Republika Genui

Republika Genui (po włosku: Repubblica di Genova) - była niepodległym państwem leżącym w Ligurii, na wybrzeżu północno-zachodnich Włoch. Istniała od XI wieku do 1797 roku.

Spis treści

1 IX-XVII wiek
2 1700-1750
3 1750-1797
4 Po 1797
5 Źródła

[edytuj] IX-XVII wiek

Republika Genui powstała we wczesnym średniowieczu (XI wiek). W roku 1339 stworzono urząd Doży, na podobieństwo "księcia" Wenecji.

W latach 1421-1435 Republika popadła w zależność od Mediolanu, następnie (1458-1461) od Francji, ponownie od Mediolanu (1464-1477 i 1488 - 1499), i ponownie od Francji (1507-1522 i 1527-1528).

Polityk genueński Andrea Doria uniezależnił (1527-1528) swój kraj od obcych wpływów i ustanowił kadencje doży na dwa lata.

W 1672 Księstwo Sabaudia-Piemont bezskutecznie próbowało zająć Genuę.

W roku 1684 Francuzi bombardowali miasto Genua. Od tego momentu Republika starała sie utrzymywać scisłą neutralność, co trwało, aż do roku 1745.

[edytuj] 1700-1750

Gdy trwała wojna o sukcesję austriacką (1741-1748), Republika związała sie sojuszem z Hiszpanią w 1745, ponieważ jej przeciwnik, w konflikcie o granice, Królestwo Sardynii (Sabaudia-Piemont) popierało Austrię - wroga Hiszpanii i Francji. Hiszpanie zajęli w 1745 Mediolan, lecz musieli się w 1746 roku wycofać.

Posiadłości Genui Bastia i Korsyka zostały zdobyte przez brytyjsko-sabaudzka flotę w listopadzie 1745 roku. W 1747 Francuzi przepędzili ich stamtąd i administrowali posiadłościami Genui, jako jej sojusznicy.

Przy poparciu floty brytyjskiej Austriacy zdobyli samą stolicę, miasto Genua 6 września 1746 roku. 5 grudnia wybuchła jednak rewolta ludowa przeciw wojskom Marii Teresy okupującymi miasto i szykanującymi jego mieszkańców.

Pokój w Akwizgranie z 1748 roku przywrócił Republice przedwojenne granice.

W roku 1738 majątkiem ponad 6.000 lirów genueńskich dysponowało 733 arystokraci (razem mieli 117 milionów) i 882 mieszczan (razem jednak tylko 18 mln.). Najbogatsze rodziny były to Spinola i Durazzo.

[edytuj] 1750-1797

W roku 1752 wprowadzono reformę monetarną Stary skud (scudi) został zastąpiony lirem (1 Lira = 20 Denari).

W latach siedemdziesiątych założono w Genui deputację Handlu (Deputazione del Commerzio).

W W roku 1775 faworytem wybory doży wygrał Gian Carlo Pallavicino. Był on przywódcą frakcji "liberalnej" w Republice, dążył do reformy sposobów wyłaniania urzędów, nawet do przebudowy systemu politycznego, by bardziej przypominał on monarchię konstytucyjną. Jego kontrkandydatami w 1785 byli "konserwatysta" Giovanni Battista Ayroli, dążący do ugruntowania istniejącego systemu i Marco Antonio Gentile zwolennik bardziej aktywnej polityki zagranicznej, w oparciu o sojusz z Austria i Wielka Brytanią. Obaj byli poprzednikami Pallaviciniego na stanowisku doży.

W roku 1777 barokowy Pałac dożów Genui. Doża Genui Giuseppe Lomellini (1777-1779) musiał salwować sie wówczas ucieczką. Po pożarze pałac odbudowano w stylu klasycyzmu. W roku 1786 założono Genueńskie Towarzystwo Rzemiosł i Manufaktur.

Oświecenie nie wywołało wielkiego oddźwięku w Genui, ponieważ postulowane reformy napotkały na opór arystokratyczno-patrycjuszowskiej warstwy rządzącej miastem. Sami członkowie warstw wyższych stali sie szybko wolnomyślicielscy, a nawet libertyńscy, lecz reformy nie ruszały z miejsca.

Pod koniec XVIII stulecia ekonomia Republiki osłabła. Genua, choć ogłosiła się wolnym portem, nie mogła sprostać konkurencji ze strony Livorno, podobnie jak Wenecja odczuwała silną konkurencję austriackiego Triestu. Bankierzy jednak nadal użyczali pieniędzy koronowanym głowom. Tylko w latach 1771-1792 bankierzy genueńscy udzieliły pożyczek na zawrotna wówczas wartość 100 milionów liwrów.

Wyspa Korsyka buntowała sie przeciw władzy Genui w latach: 1729-1732, 1733-1743, 1745-1753, 1755-1769. W 1735 roku jej władcą został, na mocy decyzji korsykańskiego Zgromadzenia Narodowego, niemiecki awanturnik Theodor von Neuhoff, rychło jednak obalony. W 1755 dowództwo powstańcami objął utalentowany wódz Pasquale Paoli. Powstania genueńskie pomagali tłumić; Austriacy (1732), a potem Francuzi (1753). W roku 1755 została nawet uchwalona Konstytucja Korsyki, autorstwa Paoliego, - najstarsza nowoczesna konstytucja na świecie. W roku 1768 Republika sprzedała Korsykę Francji.

[edytuj] Po 1797

W 1797 roku, Republika Genui została zdobyta przez wojska rewolucyjnej Francji Napoleona Bonaparte. Z Republiki Genui został utworzony francuski protektorat pod nazwą Republiki Liguryjskiej, która przetrwała do 1805 roku kiedy to została zaanektowana przez Cesarstwo Francuskie. Pomimo iż w 1814 roku, dzięki porażce Napoleona, restaurowano na krótko istnienie republiki, ostatecznie została ona wcielona do Królestwa Sardynii.

Andrea Doria	16 wież w Sudaku na Krymie, wzniesionych przez Republikę Genui na przełomie XIV i XV wieku	Flaga Republiki Korsykańskiej (1755-1769)	Giovanni Giacomo Grimaldi, doża w latach: 1756-1758
Pasquale Paoli	Raffaele De Ferrari Rodino (1732-1801), doża w latach: 1787-1789	Michelangelo Cambiaso, doża w latach 1791-1793. Malował Anton von Maron (1792)

[edytuj] Źródła

http://www.zum.de/whkmla/region/italy/genova17201797.html

Józef Andrzej Gierowski, Historia Włoch, Ossolineum, Wrocław 2003 ISBN 83-04-04674-1.

Państwa Europy w XVIII wieku
Państwo
Austria
Bawaria
Brunszwik-Lüneburg
Dania
Francja
Republika Genui
Elektorat Hanoweru
Hesja-Kassel
Hesja-Darmstadt
Hiszpania
Holandia
Meklemburgia
Księstwo Parmy i Piacenzy
Polska-Litwa
Królestwo Portugalii
Królestwo Prus
Rosja
Saksonia
Szwecja
Wielkie Księstwo Toskanii
Imperium Osmańskie
Republika Wenecka
Wielka Brytania