Ernst Öpik
Z Wikipedii
Ernst Julius Öpik (ur. 23 października 1893 w Kundzie, Estonia, zm. 10 września 1985 w Bangor, Irlandia Północna) – estoński astronom. W 1932 zaproponował istnienie odległego okołosłonecznego obłoku materii, z którego miałyby pochodzić komety (tzw. Obłok Öpika-Oorta).
Spis treści |
[edytuj] Skrócona biografia
Öpik ukończył gimnazjum w Tallinnie a później wyższe studia na Carskim Uniwersytecie w Moskwie. W 1916, po 4 latach spędzonych w Obserwatorium Moskiewskim, mianowano go dyrektorem Wydziału Astronomicznego w Taszkencie (Uzbekistan). W roku 1921 podjął pracę w obserwatorium astronomicznym w Tartu (Estonia), którą kontynuował aż do roku 1944, i którą przerwał jedynie dla badań w Harvard College Observatory w latach 1930-1934.
Jako były ochotnik Armii Białej i zdecydowany przeciwnik komunizmu musiał uciekać w bydlęcym wagonie przed nadciągającymi do Estonii wojskami ZSRR do Hamburga, skąd w 1948 udał się do Irlandii. Tam rozpoczął trwającą aż do roku 1981 pracę w Armagh Observatory (Armagh), w którym przez pewien czas pełnił także funkcję dyrektora. W latach 1950-1981 redagował Irish Astronomical Journal. Öpik piastował pozycję wizytującego profesora na Uniwersytecie Maryland (College Park) od 1956, nie przerywając jednak innych obowiązków.
Wnuk Ernsta Öpika, Lambit Öpik, jest brytyjskim politykiem.
[edytuj] Praca naukowa
Öpik był bez wątpienia jednym z najwybitniejszych astronomów swojego pokolenia, znanym ze swoich szerokich zainteresowań, obejmujących, prócz astronomii, także inne nauki fizyczne. Kilka z jego najważniejszych dokonań to
- pierwsze obliczenia gęstości białego karła (40 Eri B) w roku 1915.
- pierwsze dokładne wyznaczenie odległości do pozagalaktycznego obiektu (Messier 31) w 1922.
- skonstruowanie hipotezy istnienia odległego okołosłonecznego obłoku materii jako miejsca pochodzenia komet Układu Słonecznego (Obłok Öpika-Oorta) w 1932.
- prace teoretyczne nad ewolucją karłów i ich ewolucją w olbrzymy w 1938
- nowa teoria ziemskich epok lodowcowych z 1952.
Ogromny jest wkład Öpika w badania drobnych obiektów Układu Słonecznego. Jego statystyczna analiza przecinających orbitę Ziemi asteroid i komet była fundamentalna dla zrozumienia ruchu tych ciał niebieskich i ich wpływu na Ziemię. Obliczona przez niego gęstość kraterów uderzeniowych Marsa została widowiskowo potwierdzona przez marsjańskie misje planetarne.
[edytuj] Nagrody i wyróżnienia
Ernst Öpik otrzymał za swoje osiągnięcia w 1975 Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz w 1976 Bruce Medal. Także asteroida (2099) Öpik została nazwana jego imieniem.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- The Hierarchical Universe (en) – ostatni wykład
- biografia na stronie Armagh Observatory (en)
