Edward Ciuk

Z Wikipedii

Edward Ciuk (ur. 10 października 1909 w Łagiszy koło Będzina, zm. 8 marca 1995 w Warszawie) - geolog, specjalista geologii złóż węgli brunatnych oraz geologii trzeciorzędu na Niżu Polskim.

Był odkrywcą, współodkrywcą i badaczem większości złóż węgla brunatnego w Polsce. Miał też poważne osiągnięcia w badaniach trzeciorzędu na Niżu Polskim, m.in. był twórcą nadal w zasadzie obowiązującego schematu litostratygrafii trzeciorzędu niżowego.

Był autorem i współautorem ponad 150 publikacji, ponad 350 opracowań archiwalnych i kilkuset ekspertyz, opinii, koreferatów oraz recenzji.

[edytuj] Życiorys

Pochodził z rodziny kolejarskiej. W 1934 ukończył Wydział Górniczy Państwowej Szkoły Górniczej i Hutniczej im. Stanisława Staszica w Dąbrowie Górniczej. Pracę zawodową podjął w 1934 jako asystent nauczyciela, a od 1937 jako wykładowca geologii w macierzystej szkole. Jako ekstern uzyskał maturę ogólnokształcącą w gimnazjum sosnowieckim. W 1938 wstąpił na Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie zamierzał studiować geologię i geografię. Studia przerwała wojna.

W 1939 został współpracownikiem Państwowego Instytutu Geologicznego. Pod kierunkiem Władysława Bobrowskiego prowadził poszukiwania glinek ogniotrwałych i rud żelaza w północnym obrzeżeniu Zagłębia Dąbrowskiego. We wrześniu 1939 wziął udział w walkach odwrotowych Armii Kraków, jako plutonowy w Batalionie Obrony Narodowej. W tych walkach przeszedł od Zagłębia, przez Nidę, przeprawę przez Wisłę pod Baranowem, aż do Janowa Lubelskiego. Podczas wojny pracował do 1943 jako górnik dołowy w kopalni węgla kamiennego Mars, w Łagiszy. Potem jako kreślarz w biurze mierniczym Towarzystwa Górniczo-Przemysłowego Saturn, przejętego przez niemiecki Preussag.

W kwietniu 1945 zgłosił się do reaktywowanego w Krakowie Państwowego Instytutu Geologicznego. Na polecenie dyrektora, Karola Bohdanowicza, objął problematykę węgla brunatnego. W 1947 przeniósł się do Warszawy. Do 1954 był kierownikiem Działu Węgli Brunatnych w Wydziale Węgli kierowanym przez Stanisława Doktorowicz-Hrebnickiego. We współpracy ze Zjednoczeniem Przemysłu Węgla Brunatnego badał obszary czynnych, odbudowujących się i zniszczonych przez wojnę kopalń węgla brunatnego w Polsce Środkowej i Zachodniej. W 1951 rozpoczął prace rozpoznawcze i poszukiwawcze złóż węgla brunatnego w Polsce. W 1954 objął stanowisko kierownika Zakładu Złóż Węgli, zamienionego później na Zakład Geologii Złóż Węgla Brunatnego, którym kierował do 1978.

W 1955 uzyskał dyplom ukończenia Akademii Górniczo-Hutniczej, na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym. W 1956 za wybitne osiągnięcia zawodowe został mianowany docentem w Instytucie Geologicznym w Warszawie. Stanowisko i tytuł naukowy profesora nauk przyrodniczych uzyskał w 1972.

Przeszedł na emeryturę w 1979, nadal pracując jako konsultant naukowy.

[edytuj] Odznaczenia i nagrody

Otrzymał m.in. Krzyż Oficerski Polonia Restituta, Nagrodę Państwową i Złotą Odznakę Zasłużonego Pracownika Państwowego Instytutu Geologicznego.

[edytuj] Źródła

• Marcin Piwocki, 1995, Edward Ciuk (1909-1995), Przegl. Geol., v. 43, nr 6, s. 530-532, Warszawa.