Główne Archiwum Indii
Z Wikipedii
Katedra, alkazar i Główne Archiwum Indii w Sewillia Lista światowego dziedzictwa UNESCO |
|
Kraj | Hiszpania |
Typ | kulturowe |
Spełniane kryterium | i, ii, iii, vi |
Charakterystyka | #383 |
Regionb | Europa i Ameryka Północna |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę: | 1987 na 11 sesji |
a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO |
Główne Archiwum Indii utworzono w 1785 z woli króla Hiszpanii Karola III, w celu zgromadzenia w jednym miejscu dokumentów dotyczących hiszpańskich kolonii, do tej pory rozproszonych w trzech miastach: Simancas, Kadyksie i Sewilli. Za realizację projektu odpowiedzialny był ówczesny minister ds. kolonii José de Gálvez y Gallardo, który na głównego wykonawcę wyznaczył historyka Juana Bautistę Muñoza.
Na siedzibę archiwum wybrano Giełdę Handlową w Sewilli, zbudowaną w latach 1584-1598, za panowania Filipa II przez Juana de Mijares, według planów Juana de Herrera. Archiwum mieści się tam do dziś.
Za utworzeniem nowego archiwum przemawiały dwa argumenty. Po pierwsze, przepełnienie Głównego Archiwum w Simancas, centralnego archiwum Korony. Z drugiej strony, zgodna z duchem Oświecenia potrzeba opisania historii konkwisty i kolonizacji hiszpańskiej, która byłaby odpowiedzią na niehiszpańskie próby podjęcia tego tematu.
W październiku 1785 do Archiwum zaczęły napływać pierwsze dokumenty. Od tej chwili w różnych transzach do Sewilli docierały źródła z najważniejszych instytucji związanych z koloniami, a już wkrótce archiwum stało się najważniejszym zbiorem dokumentów dotyczących administracji hiszpańskiej w Nowym Świecie i na Filipinach. Rok 1760 przyjęto jako cezurę podziału dokumentacji na część administracyjną i historyczną – wszelkie akta sprzed tej daty musiały być wysłane do Sewilli, pozostałe zaś dokumenty instytucje mogły zachować dla celów bieżącego zarządzania.
Dziś archiwum przechowuje ponad 9 km bieżących dokumentacji. To ponad 43 tys. jednostek archiwalnych liczących ok. 80 milionów stron. Wszystkie dokumenty pochodzą z najważniejszych instytucji związanych z hiszpańskimi koloniami:
- Rady Indii (Consejo de Indias) (XVI-XIX wiek)
- Domu Handlowego Indii (Casa de Contratación de Indias) (XVI-XVIII wiek)
- Konsulatów w Sewilli i Kadyksie (XVI-XIX w.)
- sekretariatów Kancelarii Powszechnej Indii (Despacho Universal de Indias) (XVIII-XIX w.)
- sekretariatu Trybunału Portowego w Kadyksie (Juzgado de Arribadas de Cádiz) (XVIII-XIX w.)
- Wydziału Zamorskiego Trybunału Obrachunkowego (Sala de Ultramar del Tribunal de Cuentas) (XIX w.)
- Królewskiej Kompanii w Hawanie (XVIII-XIX w.)
Tylko niektóre spośród dokumentów pochodzą bezpośrednio z instytucji kolonialnych (Generalna Kapitania Kuby, z XVIII-XIX w., przeniesionych do Hiszpanii po klęsce w wojnie amerykańsko-hiszpańskiej) albo od osób fizycznych związanych z kolonizacją (np. dokumentów z XV-XVIII w. otrzymanych w 1930 r. od 15. diuka de Veragua, bezpośredniego potomka Krzysztofa Kolumba, a także od jednego z ostatnich zarządców Filipin, generała Polavieja czy wicekróla Peru José Abascala).
Archiwum w Sewilli wciąż jest największym zbiorem dokumentów o hiszpańskiej aktywności w Ameryce i na Filipinach. Akta są wyjątkowym źródłem informacji o historii politycznej, społecznej i ekonomicznej, dziejach Kościoła i historii sztuki, a także geografii tych terytoriów. Wiele spośród dokumentów ma bezcenną wartość historyczną: w zbiorach znajdują się m.in. rękopisy Kolumba, Ferdynanda Magellana, Vasco Núñeza de Balboa, Ferdynanda Cortesa, Francisco Pizarro. Co roku tysiące badaczy korzystają ze zgromadzonej tu dokumentacji.
W 1987 Archiwum (wraz z katedrą, alkazarem i wieżą Giralda w Sewilli) zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historyczne centrum Kordowy • Alhambra, Generalife i Albaicín w Grenadzie • Katedra w Burgos • Klasztor i pałac Eskurial pod Madrytem • Dzieła Gaudiego w Barcelonie: Park Güell, Pałac Güell, Casa Milà, Casa Vicens, fasada Narodzenia Pańskiego i krypta katedry Sagrada Família, Casa Batlló i krypta w Colonia Güell • Jaskinia Altamira • Stare miasto i akwedukt w Segowii • Zabytki Oviedo i kościoły Królestwa Asturii • Stare miasto w Santiago de Compostela • Stare miasto w Ávili wraz z kościołami poza murami • Zabytki w stylu mudejar w Aragonii • Historyczne centrum Toledo • Park Narodowy Garajonay • Stare miasto w Cáceres • Katedra, alkazar i Główne Archiwum Indii w Sewilli • Stare miasto w Salamance • Klasztor w Poblet • Zespół archeologiczny w Méridzie • Królewski klasztor Santa Maria de Guadalupe • Szlak pielgrzymkowy do Santiago de Compostela • Park Narodowy Doñana • Historyczne miasto warowne Cuenca • Giełda Jedwabiu w Walencji • Las Médulas • Pałac Muzyki Katalońskiej i szpital św. Pawła w Barcelonie • Pireneje - Mont Perdu • Klasztory Yuso i Suso w San Millán de la Cogolla • Sztuka naskalna basenu Morza Śródziemnego na Półwyspie Iberyjskim • Uniwersytet i dzielnica zabytkowa w Alcalá de Henares • Ibiza - różnorodność biologiczna i kulturowa • San Cristóbal de La Laguna • Stanowisko archeologiczne Atapuerca • Zespół katalońskich kościołów romańskich w Vall de Boí • Zespół archeologiczny Tarraco • Gaj palmowy w Elx • Rzymskie mury obronne w Lugo • Krajobraz kulturowy Aranjuezu • Renesansowe zespoły zabytkowe Úbeda i Baeza • Most Biskajski • Park Narodowy Teide