Franciszek Surma
Z Wikipedii
Franciszek Surma (ur. 1 lipca 1916 roku we wsi Głębocz, obecnie dzielnicy Gołkowic, zm. prawdopodobnie 8 listopada 1941) - polski pilot z okresu II wojny światowej, as myśliwski (5 samolotów zestrzelonych na pewno, 1 uszkodzony, 3 i 1/3 zestrzelone prawdopodobnie).
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Był synem Franciszka i Tekli de domo Wodeckiej, miał dziewięcioro rodzeństwa. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Gołkowicach, natomiast do gimnazjum w Żorach. W 1932 r. wstąpił do Korpusu Kadetów Nr 3 w Rawiczu. W 1936 uzyskał maturę i wstąpił do wojska. Ukończył kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie a następnie kursy pilotażu Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Następnie, 15 czerwca otrzymał odznakę pilota III klasy i w stopniu sierżanta podchorążego został skierowany do 121 eskadry w 2 pułku lotniczym w Krakowie, będącej w składzie lotnictwa Armii "Kraków.
[edytuj] 1939
- Kilkakrotnie walczył z nalotami Ju 87 i Do 17 a także stoczył pojedynek powietrzny z He 111. Nie odniósł jednak zwycięstw.
- 8 września otrzymał promocję oficerską.
- 18 września 1939 r. przekroczył granicę Rumunii i przedostał się drogą morską do Libanu, a stamtąd do Francji i w dalszej kolejności do Anglii.
[edytuj] 1940
- Przeszedł szkolenie na samolotach myśliwskich Hurricane w 56 OTU w Sutton Bridge, a następnie przydzielony został do 151 dywizjonu w Stapleford.
- Pierwszy lot bojowy wykonał 25 sierpnia 1940 roku.
- 30 sierpnia zaatakował formację niemieckich bombowców, uzyskał prawdopodobne zestrzelenie He 111.
- 11 września został przeniesiony do 607 dywizjonu.
- 26 września zestrzelił jednego Bf 109. Niemiecki samolot rozbił się w morzu niedaleko brzegu Anglii
- 21 października przeniesiony do 257 dywizjonu.
- 28 października startował alarmowo w czasie bombardowania lotniska Tangmere, uszkodził He 111, ale sam został zestrzelony, prawdopodobnie przez Bf 109. Wyskoczył na spadochronie.
- 12 grudnia został przeniesiony do 242 dywizjonu w Martlesham Heath
[edytuj] 1941
- 13 marca został przeniesiony do 308 Dywizjonu "Krakowskiego".
- 26 marca wspólnie z ppor. Władysławem Bożkiem i sierż. Janem Kremskim uzyskał prawdopodobne zestrzelenie Ju 88 na południe od Coventry
- Latem przeniesiony na Spitfire, rozpoczyna loty nad Francją
- 22 lipca nad Saint Omer zestrzelił jednego Bf 109
- 16 września nad Gravelines zestrzelił jednego Bf 109
- 20 września nad Kanałem La Manche zniszczył jednego Bf 109 na pewno, drugiego prawdopodobnie
- 27 września uzyskał prawdopodobne zestrzelenie Bf 109
- 12 października nad Le Touquet zestrzelił Bf 109, uzyskując tym samym tytuł asa myśliwskiego.
- 8 listopada 308 dywizjon lecący w osłonie bombowców zmierzających nad Lille starł się z Bf 109 w okolicach Dunkierki. Surma odłączył się od zgrupowania i nie wrócił do bazy. Wraku samolotu ani ciała pilota nigdy nie odnaleziono. Prawdopodobnie został zestrzelony przez obronę przeciwlotniczą.
[edytuj] Odznaczenia
- Srebrny Krzyżem Virtuti Militari (nr 9239) (30 października 1941)
- trzykrotnie Krzyż Walecznych (dwukrotnie 10 września 1940, 30 października 1941)
- osiągnął rangę porucznika (Flying Officer)
[edytuj] Gimnazjum imienia Porucznika Pilota Franciszka Surmy
25 maja 2002 r. w rodzinnej wsi lotnika, Gołkowicach, jego imieniem nazwano lokalne gimnazjum.
