CS
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dodania infoboksu. Jeśli możesz, zrób to korzystając z szablonu {{Związek chemiczny infobox}}. Instrukcja użycia szablonu znajduje się na jego stronie dokumentacji. Zobacz też listę artykułów z szablonem. |
CS (o-chlorobenzylidenomalononitryl) organiczny związek chemiczny stosowany jako drażniący bojowy środek trujący (lakrymator i sternit). Oznaczenie wojskowe USA - CS, Francja - CB.
[edytuj] Własności fizykochemiczne
CS jest to w temperaturze pokojowej biała krystaliczna substancja, nierozpuszczalna w wodzie, rozpuszcza się w acetonie, benzenie, chloroformie, słabiej w eterze dietylowym i etanolu. Temperatura topnienia wynosi ok. 368 K, wrzenia ok. 585 K.
Hydrolizę tego związku przyspiesza środowisko zasadowe, z tego też względu poleca się poszkodowanym przemywanie błon śluzowych i skóry słabym roztworem sody oczyszczonej. Stosowanie odkażalników na bazie podchlorynów wzmacnia tylko działanie substancji CS.
[edytuj] Działanie
Działanie CS polega na silnym drażnieniu błon śluzowych oczu, górnych dróg oddechowych powodującym silne łzawienie, kaszel, ślinotok oraz kichanie. Działa również przez skórę, szczególnie w miejscach wilgotnych od potu i łez, powodując uczucie dotkliwego pieczenia. Przy dużych skażeniach może doprowadzić do powstania na skórze ofiar podrażnień oraz pęcherzy. Działanie tego środka chemicznego może być odczuwalne przez poszkodowanych nawet do kilku godzin. W terenie zachowuje zdolność do rażenia nawet powyżej 14 dni.
[edytuj] Historia
CS został otrzymany w 1928 roku w USA. W 1954 roku został przyjęty do uzbrojenia amerykańskich sił zbrojnych. W latach 1963 - 1972 był stosowany bojowo podczas wojny wietnamskiej. Obecnie stosowany głównie przez policję. Najczęściej służy do eleboracji granatów dymnych w postaci mieszaniny termosublimacyjnej (pirotechnicznej) o zawartości 40-50% CS wraz ze stabilizatorami dymu (talkiem, silikażelem). W wyniku spalania tej mieszaniny powstaje toksyczny aerozol. Stosuje się ją również w ręcznych miotaczach gazu (w postaci roztworu) i amunicji broni gazowej.
