Dobrków

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°59' N 21°21' E49.9833333 21.35 (Dobrków)


Dobrków
Województwo	podkarpackie
Powiat	dębicki
Gmina	Pilzno
Sołtys	Krystyna Sikora
Położenie	49° 59' N 21° 21' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	14
Kod pocztowy	39-220
Tablice rejestracyjne	RDE
Położenie na mapie Polski Dobrków

Dobrków – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Pilzno.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

[edytuj] Kościół pw. Narodzenia Najśw. Marii Panny w Dobrkowie

Parafię w Dobrkowie uposażyli w roku 1358 Borysław i Andrzej z rodu Toporczyków, ówcześni właściciele wsi. W 1565 roku Dobrków był w posiadaniu Koniecpolskich herbu Pobóg, początkowo Stanisława, starosty przemyskiego, a od 1550 roku jego dwóch synów: Stanisława, kasztelana sieradzkiego oraz Mikołaja, kasztelana rozmierskiego, którzy byli kalwinami. Podległymi miejscowościami były również wsie Gołęczyna a także Parkosz. Za sprawą synów Stanisława w roku 1565 tutejszy kościół przekształcono w zbór ariański, przy którym założono ariańską szkołę. W roku 1581 wszystkie te wsie objął w posiadanie starszy z braci, Mikołaj, na miejscu dawnego drewnianego kościoła zbudował zachowany po dziś dzień murowany budynek zboru. Kilka lat po jego śmierci w roku 1587 staraniem wdowy po nim, Katarzyny z Czyżowskich, będącej katoliczką, lub jednego z pięciu ich synów (prawdopodobnie Adama), którzy przeszli na katolicyzm, budynek zboru przekształcony został w kościół parafialny. W XVII wieku do dawnego zboru dobudowano drewniany korpus nawy z drewnianymi kaplicami bocznymi. W ten sposób stał się on prezbiterium nowej świątyni. Na przełomie XVII i XVIII wieku wzniesiono drewnianą wieżę, którą sto lat potem podwyższono, a podczas generalnego remontu przeprowadzanego w latach 1957-1958 zastąpiono obecną. Tak przekształcony kościół dobrkowski stał się jedyną w regionie budowlą sakralną o murowanej i drewnianej strukturze ścian. Chociaż nie posiada wyraźnych cech stylowych, to otoczony kosciół wiekowymi lipami stanowącymi znaczący element krajobrazu najstarszej części Dobrkowa.

W obecnym kształcie kościół Narodzenia NMP składa się z kamienno-ceglanego, zamkniętego ścianą prostą renesansowego prezbiterium, któremu towarzyszy przybudowana do jego północnej ściany w końcu wieku XVI zakrystia, nad którą znajduje się dawna loża kolatorska, z jednoprzestrzennego korpusu o zrębowej konstrukcji drewnianych, oszalowanych ścian, dwóch drewnianych kaplic i masywnej wieży z obszernym przedsionkiem w przyziemiu. Jego prezbiterium i nawę nakrywa wspólny dla nich dach o jednej kalenicy, z którego wyrasta niewielka neogotycka wieżyczka na sygnaturkę. Kaplice nakrywają daszki namiotowe, zakrystię pulpitowy, a wieżę wieńczy czworograniasty hełm. Wnętrze jego nakrywa płaski strop, w nawie z zaskrzynieniami, przedsionek pod wieżą strop kasetonowy, zakrystię sklepienie krzyżowe, a dawną lożę dwa przęsła sklepień krzyżowych ze stiukowymi rozetami.

Wnętrze nawy zdobi polichromia figuralna i ornamentalna z przełomu XIX i XX wieku, prezbiterium zaś ornamentalna autorstwa Adama Haja z 1926 roku. Strop pod wieżą ozdobił w roku 1958 motywami maryjnymi tarnowski artysta Stanisław Westwalewicz. Wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII i XIX wieku. Składa się nań rokokowy ołtarz główny z 2 połowy XVIII wieku, przekształcony w latach 1879-1880. W jego polu środkowym znajduje się obraz Wniebowzięcia NMP pędzla Walerego Eliasza Radzikowskiego, a po bokach bramki z posągami świętych, cztery późnobarokowe ołtarze boczne - dwa przy tęczy z XIX na XX wiek i po jednym w każdej z kaplic. Ponadto jest tu jeszcze późnobarokowa ambona z końca XVIII wieku i klasycystyczna chrzcielnica z początku wieku XX. Całości wyposażenia dopełniają barokowe obrazy i rzeźby. Cały teren przykościelny otacza kamienny mur podwyższony o ogrodzenie z ułożonych pomiędzy kamiennymi przęsłami balami. Po północnej stronie kościoła, na kulminacji wzniesienia stoi opuszczona od lat stara plebania . Jest to budynek drewniany, wzniesiony w 1880 roku na murowanym podpiwniczeniu z XVII lub XVIII wieku. Zbudowana na planie prostokąta ma zrębową konstrukcję oszalowanych ścian, dwutraktowy układ wnętrz, przeszkloną werandę na osi ściany południowej oraz czterospadowy, pobity obecnie blachą, dach.

W pierwszej połowie XIX wieku Dobrków należał do Kajetana Bobrownickiego i jego żony z domu Morskiej, którzy zamordowani zostali podczas tzw. "rzezi galicyjskiej" 1846 roku. Ostatnim właścicielem tutejszego majątku był Ignacy Zborzil.

Zobacz też: Dobrkowo