Franciszek Wyszkowski

Z Wikipedii

Franciszek Ksawery Wyszkowski herbu Korwin (ur. 1764 - zm. 1829). Generał major Wojsk Koronnych, hrabia.

Wychowanek Korpusu Kadetów w Warszawie. Służył jako oficer w wojsku austriackim. W 1792 przeniósł sie do Wojska Polskiego i w szeregach 1 Wołyńskiej Brygady Kawalerii Narodowej walczył przeciwko agresji rosyjskiej. Zmuszony przez targowiczan do aktu lojalności pozostał z Brygadą za kordonem rosyjskim. Na pierwszą wieść o wybuchu insurekcji 1794 przebił sie z Podola w Lubelskie, rozbijając po drodze oddziały kozackie. Pod Starym Konstantynowem zdobył działa i kasę. Odznaczył się w bitwie pod Chełmem, Gołkowem i w obronie Warszawy. W uznaniu męstwa i talentu taktycznego Tadeusz Kościuszko mianował go z majora na generała.

Po upadku powstania wyemigrował do Paryża, potem do Wenecji. Działał aktywnie w emigracyjnej lewicy i aktywnie występował przeciwko Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu i idei tworzenia Legionów Polskich we Włoszech. Sam próbował zainicjować tworzenie armii polskiej przy boku rewolucyjnej Francji, ale jako zagorzały republikanin nie ufał poczynaniom Napoleona Bonaparte i jego intencjom wobec Polski. W 1797 skorzystał z ogłoszonej przez cara Pawła I amnestii i powrócił do Polski.

[edytuj] Bibliografia

H. P Kosk Generalicja polska t. 2 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 2001.