Fryderyk II Heski
Z Wikipedii
Fryderyk II, (ur. 14 sierpnia 1720, zm. 31 października 1785), landgraf Hesji-Kassel (niem: Friedrich II von Hessen-Kassel) w latach 1760-1785. Uznaje się, że wprowadził Hesję-Kassel w nową epokę - Oświecenie.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Fryderyk urodził się w Kassel 14 sierpnia 1720. Jego ojcem był poprzedni landgraf Wilhelm VIII, a matką Dorothea Wilhelmine von Sachsen-Zeitz. Jego dziadkiem ze strony ojca był Karol I Heski. Fryderyk I Heski, król Szwecji i landgraf był jego wujem.
Nauczycielem młodego landgrafa był pułkownik August Moritz von Donop, a potem (w latach a 1726-1733 szwajcarski teolog i filozof Jean-Pierre de Crousaz). W roku 1740 poślubił Marię, córkę króla W. Brytanii Jerzego II i zapisał jej i jej dzieciom hrabstwo Hanau.
W grudniu roku 1745 Fryderyk wylądował w Szkocji z 6.000 heskich żołnierzy i powiódł ich przeciw jakobitom, którzy organizowali tam powstanie przeciw władzy Hanowerczyków..
W lutym 1749 Fryderyk i jego ojciec Wilhelm (VIII) odwiedzili arcybiskupa-elektora Kolonii Klemensa Augusta, który nawrócił Fryderyka na katolicyzm.
[edytuj] Rządy
W roku 1760 Fryderyk został landgrafem. Mimo jego katolicyzmu, Hesja-Kassel pozostała kalwińska, a dzieci Fryderyka były nadal wychowywane na protestantów. W roku 1760 próbował z powrotem przyłączyć hrabstwo Hanau do Hesji-Kassel, lecz nie zgodziła się na to Wielka Brytania.
Gdy końca dobiegła wojna siedmioletnia, Fryderyk starał sie wzmocnić Hesję-kassel gospodarczo. Zakładał manufaktury i magazyny. 1779 roku założył pierwsze publicznie dostępne muzeum Fridericianum w Kassel, a jeszcze dwa lata przedtem, w roku 1777 Akademię nauk (Kunsthochschule Kassel).
Po śmierci pierwszej żony (1773) poślubił Filipinę Pruską (Philippine von Preußen, ur. 1745, zm. 1800) z bocznej linii Hohenzollernów Brandenburg-Schwedt małżeństwo to było bezdzietne. małżeństwo
[edytuj] wynajem żołnierzy
Król W.Brytanii Jerzy III Hanowerski wynajął u landgrafa niemal 20.000 żołnierzy do walki przeciw buntownikom amerykańskim, którym przewodził George Washington. Cała armia ówczesnej Hesji-Kassel liczyła około 40.000 żołnierzy, a więc dorównywała liczebnością stałej armii brytyjskiej (populacja wraz ze Szkocją ok. 9 mln.), szwedzkiej (populacja ok. 2 mln.) czy duńskiej (populacja wraz z Norwegią ok. 2 mln).
Hesja od dawna utrzymywała bardzo dużą, w stosunku do rozmiarów kraju (ok. 300.000 mieszkańców) armię, którą wynajmowała Francji i Anglii, lecz w dobie 1776 roku spotykało się to z krytyką "oświeconej" warstwy w całych Niemczech, tym bardziej, ze żołnierzy do armii czasem po prostu brutalnie porywano. Pokusa stosowania takich drastycznych środków była duża ponieważ użyczanie najemników było bardzo popłatne. Nie dotyczyło to jedynie armii Hesji-Kassel, choć była ona największa z wynajmowanych armii Europy, lecz min. również demokratycznej Szwajcarii.
Przeciw rekordowo wielkiemu przymusowemu werbunkowi najemników (dla Jerzego III) przez Hesję-Kassel, Księstwo Brunszwiku, Księstwo Ansbach i Księstwo Anhalt-Zerbst (razem 30.067 dusz, w tym z Hesji-Kassel 16.992) w okresie 1775-1777 wystąpiło wielu niemieckich pisarzy, takich jak: Johann Gottfried Seume, Johann Pezzl, Maximilian Klinger i Andreas Gearg Rebmann .
W sumie landgraf Fryderyk II wysłał do Ameryki w 1776 roku 4 bataliony grenadierów, 15 batalionów piechoty, 2 kompanie łowców (Jäger) i 3 kompanie wojsk artyleryjskich.
źródła:
- Anna Wolff-Powęska, Niemiecka myśl polityczna wieku oświecenia, Poznań 1988, 97-98.
- F. Kapp, Der Soldatenhandel deutscher Fürsten nach Amerika, Berlin 1874, s.210.
- http://www.vondonop.org/hkuniforms.html
[edytuj] Potomstwo
Z pierwszego małżeństwa z Marią Hanowerską pochodzili:
- Wilhelm (1741-1742)
- Wilhelm I. (1743-1821)
- Karl (1744-1836)
- Fryderyk (1747-1837), landgraf Hessen-Rumpenheim, który poślubił Karolinę Poliksenę (Karoline Polyxene) (1762-1823), córkę hrabiego Karla Wilhelma von Nassau-Usingen.
Fryderyk zmarł na udar mózgu w 1785 roku w zamku Weißenstein w Kassel.
[edytuj] Literatura
- Peter Gerke: Aufklärung + Klassizismus in Hessen-Kassel unter Landgraf Friedrich II. Ausstellungskatalog, Kassel 1979
- Charles W. Ingrao: The Hessian Mercenary State, ideas, institutions, and reform under Frederick II., 1760-1785, Cambridge, 1987.
- Berge, Otto: Die Innenpolitik des Landgrafen Friedrich II. von Hessen–Kassel. Ein Beitrag zur Geschichte des aufgeklärten Absolutismus in Deutschland, Mainz 1952.
- Both, Wolf von und Vogel, Hans: Landgraf Wilhelm VIII. von Hessen-Kassel. Ein Fürst der Rokokozeit, Marburg 1964.
- Both, Wolf von und Vogel, Hans: Landgraf Friedrich II. Ein Fürst der Zopfzeit, München 1973.
- Brunner, Hugo: „Die Umtriebe Frankreichs und anderer Mächte zum Umsturze der Religionsverschreibung des Erbprinzen Friedrich von Hessen-Kassel in den Jahren 1755 und 1756,“ in: ZHG XXII, Neue Folge XII (1886), S. 1–79.
- Burkhardt, Johannes: Abschied vom Religionskrieg. Der Siebenjährige Krieg und die päpstliche Diplomatie, Tübingen 1985.
- Hartwig, Theodor: Der Übertritt des Erbprinzen Friedrich von Hessen-Kassel zum Katholizismus. Ein Beitrag zur katholischen Propaganda aus der Zeit des siebenjährigen Krieges, Kassel 1870.
- F. Kapp, Der Soldatenhandel deutscher Fürsten nach Amerika, Berlin 1874.
- Wolff-Powęska, Anna, Niemiecka myśl polityczna wieku oświecenia, Poznań 1988.
[edytuj] Linki
Poprzednik Wilhelm VIII Heski |
landgraf Hesji-Kassel 1760-1785 |
Następca Wilhelm IX (I) |