Domenico Caracciolo
Z Wikipedii
Domenico Caracciolo, markiz di Villamaina (1715-1789) włoski (neapolitański) polityk-reformator, człowiek oświecenia.
Był ministrem Królestwa Neapolu i kontynuatorem reform po upadku i niełasce (1776) poprzedniego ministra-reformatora Bernardo Tanucciego, który wojował z przywilejami kleru, min. nakładając w 1741 roku podatki na Kościół neapolitański. Caracciolo próbował kontynuować ten kurs znosząc m.in. papieską inkwizycję na Sycylii (1782) nie miał jednak wytrwałości i pracowitości Tanucciego, więc jego sukcesy były zwykle połowiczne, a reformy słabo ugruntowane.
W reformach wspierał go pierwszy minister Neapolu od 1781 roku Giuseppe Beccadelli di Bologna, markiz della Sambuca (1726-1813).
Zanim rozpoczął karierę ministerialną Caracciolo był sędzią sądu Gran Corte della Vicaria, ambasadorem Królestwa Neapolu w Turynie, Londynie (z którego to okresu pochodzą jego Memorie - "Wspomnienia" - 1768) i Paryżu.
Od roku 1781 do stycznia 1786 wicekról Sycylii. Wdrażał tam oświeceniowe reformy i napisał "Listy z Sycylii" (Lettere da Sicilia). Na Sycylii zobaczył ciemną, a butną szlachtę, czyli według jego słów: incivili, rozzi e barbari, "niecywilizowanych, gburów i barbarzyńców". Wobec tej sycylijskiej szlachty zachowywał się prowokacyjnie, dając do zrozumienia jak bardzo gardzi ich przywilejami i zwyczajami. Jego rządy na wyspie nie były zbyt szczęśliwe z powodów obiektywnych. W 1783 roku miasta Mesyna i Reggio di Calabria nawiedziło straszliwe "trzęsienie ziemi", które wymagało nałożenia nowych podatków w celu znalezienia funduszy na walkę ze skutkami niszczącego żywiołu.
Od stycznia 1786 był sekretarzem stanu (= MSZ) Królestwa Neapolu i superintendentem generalnym państwa (Segretario di Stato, Sovrintendente Generale), a wiec pełnił funkcje, które stanowiły o "premierostwie" Giuseppe Beccadelli di Bologna, markiza della Sambuca, który w początkach 1786 zrezygnował z urzędów.
Miejsce Caracciolo jako wicekróla Sycylii zajął z kolei Francesco d’Aquino, książę di Caramenico.
Był przyjacielem i korespondentem Diderota i d'Alemberta.
[edytuj] Źródła
- I successori di Tanucci: Sambuca, Caracciolo e Caramanico
- trzy listy Caracciolo
- Memorie ("Wspomnienia" - 1768)
- [1]
- Emanuel Rostworowski, Historia powszechna - wiek XVIII,Warszawa 1984 PWN, s. 729.
[edytuj] Literatura
- Giuseppe Bonomo, Pitrè la Sicilia e i siciliani, Sellerio, Palermo 1989.
- Isidoro La Lumia, Palermo, il suo passato, il suo presente, i suoi monumenti, Antares editrice, 2004, 1° edizione Pedone Lauriel, 1875.
- Francesco Renda, Storia della Sicilia , Sellerio, Palermo, 2003.
- Rosario Romeo, Il risorgimento in Sicilia, La Terza, Bari, 1982.
- Giuseppe Pitrè, La vita in Palermo cento e più anni fa, Editrice Il Vespro, Palermo, prima edizione Barbera, Firenze, 1904.
- Leonardo Sciascia, Le Parrocchie di Regalpetra- Morte dell’Inquisitore, La Terza, Bari,1982.