Bitwa pod Blenheim
Z Wikipedii
Bitwa pod Blenheim Wojna o sukcesję hiszpańską |
|||||||||||||||||
Data | 13 sierpnia 1704 | ||||||||||||||||
Miejsce | Höchstädt w Bawarii nad Dunajem koło Dillingen | ||||||||||||||||
Wynik | zwycięstwo Wielkiej Koalicji | ||||||||||||||||
Terytorium | Bawaria | ||||||||||||||||
|
Wojna o sukcesję hiszpańską |
---|
Carpi – Chiari – Cremona – Luzzara – Kadyks – Friedlingen – Zatoka Vigo– Höchstädt – Speyer – Donauwörth – Villingen – Blenheim – Malaga – Cassano – Ramillies – Turyn – Almansa – Tulon – Oudenaarde – Lille – Wijnendaal – Malplaquet – Douai (I) – Almenara – Saragossa – Brihuega – Villavicioza – Denain – Douai (II) |
Bitwa pod Blenheim (niemieckie Höchstädt an der Donau), zwana także bitwą pod Blindheim albo drugą bitwą pod Höchstädt, stoczona 13 sierpnia 1704 r. to pierwsze większe starcie z okresu wojny o sukcesję hiszpańską 1701-1714 r.
Spis treści |
[edytuj] Sytuacja przed bitwą
Głównym obszarem operacji militarnych latem 1704 r. stały się obszary położone w górnym biegu Dunaju. Przewidując taką sytuację wódz naczelny sił Drugiej Wielkiej Koalicji utworzonej przez Anglię, Austrię oraz Holandię John Churchill książę Marlborough na czele 52 000 żołnierzy postanowił wspomóc w walkach z Francuzami armię austriacką operującą nad Dunajem dowodzoną przez dwóch austriackich generałów: księcia Eugeniusza Sabaudzkiego i margrabiego Ludwika Badeńskiego. Po drodze armia sprzymierzonych zdobyła twierdzę Donauworth z czternastotysięcznym garnizonem strzegącą przejścia na ziemie Bawarii, sprzymierzonej z Francją. Elektor bawarski unikał decydującego starcia czekając na nadejście armii francuskiej pod wodzą marszałka Tallarda. W tej sytuacji głównodowodzący siłami koalicji zdecydowali się na doprowadzenie do decydującego starcia.
Dnia 11 sierpnia siły francusko-bawarskie z 60 000 żołnierzy i 90 działami dotarły do miejscowości Hoechstaedt niedaleko obozu austriackiego. Siły koalicji liczyły 52 000 ludzi i 60 dział. W nocy 12 sierpnia 1704 r. wojska te ruszyły w kierunku miejscowości Blindheim (ang. Blenheim).
[edytuj] Bitwa
Nadejście sprzymierzonych pozostało niezauważone w obozie francusko-bawarskim, gdzie nie zauważono przeprawy przeciwnika przez rzekę Nebel. Dopiero gdy około godziny ósmej siły koalicji przystąpiły do formowania szyków bojowych, zaskoczony Tallard pośpiesznie rozpoczął przygotowania do obrony. Francuzi silnie ufortyfikowali wioski Oberglau i Lutzingen łącząc je liniami piechoty i kawalerii oraz wspierając artylerią.
Obserwując rozstawienie wojsk francuskich Marlborough zdecydował się zaatakować najlepiej bronione prawe skrzydło przeciwnika. W tym samym czasie siły księcia Sabaudzkiego miały przeprowadzić dywersyjny atak na lewe skrzydło francusko-bawarskie. Około południa Austriacy zajęli pozycje na wprost wroga w Lutzingen. W chwilę później do ataku ruszyła brygada angielska mająca zaatakować 9 batalionów nieprzyjaciela w Blenheim. Pierwsze dwa starcia nie przyniosły rezultatu, dopiero gwałtowny ostrzał Anglików spowodował wezwanie przez francuskiego dowódcę markiza de Clerambault siedmiu batalionów wsparcia oraz jedenaście batalionów rezerwy. Tym samym Marlborough odciął w Blenheim 27 batalionów nieprzyjaciela, co poważnie osłabiło środek wojsk francuskich.
Na pomoc uwięzionym w wiosce żołnierzom poddanym ciągłemu ostrzałowi ruszyła elita francuskiej kawalerii. Osiem szwadronów nie zdołało jednak pokonać pięciu szwadronów koalicji i zmuszone było się wycofać.
Tymczasem siły austriackie w Oberglau (10 batalionów) zostały rozgromione przez 9 batalionów markiza de Blainville'a. Spowodowało to odsłonięcie prawej flanki angielskiej. Jednak atak kirasjerów austriackich odparł szarżę Marsina, a kolejny atak sił koalicji przerwał linie obronne Francuzów.
Po opanowaniu dwóch punktów obrony nieprzyjaciela, w chwili gdy lewe skrzydło francusko-bawarskie walczyło z siłami Eugeniusza, książę Marlborough rzucił 80 szwadronów i 22 bataliony piechoty przeciwko 60 szwadronom i 9 batalionom piechoty francuskiej. Około 16,30 siły angielskie z całym impetem uderzyły na Blenheim. Bateria dział koalicji zmiotła linie francuskie strzałami z bliskiego zasięgu. Francuzi rozpoczęli odwrót. Wielu z nich utonęło po zarwaniu się mostu pontonowego na Dunaju.
[edytuj] Bilans
Do niewoli sprzymierzonych dostał się marszałek Tallard. Marsin wraz z elektorem bawarskim zbiegli. Rozbici Francuzi chcąc uniknąć całkowitej klęski zgodzili się w końcu na warunki kapitulacji.
Siły koalicji straciły blisko 12 000 zabitych i rannych. Straty Francuzów i Bawarczyków wyniosły 20 000 zabitych i 14 000 jeńców, 129 chorągwi, 171 sztandarów i całą artylerię.
[edytuj] Podsumowanie
Bitwa pod Blenheim stała się punktem zwrotnym w wojnie o sukcesję hiszpańską. Zakończyła pasmo sukcesów Ludwika XIV, uratowała Wiedeń i całą wielką koalicję. Blenheim stało się pierwszym większym ciosem zadanym armii francuskiej w ciągu ponad półwiecza. Ugruntowało pozycję księcia Marlborough, który powrócił na Niderlandy, gdzie zadał 3 kolejne klęski Francuzom w bitwach pod Ramillies (1706), Oudenaarde (1708) oraz Malplaquet (1709).
Traktat pokojowy w Utrechcie (1713) przyznał koronę Hiszpanii Filipowi, lecz równocześnie zmusił go do zrzeczenia się praw do tronu francuskiego.
[edytuj] Zobacz też