Belemnity

Z Wikipedii

Belemnity
Skamieniałe rostra belemnitów
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	mięczaki
Gromada	głowonogi
Podgromada	płaszczoobrosłe
Nadrząd	dziesięciornice
Rząd	belemnity
Nazwa systematyczna
Belemnitida
Systematyka w Wikispecies

Belemnity (Belemnitida, z gr. belemnon - pocisk, strzała) – rząd wymarłych morskich głowonogów należący do Decabrachia (dziesięciornice). Według niektórych systemów klasyfikacyjnych belemnity wraz z pokrewnymi rzędami (np. Aulacocerida i Phragmoteuthida) mają status nadrzędu Belemnoidea.

[edytuj] Szkielet

Belemnity posiadały kalcytowy endoszkielet, złożony z wydłużonego, kolcopodobnego rostrum, w którego przedniej części w stożkowatym zagłebieniu (alweola) tkwił fragmokon - stożkowata muszla podzielona przegrodami na komory gazowe. Fragmokon pełnił funkcję hydrostatyczne. Od fragmokonu odchodziła ku przodowi duża płaska płytka zwana proostrakum. Najczęściej zachowują się jako skamieniałości rostra z alweolą lub bez niej, znacznie rzadsze są fragmokony, a incydentalne proostrakum. Odciski ciała znane są tylko z kilku stanowisk na świecie, gdzie warunki środowiskowe były wyjątkowo sprzyjące fosylizacji. Zwierzęta te przypominały współczesne kałamarnice, ale zamiast obecnych u kalmarów przyssawek, ich dziesięć odnóży było wyposażonych w haczyki. Belemnity różniły się kształtem, choć generalnie miały one wydłużone, opływowe ciało.

[edytuj] Zasięg i tryb życia

Belemnity żyły w jurze i kredzie i wymarły w czasie masowego wymierania kredowego. Pokrewne im formy, ale zaliczane do innych rzędów pojawiają się już w karbonie. Również najmłodsze formy "belemnitowe" znane z paleogenu zaliczane są przez większość badaczy do pokrewnych rzędów a nie do belemnitów. Belemnity wywodzą się z któregoś ze starszych rzędów Belemnoidea, a te z kolei od łodzikowatych.

Belemnity były drapieżnikami; chwytały małe morskie zwierzęta, m.in. ryby, i pożerały je za pomocą podobnych do dzioba szczęk. Świetnie przystosowane do drapieżnictwa, poruszały się szybko i zręcznie, często w składających się z kilkunastu osobników grupach. Uważa się, że były najsprawniejszymi pływakami wśród wszystkich głowonogów. Padały ofiarą wielkich gadów morskich, zwłaszcza ichtiozaurów.

Kiedyś ludzie nazywali często znajdywane rostra belemnitów strzałkami piorunowymi lub perunowymi, sądząc że powstają w miejscu gdzie w ziemię uderzył piorun.

Rząd Belemnitida można podzielić na podrzędy:

• podrząd: Belemnitina
• podrząd: Belemnopsina
• podrząd: Duvaliina

[edytuj] Bibliografia

• U. Lehmann & G. Hillmer, 1991: Bezkręgowce kopalne. Wyd. Geologiczne, Warszawa.