Centralne Biuro Komunistów Polskich
Z Wikipedii
Centralne Biuro Komunistów Polskich – ośrodek komunistów polskich w ZSRR.
Centralne Biuro Komunistów Polskich powstało w styczniu 1944, po wielu naradach KC partii bolszewickiej. Za datę powołania uważa się 10 stycznia 1944, kiedy to wydano dokument programowy Biura. Organizatorzy wymienili kilka powodów powołania CBKP: wzgląd na przesuwanie się Armii Czerwonej w kierunku dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej i zbliżającą się konieczność ułożenia dobrych stosunków ze Związkiem Sowieckim, rozbudowę wojska polskiego w Rosji. Organizatorzy CBKP przyznali sobie sami funkcję nadrzędną nad PPR.
Kierownictwo CBKP
- Aleksander Zawadzki – przewodniczący
- Stanisław Radkiewicz – sekretarz
- Karol Świerczewski – członek
- Jakub Berman – członek
- Wanda Wasilewska – członek
- Hilary Minc – pełnomocnik
- Stefan Wierbłowski – pełnomocnik
[edytuj] Podział funkcji kierownictwa
Pracami Biura faktycznie kierował Berman. Ta siódemka była aprobowana przez Kreml i posiadała znaczny wpływ na komunistów, jak i na wojska Berlinga w Rosji oraz w kraju. Zawadzki jako przewodniczący miał prowadzić zasadnicze rozmowy z przedstawicielami rządu sowieckiego i KC partii bolszewickiej. Wspólnie ze Świerczewskim miał czuwać nad aparatem politycznym wojska i zajmować się sprawami rozbudowy Korpusu.
Wasilewska była odpowiedzialna za działalność Związku Patriotów Polskich. Sprawy krajowe należały do Bermana, który z Radkiewiczem kierował sprawami Biura. Minc opracowywał projekt przyszłej polityki, społeczno-gospodarczej w Polsce. Sprawy propagandy podlegały Wierbłowskiemu.
[edytuj] Działalność
CBKP wobec zaniechania koncepcji PKN postanowiło upolityczniać stopniowo Zarząd Główny Związku Patriotów i całej organizacji. Wpływało również na sprawy krajowe i posunięcia PPR i podległej jej Krajowej Rady Narodowej. Centralne Biuro miało wewnętrzne obawy, czy PPR nie ulega 'sekciarskim błędom'. Zalecało Gomułce złagodzenie zbyt ostrych sformułowań w sprawie nacjonalizacji przemysłu. Biuro obawiało się, że rozbudowa terenowych rad narodowych będzie przyjęta przez Polaków jako próba sowietyzacji.
Biuro kierowało obsadą stanowisk w ZPP, I Korpusie Armii Polskiej w ZSRR, następnie Armii Polskiej w ZSRR. Prowadziło poszukiwania i ewidencję komunistów polskich w ZSRR, powołało Polski Sztab Partyzancki, współdecydowało o składzie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego i treści manifestu. Uznawało program PPR i KRN za zbyt radykalny. Na przełomie lipca i sierpnia 1944 członkowie Biura weszli w skład władz PPR, m.in. trzech do 5 osobowego Biura Politycznego. W sierpniu 1944 na miejsce Biura powołano KC PPR w Moskwie.
