu, lecz nie zamierzał pozbawiać się bezpośredniego wpływu na jeden z dwóch najważniejszych resortów. W tym celu podjął działania zwieńczone w dniu 22 listopada 1983 następującymi decyzjami organów ustawodawczych i wykonawczych państwa:

• Sejm powołał jednomyślnie gen. broni Floriana Siwickiego na stanowisko Ministra Obrony Narodowej,
• Sejm powołał gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego na stanowisko przewodniczącego Komitetu Obrony Kraju i Zwierzchnika Sił Zbrojnych PRL,
• Rada Państwa mianowała gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego Naczelnym Dowódcą Sił Zbrojnych na okres wojny.

[edytuj] Źródła:

• Tadeusz Bór-Komorowski, Armia podziemna, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08338-X,
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991,
• Ryszard Mirowicz, Edward Rydz-Śmigły. Działalność wojskowa i polityczna, Warszawa 1988, ISBN 83-202-0603-0,
• Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6,
• Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej, tom II, Walki formacji polskich na zachodzie 1939-1945, Warszawa 1981, opracowanie zbiorowe pod redakcją Witolda Biegańskiego, ISBN 83-11-06577-2,

[edytuj] Zobacz też:

• Polscy generałowie
• Naczelny dowódca sił zbrojnych
• Generalny Inspektor Sił Zbrojnych
• Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej
• Wodzowie naczelni powstania listopadowego
• dyktatorzy powstania styczniowego

Przypisy