Celina Sunderland
Z Wikipedii
Celina Sunderland (ur. 10 czerwca 1885 w Warszawie, zm. 24 października 1956 w Iłży), właściwie Czesława Cyprianna Sunderland, polska malarka pochodzenia żydowskiego, córka Gustawy i adwokata Seweryna Sunderlanda, powstańca z 1863 roku, właścicieli fabryki fajansu w Iłży. Krewna Bolesława Leśmiana i jego pierwsza miłość.
W 1902 r. Celina wyjechała na studia malarskie do Paryża, rok później pojechał za nią Leśmian. Tu za jej przyczyną poznał swoją drugą miłość i późniejszą żonę - koleżankę Celiny ze studiów, Zofię Chylińską. Pod koniec października 1904 Leśmian przeprowadził się do Chylińskiej, a w 1905 zawarli związek małżeński w Paryżu. Mimo tych wydarzeń, jak podaje J. Rymkiewicz, romans Celiny z poetą trwał prawdopodobnie do 1920 roku.
W latach dwudziestych Celina ponownie wyjechała do Paryża i tam zamieszkała. Na początku lat trzydziestych wróciła do Polski. Miała w Warszawie pracownię malarską przy ul. Marszałkowskiej 148. Piętro pod nią mieszkała kochanka Leśmiana i przyjacióka artystki - Teodora Lebenthal, w pracowni której mieszkał przez pewien czas Jan Brzechwa - mąż Marii Sunderland, bratanicy malarki.
W 1940 Celina wraz z Teodorą uciekają przed osadzeniem w warszawskim getcie do Iłży, skąd wkrótce Celina wyjeżdża dalej. Piętnowana przez miejscowych za pochodzenie ucieka do Łodzi i tam spędza wojnę. Umiera w 1956 r. Większość prac artystki nie przetrwała wojny.
[edytuj] Źródła
- Kobiety Bolesława Leśmiana, Magda Umer
- Jarosław Marek Rymkiewicz, "Sunderlandowie" [w:] "Leśmian. Encyklopedia", Sic!, Warszawa 2001
