François Duvalier
Z Wikipedii
Dr François Duvalier, znany jako Papa Doc (ur. 14 kwietnia 1907, zm. 21 kwietnia 1971), prezydent Haiti od 1957 i dyktator (dożywotni prezydent) tego kraju od 1964 roku do swojej śmierci. Jego rządy stanowiły na Haiti czas autokracji i korupcji. Duvalier polegał na swoich prywatnych armiach, w większości milicji Tonton Macoute, aby utrzymać swoją władzę.
Spis treści |
[edytuj] Wczesne życie
Duvalier urodził się w Port-au-Prince w rodzinie imigrantów z Martyniki. Był wychowywany i kształcony, aby w przyszłości zdobyć zawód lekarza, służącego głównie ludności wiejskiej. Dzięki swojej pracy wśród biedoty chorej na tyfus i inne niebezpieczne choroby, zdobył uznanie. W 1939 poślubił Simone Ovide i został dyrektorem generalnym narodowej służby zdrowia w 1946. W 1949 roku został ministrem zdrowia i pracy. Po potępieniu przewrotu Paula Magliore'a został zmuszony do ukrywania się aż do amnestii w 1956.
[edytuj] Wybory w 1957
Dzięki brutalnym posunięciom, takim jak morderstwa polityczne, użyciu uzbrojonych gangów i regularnego wojska haitańskiego, Duvalier zwyciężył w wyborach prezydenckich w 1957 roku. Jego kampania miała charakter populistyczny i była skierowana w większości do afro-haitańskiej większości, zamieszkującej kraj.
Duvalier ożywił tradycje kultu voodoo w kraju i używał go później do umocnienia swojej władzy, uważając siebie za houngana, kapłana voodoo. Duvalier swoim wyglądem i zachowaniem, chcąc wzbudzić respekt wśród obywateli, upodabniał się do Barona Samedi, jednego z Loa, bóstw Voodoo. Prezydent zwykle nosił przeciwsłoneczne okulary i mówił z silnym nosowym akcentem, kojarzonym z Loa.
[edytuj] Umocnienie władzy
Po nieudanej próbie puczu w 1958 roku, Duvalier dokonał czystek w armii, a następnie, w 1959 roku, utworzył swoją prywatną milicję zwaną MVSN lub Tonton Macoute, nazwaną podobnie jak Czarne Koszule w faszystowskich Włoszech. Macoutes dostawali regularne pensje i żyli z państwowych dotacji dzięki swojej pracy, jaką było ciągłe popełnianie zbrodni i wymuszanie haraczy. Później Duvalier sformował swój osobisty oddział nazwany Gwardią Prezydencką. W 1961 prezydent znowelizował konstytucję i stał się jedynym kandydatem w kolejnych wyborach, zdobywają 1,32 mln głosów za i żadnego przeciw. W 1964 ogłosił się dożywotnim prezydentem, a jego reżim szybko urósł do miana najokrutniejszych na całej półkuli.
W 1966 roku Duvalier podpisał konkordat, przekonując Watykan do przyznania mu prawa nominacji katolickich hierarchów na Haiti. Ten krok przysporzył mu zwolenników wśród Murzynów, którzy uwierzyli w umocnienie swoich wpływów na kościół w kraju. Pozwoliło to także Duvalierowi rozszerzyć swoją kontrolę nad organizacjami kościelnymi.
Aby mieć jeszcze większą kontrolę nad życiem Haitańczyków, Duvalier wprowadził bezwzględny kult swojej jednostki, uważając siebie za fizyczne ucieleśnienie narodu.
[edytuj] Relacje z zagranicą
Korupcja i represje Duvaliera wobec jego przeciwników sprowokowały potępiająca notę dyplomatyczną od prezydenta USA Johna Kennedy'ego, który próbował znaleźć umiarkowane rozwiązanie dla Haiti, w nadziei na uniknięcie w tym kraju rewolucji podobnej do kubańskiej. Jednakże amerykańskie naciski i sankcje nałożone na Haiti zostały złagodzone w 1962, kiedy administracja USA uznała Duvaliera za wroga komunizmu. Duvalier jednak twierdził później, że zabójstwo Kennedy'ego miało miejsce z powodu klątwy, którą obłożył go prezydent Haiti.
W kwietniu 1963 wojska Haiti były na krawędzi wojny z Dominikaną, jednak brak wystarczającego wsparcia militarnego zmusiło prezydenta Dominikany Juana Boscha do zablokowania inwazji. Mediatorem w konflikcie była Organizacja Państw Amerykańskich.
[edytuj] Rządy terroru
W polityce wewnętrznej Duvalier stosował zarówno polityczne morderstwa, jak i wymuszenia do wyeliminowania swoich wrogów. Przybliżona liczba ofiar reżimu jest większa niż 30.000. Ataki opozycji na Duvaliera również przyniosły sporo strat reżimowi. W 1967 roku wybuchy bomb podłożonych nieopodal pałącu prezydenckiego doprowadziły do śmierci 20 oficerów Gwardii Prezydenckiej. Taka taktyka utrzymywała kraj w ciągłym napięciu aż do śmierci Papy Doca w 1971 roku i objęciu władzy przez jego syna Jeana-Claude'a Duvaliera.
[edytuj] Port Tortuga
W 1967 teksański przedsiębiorca Don Pierson nawiązał kontakt z przedstawicielami rządu Haiti w Waszyngtonie, próbując wynająć statek, przeznaczony na nadajnik stacji radiowej. W 1971 roku wysiłki Piersona doprowadziły do podpisana 99-letniego kontraktu między nim, a rządem Haiti, na rozwój strefy wolnocłowej w porcie na wyspie Tortuga. Duvalier jednak nie doczekał wejścia w życie tych ustaleń, gdyż umarł w 1971 roku.
Jean-Claude Duvalier pozbawił Piersona praw do portu Tortuga i zajął cały teren portu po uzyskaniu informacji o kontrakcie Don Piersona z korporacją Gulf Oil.
[edytuj] Pośmiertna egzekucja
W 1986 roku, 15 lat po śmierci Papy Doca, tłum Haitańczyków szturmował miejsce jego pochówku i dokonał rytualnej egzekucji na jego ciele, co, według nich, miało doprowadzić do uniemożliwienia Duvalierowi uczestnictwa w Sądzie Ostatecznym. Jednakże nie znaleźli oni ciała byłego prezydenta, które zostało już wcześniej usunięte z miejsca pochówku. W tych okolicznościach tłum dokonał rytualnych egzekucji na ciałach dawnych zwolenników Duvaliera.
