Cenzura Internetu w Chińskiej Republice Ludowej
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: terminologię, styl, dokonać NPOVizacji i przede wszystkim zweryfikować podane fakty. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Cenzura Internetu w Chińskiej Republice Ludowej jest realizowana przez władze państwowe poprzez szereg praw i rozporządzeń administracyjnych. Organy państwowe, działające na mocy ponad sześćdziesięciu oddzielnych rozporządzeń, kontrolują ruch i dostępność treści w sieci poprzez współpracę z lokalnymi dostawcami usług internetowych, firmami i organizacjami pozarządowymi. Projekt ograniczania dostępu do Internetu nosi nazwę Złota Tarcza (z ang. Golden Shield).
Z systemu tego wyłączone są posiadające odrębne systemy prawne Hongkong i Makau.
Spis treści |
[edytuj] Cenzura w praktyce
Decyzje o blokadzie treści są prawdopodobnie podejmowana dość wyrywkowo. Zdarza się, że z dwóch witryn internetowych o podobnych treściach jedna jest zablokowana, druga zaś nie. Blokady są często usuwane w wyniku konkretnych wydarzeń lub interwencji dygnitarzy. Blokada strony New York Times została zniesiona, gdy dziennikarze z gazety w wywiadzie z Jiang Zeminem zapytali go o jej przyczynę. W czasie konferencji APEC w Szanghaju w 2001 roku odblokowano zazwyczaj cenzurowane witryny serwisów informacyjnych CNN, NBC i gazety Washington Post. Od tego czasu większość witryn informacyjnych jest odblokowana, choć są wyjątki, jak np. strona BBC.
Wiele dyrektyw wydawanych przez rząd jest ignorowane przez lokalną administrację. Brak jednoznacznego określenia kompetencji między lokalnymi agendami rządowymi w kwestii kontroli internetu powoduje, że prawa te grzęzną w biurokratycznym bałaganie.
Badacze wskazują, że lektura rozporządzeń rządowych pozwala na stwierdzenie, że w materii cenzurowania treści w chińskim Internecie panuje bałagan, gdyż kolejne rozporządzenia prawie nigdy nie nawiązują do poprzednich.
Cenzura nie jest w stanie sprostać ogromowi zadania przed nią postawionego. Rząd nie posiada możliwości monitorowania każdego chatu, forum dyskusyjnego czy też bloga. Dlatego lokalni dostawcy Internetu zatrudniają dodatkowych pracowników, kolokwialnie nazwanych "Dużymi Matkami" (z ang. Big Mamas), którzy są swego rodzaju "moderatorami", usuwającymi wszelkie komentarze mogące zawierać różnorakie treści polityczne. Czasami podczas moderowania internetowych wpisów na forach, "moderatorzy" usuwają wybrane słowa pozostawiając luki w tekście, przez co internauci sami muszą się domyślać jaki był sens takiej wypowiedzi.
W mieście Shanzen pracownicy zyskali nawet maskotki o imieniu Jingjing[1] i Chacha.[2] Ten humorystyczny akcent nie zmienia jednak faktu, że komentarze internautów, wyrażające myśli i idee wolności słowa są usuwane.
Innym sposobem stosowanym przez władze Chin są bezpośrednie represje wobec osób tworzących strony internetowe z niedozwolonymi treściami. Spotykają się one z daleko idącymi szykanami, lub wręcz zostają osadzone w więzieniach i obozach pracy.
[edytuj] Sposób działania
Jednym z podstawowych działań systemu blokującego treści chińskiego internetu jest blokowanie wyników wyszukiwarek. Kwerendy wpisywane do popularnych wyszukiwarek, jak Google, Yahoo! czy Baidu, są porównywane z listą zakazanych słów i wyrażeń. Jeżeli wyszukiwane wyrażenie znajduje się na liście, system blokuje wyszukiwanie lub podaje wyniki niepowiązane. Przykładowe ocenzurowane terminy to demokracja, prawa człowieka, dyktatura, antykomunizm, komunistyczni przestępcy, masakra, ludobójstwo, 4 czerwca, Matki Tiananmen oraz inne pojęcia związanych z wolnością słowa oraz osobami, które publicznie o nią walczą. Wielokrotne próby przeszukiwania na wybrane hasła powodują całkowite zablokowanie możliwości używania wyszukiwarki.
