Cywilizacja afrykańska

Z Wikipedii

Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Afryka#Wielkie_państwa, wielkie_religie.

W okresie między IV a XVI stuleciem w Afryce subsaharyjskiej rozkwitały wielkie, regionalne imperia. Ich historia do niedawna była całkowicie nieznana. Dopiero dekolonizacja kontynentu afrykańskiego przyczyniła się do rozbudzenia świadomości afrykańskiej. Przyczyniło się to do rozwoju badań nad starymi państwami tej części świata.

• Ghana - między IV a XI w. w górnym biegu rzek Senegal i Niger - stolica: Kumbi-Saleh, okres jego rozkwitu przypada na IX-XI w., aż do najazdu Almorawidów w 1076 r.; jego wypływy rozciągały się na całym obszarze Sudanu Zachodniego;

• Mali - między XI a XVII w., stworzone przez ludy Mandingo; po podbiciu Ghany zajmowało rozległe terytorium w Afryce Zachodniej; na XIV w. przypada szczyt jego potęgi, które osiągnęło dzięki kopalniom złota i handlowi - główne miasto imperium Mali to Timbuktu; już w tym okresie popada jednak w zależność do państwa Songhaj, które doprowadziło je w końcu do upadku;

• Songhaj - między VII-XVI w., stworzone przez lud Songhajów; podporządkowało sobie m.in. państwo Mali; najważniejsze miasta to: Gao, Dżenne i Timbuktu; upadło w 1591 roku po inwazji marokańskiej;

• Kanem-Bornu - państwo Kanem istniało od VIII w., w okolicach jeziora Czad; w XI w. przyjęło islam; szczyt jego potęgi przypada na wiek XIII; w kolejnych wiekach popadło w zależność od państwa Bornu, które powstało w XIV w.; rozwijało się gwałtownie w XVI-XVII w.; do jego upadku w XIX w. przyczyniły się najazdy ludów Fulbe;

• Królestwa Jorubów - konfederacja założonych przez plemię Joruba miast-państw w Afryce Zachodniej; istniały między XI a XVIII w.; do najważniejszych należały: Ife, Ojo i Benin;

• Kongo - królestwo stworzone przez ludy Bakongo, w dolnym biegu rzeki Kongo; istniało między XIV a XVII w.; od XV w. pod silnym wpływami portugalskimi - przyjęcie chrześcijaństwa w 1491; po przegranej bitwie z Portugalczykami w 1655 nastąpił rozpad na mniejsze, zwalczające się królestwa;

• Cywilizacja Suahili - zespół kultur Afryki Wschodniej, rozwijących się między X a XIX wiekiem n.e.

• Monomotapa - między XIII a XVII w., w Afryce Południowej; rozwinęło się głównie dzięki wydobyciu i obróbce miedzi i złota; jego głównym ośrodkiem było miasto Zimbabwe;

• Luba i Lunda - państwo Luba, rozwinęło się w XV w., w regionie Katanga; jego kontynuacją było od XVII w. plemienne państwo Lunda; istniało do XIX w.