Grateful Dead
Z Wikipedii
| Grateful Dead | |
| Rok założenia | 1965 |
| Rok rozwiązania | 1995 |
| Pochodzenie |  Stany Zjednoczone |
| Gatunek | rock psychodeliczny, folk rock, country, jam rock, rock & roll |
Grateful Dead – psychodeliczna i folkowa grupa rockowa powstała w połowie lat sześćdziesiątych w San Francisco w USA. Utożsamiana z ruchem hippisowskim – później także z subkulturą rockersów. Wytworzyła swój specyficzny, eklektyczny styl grania, łączący ze sobą przeróżne gatunki muzyczne, w tym m.in. southern rock, jam rock, folk, bluegrass, jazz i country. Większość utworów została napisana przez duet Hunter-Garcia, przy czym pierwszy z nich pisał do nich teksty, a drugi – muzykę. Pewną liczbę tekstów napisał również John Perry Barlow, znany w latach 90. jako założyciel Electronic Frontier Foundation i autor Deklaracji Niepodległości Cyberprzestrzeni.
Grupa utworzyła komunę hippisowską, w której muzycy zamieszkiwali przez długie lata. Także w późniejszych etapach swej twórczości pozostali wierni dewizie cyganerii artystycznej. Jako że muzyka grupy najlepiej odbierana była na żywo, zespół zawsze intensywnie koncertował, zwłaszcza w Ameryce Północnej. Na trasy koncertowe wyruszał z nimi olbrzymi "dwór", składający się z dużej ilości techników scenicznych (ang. roadies), rodzin, krewnych i przyjaciół. Grupa początkowo traktowana (nie bez przyczyny) jako rebelianci, z czasem stała się atrakcją San Francisco, ściągając do tego miasta tłumy swych fanów. Sławę zyskali w połowie lat 60. dzięki tzw. acid tests – imprezom organizowanym przez pisarza Kena Keseya, na których słuchający muzyki pili poncz z LSD.
Gdy 9 sierpnia 1995 zmarł charyzmatyczny lider grupy Jerry Garcia, rada miejska San Francisco ogłosiła żałobę i nakazała opuścić flagi do połowy masztów. Po śmierci Garcii grupa się rozwiązała, a muzycy grali solo albo we własnych zespołach, takich jak Ratdog Boba Weira czy Phil Lesh and Friends. Mickey Hart stworzył muzykę na igrzyska olimpijskie w roku 1996. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku okazjonalnie występowali razem jako The Other Ones. Po bardzo udanym tournée w 2002, w którym udział wzięli Bob, Bill, Phil i Mickey, artyści doszli do wniosku, że nazwa ta nie jest adekwatna do ich obecnej sytuacji i 14 lutego 2003 postanowili wrócić do tradycji – z tym że zmienili nazwę na The Dead, przez szacunek dla zmarłego Jerry'ego Garcii pomijając słowo "grateful" (które znaczy "wdzięczny"). The Dead stała się grupą trybutową (ang. tribute band).
Elektroakustyczne, delikatne i stonowane brzmienie grupy stało się sygnaturą amerykańskiej odmiany psychodelicznego rocka, a narkotyczne doświadczenia jej muzyków (przyjacielem Garcii był wytwórca LSD Owsley Stanley) dały początek modelowi anarchistycznego rockersa. W 1969 grupa wystapiła na festiwalu w Woodstock.
Ciekawe zjawisko w muzyce lat 60. stanowi psychodeliczny album grupy Anthem Of The Sun, który łączył celowo wypadającą z rytmu, czy wręcz nieskładną melodię z dźwiękami spoza obszaru muzyki, wielogłosowym chórem kłócącym się z głosem głównego wokalisty, stylizacją na kompozycyjny chaos oraz synkretyzmem nagrań studyjnych z wcięciami z nagrań na żywo. Nowatorstwo Anthem Of The Sun spowodowało, że jest to album niejako prekursorski względem najnowszych rozwiązań w muzyce współczesnej. Album ten zapisał się ponadto na listę pięciuset płyt wszech czasów sporządzoną przez magazyn Rolling Stone.
Do najlepszych albumów Grateful Dead należą: American Beauty, In The Dark, Skull & Roses i Truckin'. Do dziś popularne pozostają również takie albumy grupy jak Aoxomoxoa czy wspomniane wyżej Anthem Of The Sun, niepodobne stylem do żadnego innego zespołu muzycznego działającego w tamtym czasie.
W 1994 roku grupa Grateful Dead została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame.
Spis treści |
[edytuj] Specyfika kultury fanów
Fani Grateful Dead, określani jako Dead Heads, nosili czarne, skórzane kurtki, jeździli na każdy koncert zespołu, nagrywali utwory i wymieniali się taśmami. Artyści z Grateful Dead byli jednymi z pierwszych, którzy zezwalali na takie działania (pod warunkiem, że nikt nie czerpie z tego korzyści majątkowych), a nawet do tego zachęcali. Do dziś wymiana nagrań koncertowych GD jest częścią kultury Dead Heads, i odbywa się również w Internecie. Traktowana jest jako forma promocji muzyki i hołdu złożonego artystom poprzez upamiętnienie ich wykonań.
[edytuj] Skład zespołu Grateful Dead
- Jerry Garcia gitara, śpiew
- Mickey Hart perkusja
- Donna Jean Godchaux śpiew
- Keith Godchaux instrumenty klawiszowe
- Bill Kreutzmann perkusja
- Phil Lesh gitara basowa
- Ron "Pigpen" McKernan instrumenty klawiszowe, harmonijka
- Brent Mydland instrumenty klawiszowe, śpiew
- Bob Weir gitara, śpiew
- Vince Welnick instrumenty klawiszowe, śpiew
[edytuj] Autorzy tekstów piosenek
- Robert Hunter
- Jerry Garcia
- John Perry Barlow
[edytuj] Dyskografia grupy Grateful Dead
- 1967 The Grateful Dead 1967
- 1968 Anthem of the Sun
- 1969 Aoxomoxoa
- 1969 Live/Dead
- 1970 Workingman's Dead
- 1970 American Beauty
- 1971 The Grateful Dead 1971 (live)
- 1972 Europe '72 (live)
- 1973 Wake of the Flood
- 1974 The Grateful Dead From the Mars Hotel
- 1976 Steal Your Face (live)
- 1977 Terrapin Station
- 1978 Shakedown Street
- 1980 Go to Heaven
- 1981 Reckoning (live)
- 1981 Dead Set (live)
- 1987 In the Dark
- 1989 Built to Last
- 1990 Without a Net (live)
- 1991 Infrared Roses
- 1991 Dead Ringers – Touch of Grey
- 1995 The Grateful Dead Screen Saver
- 1997 Fallout From the Phil Zone (live)
- 1997 Dick's Picks, Vol. 9 (live)
- 1997 Dick's Picks, Vol. 8 (live)
- 1997 Terrapin Station, Capital Centre, Landover,... (live)
- 1997 Dick's Picks, Vol. 5 (live)
- 1998 Dick's Picks, Vol. 11 (live)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Grateful Dead Music by ftp – oficjalna witryna zespołu; także muzyka nagrywana na koncertach, dostępna legalnie jako MP3
- The DeadLists Project
- The SetList Program
- The Compleat Grateful Dead Discography – dyskografia zespołu
- The Annotated Grateful Dead Lyrics – teksty piosenek GD