[edytuj] Blokowane treści
Rząd Chin blokuje głównie treści polityczne. Najczęściej blokowane są:
- Strony nielegalnych organizacji, np. Falun Gong
- Strony informacyjne, które poruszają tematykę brutalności policji, wolności słowa, protestów na placu Tiananmen w 1989 roku, demokracji czy filozofii marksistowskiej. Przykładowe strony to Voice of America, BBC czy Yahoo! Hong Kong.
- Strony powiązane z rządem Tajwanu, mediami, organizacjami i buddyzmem.
- Treści obsceniczne i pornograficzne oraz strony łamiące prawo.
- Strony związane z Dalai Lamą i ruchami dążącymi do uzyskania niepodległości Tybetu.
Próby blokady stron poruszających inne tematy niż polityczne są raczej ograniczone. Od 2004 roku w Chinach powstało sporo blogów na temat życia erotycznego ich właścicieli. Rząd chiński raczej nie wdraża postępowań w tej sprawie, choć kontroli podlegają czaty i strony dla pełnoletnich, również te zawierające oferty dla randkowiczów. Interwencja ma miejsce w przypadku jawnego łamania prawa.
[edytuj] Informacje techniczne
Chiński rząd najczęściej odwołuje się do następujących środków technicznych:
- Blokowanie adresów IP. Dostęp do niektórych adresów IP jest zablokowany. Jeżeli blokowana strona znajduje się na serwerze, na którym są inne strony, one również są zablokowane. Blokada ta wpływa na wszystkie protokoły TCP, w tym HTTP, FTP i POP. Sposobem ominięcia tej blokady jest korzystanie z serwera proxy.
- Filtrowanie adresów DNS i przekierowanie.
- Filtrowanie URL. System przeszukuje ciąg znaków URL, którym posługuje się przeglądarka internetowa, poszukując zakazanych wyrazów. Ta forma blokady wpływa na protokół HTTP.
- Filtrowanie pakietów.
[edytuj] Omijanie blokady
Internauci Państwa Środka poszukują sposobów na złamanie wprowadzonej przez rząd blokady treści, np. przez połączenia VPN i SSH poza granicę Chin, które nie są zablokowane. Istnieje również odrębna sieć Tor, która nie jest zablokowana i stanowi doskonałą furtkę do ominięcia cenzury w Sieci. Daje ona możliwość niereglamentowanego ładowania i ściągania danych, jednak nie gwarantuje wysokiego bezpieczeństwa, gdyż nie jest odporna na inwigilatorskie działania chińskich informatyków rządowych. Również specjalne kanały HTTP/HTTPS działają w sposób podobny do Tor. Jeden z nich, Your Freedom (z ang. Twoja Wolność), oferuje dodatkowo kodowane przesyłanie danych. Innym godnym uwagi ‘trickiem’ pewnego internauty było zastosowanie lustrzanego odbicia strony Google. Wszystkie słowa wyświetlane są w odwrotnym porządku, a zdania pisane są z prawej na lewo.[3] Rząd Chin uznał, że strona ta nie łamie żadnych praw i nie została zablokowana. Jeszcze jednym z pomysłów, było wypuszczenie na rynek oprogramowania UltraSurf, które pozwalało do woli surfować po internecie przy użyciu Internet Explorera, bez możliwości zostania wykrytym.
[edytuj] Wielka Ściana Ogniowa Chin
W 1998 uruchomiono Golden Shield Project, który poza terytorium Chin powszechnie nazywany jest Wielkią Ścianą Ogniową Chin (z ang. Great Firewall of China). Jest to nawiązanie do sieciowych zabezpieczeń, zwanych firewallami, oraz Wielkiego Muru Chińskiego. System blokuje lub ogranicza dostęp do zawartości wielu gałęzi Sieci poprzez nie przepuszczanie adresów IP oraz stosowanie tradycyjnych firewalli, adresów proxy oraz blokowaniu portów. Dodatkowo system ten ingeruje w adresy DNS podczas próby wyświetlenia witryny.
