Bazylika Ofiarowania NMP w Wadowicach

Z Wikipedii

Bazylika Mniejsza Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach nr rej. A-737 z 09.06.1999
Bazylika Mniejsza Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny (przed renowacją elewacji)
Data budowy	1792 - 1798
Data poświęcenia	29 września 1808
Wyznanie	Kościół katolicki obrządku łacińskiego
Parafia	Ofiarowania NMP w Wadowicach
Rodzaj	bazylika mniejsza
Wezwanie	Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny
Obecnie	istnieje
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Bazylika Mniejsza Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach – kościół parafialny parafii Ofiarowania NMP w Wadowicach. Siedziba dekanatu Wadowice - Północ.

[edytuj] Historia

[edytuj] Pierwsze ślady

Najstarsza wzmianka o kościele w Wadowicach pochodzi z 1325. Wadowice były wtedy filią parafii w Mucharzu. Decyzją biskupa z 1335 włączono wadowicki kościół do parafii Woźniki.

Pierwszy kościół był niewielką drewnianą świątynią. W 1440 spłonął podczas wielkiego pożaru miasta. Na jego zgliszczach, w połowie XV wieku wzniesiono murowany kościół. Z tego okresu pochodzi obecne dwuprzęsłowe prezbiterium zamknięte prostą ścianą i nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym.

[edytuj] Obecny kościół

Kolejny pożar miasta z 18 maja 1726 nie oszczędził również kościoła. W latach 1792-1798 wybudowano nowy przez majstra murarskiego Franciszka Sosnę – w stylu późnobarokowym, z zachodnią fasadą frontową zwieńczoną wieżą z baniastym hełmem. 29 września 1808 odbudowany kościół został konsekrowany przez ówczesnego ordynariusza diecezji krakowskiej ksiądza biskupa Andrzeja Rawę-Gawrońskiego.

[edytuj] Zmiana wezwania

Prawdopodobnie od początku swojego istnienia kościół był pod wezwaniem Wszystkich Świętych. Staraniem proboszcza księdza Mikołaja Zamoyskiego papież Grzegorz XVI zamienił w 1836 tytuł na Ofiarowania Najświętszej Marii Panny.

[edytuj] Wiek XIX

W XIX wieku przeprowadzono szereg inwestycji mających na celu rozbudowę świątyni. Od wschodu dobudowano w 1857 dwukondygnacyjny aneks mieszczący na parterzezakrystię, a na piętrze skarbiec. U schyłku XIX wieku odrestaurowano fasadę w stylu neobarokowym. Otrzymała ona m.in. reprezentacyjny balkon umieszczony powyżej głównego wejścia. Pracami kierował krakowski architekt Tomasz Pryliński znany m.in. z odnowy sukiennic. Natomiast dekorację rzeźbiarską fasady wykonał artysta krakowski Zygmunt Langman. Kamienne rzeźby przedstawiają m.in. Matkę Bożą w otoczeniu dwóch historycznych patronów Polski: św. Stanisława i św. Wojciecha. Wieża otrzymała nowy hełm. Również w tym czasie cykl obrazów przedstawiających drogę krzyżową wykonał Wadowiczanin, Jan Nepomucen Bizański (1804-1878), malarz i rysownik, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

[edytuj] Wiek XX

Na miejscu zarekwirowanych podczas I wojny światowej dzwonów w 1922 zawieszono nowe. W 1931 kościół został zelektryfikowany. Pod koniec II wojny światowej, w styczniu 1945 została zrzucona na kościół bomba, która uszkodziła m.in. dach kościoła. Świątynia była przez cały rok nieczynna – nabożeństwa odprawiano w Domu Katolickim zbudowanym w latach 1933-1935.

W ramach odbudowy i renowacji kościoła w latach 1945-1947 powiększono go o dwa boczne wejścia oraz dobudowano przedsionki z obu stron korpusu nawowego. Ponadto rozbudowano zakrystię. W 1986 kaplice boczne zostały zintegrowane z prezbiterium za pomocą arkadowych przejść, które powstały w miejscach okien.

W dniu 25 marca 1992 papież Jan Paweł II nadał kościołowi Ofiarowania NMP tytuł Bazyliki Mniejszej.

[edytuj] Czasy współczesne

Staraniem proboszcza księdza infułata Jakuba Gila w latach 2000-2003 dokonano gruntownej renowacji kościoła. W ramach prac ułożono nową, marmurową posadzkę, zaś sklepienia zostały pokryte przez krakowskie artystki Aleksandrę Grochal i Katarzynę Dobrzańską polichromią o bogatym programie ikonograficznym nawiązującym do nauczania papieskiego Jana Pawła II. Sklepienie prezbiterium pokryto polichromią przedstawiającą patronów Polski, których kanonizował papież. W 2007 ukończono renowacje elewacji bazyliki.