Grzybieńczyk wodny

Z Wikipedii

Grzybieńczyk wodny
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	bobrkowce
Rodzina	bobrkowate
Rodzaj	grzybieńczyk
Gatunek	grzybieńczyk wodny
Nazwa systematyczna
'Nymphoides peltata '
(S. G. Gmel.) Kuntze
Synonimy
Limnanthemum nymphoides (L.) Link Nymphoides nymphaeoides (L.) Britt.
Kategoria zagrożenia w Polsce (CzK) EX EW CR EN VU LR Kategoria: narażony
Galeria zdjęć i grafik

Grzybieńczyk wodny (Nymphoides peltata) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bobrkowatych. Występuje w umiarkowanych strefach Ameryki Północnej i Azji oraz w środkowej i południowej Europie. W Polsce występuje wyłącznie na niżu i jest rośliną bardzo rzadką^[1].

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zagrożenia i ochrona 3 Zastosowanie 4 Przypisy 5 Bibliografia

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Roślina wodna o pływających liściach. Bylina posiadająca kłącze. Unoszenie się rośliny na powierzchni wody umożliwia dobrze rozwinięta tkanka powietrzna zawierająca system przestrzeni międzykomórkowych wypełnionych powietrzem. Przestrzenie takie znajdują się we wszystkich częściach rośliny, z wyjątkiem korzeni i kłączy.

Kłącze 

Walcowate i rozgałęzione. Płoży się na dnie zbiorników wodnych osiągając długość do 1,6 m.

Liście

Pływające po powierzchni wody. Mają okrągławy kształt z sercowatą nasadą i długi, błoniasto oskrzydlony ogonek. Blaszka całobrzega, lekko pofałdowana, średnica do 15 cm.

Kwiaty

Na długich szypułkach wystają ponad wodą tworząc baldachowaty kwiatostan. Kielich składa się z 5 zielonych, lancetowatych działek, złocistożółtej barwy korona z 5 płatków o długości 2,5-3 cm. Korona ma krótki lejek, a jej rzęsowato ząbkowane płatki są szeroko rozpostarte. Wewnątrz kwiatu pojedynczy słupek z grubą szyjką i pałeczkowatym znamieniem oraz 5 pręcików. Występuje heterostylia. Roślina kwitnie od czerwca do września, zapylana jest przez owady. Kwiaty rozwijają się stopniowo, pojedynczy kwiat kwitnie tylko przez jeden dzień.

Owoc

Mięsiste owoce rozwijają się pod wodą, po dojrzeniu odpadają od rośliny. Ich łupina jest odporna na nasiąkanie wodą i posiadają tkankę powietrzną. Dzięki temu przez jakiś czas mogą utrzymywać się na powierzchni. Rozsiewane są przez wodę (hydrochoria), ale również przez ptaki wodne (epizoochoria).

Biotop, wymagania

Eutroficzne wody stojące lub wolno płynące o mulistym dnie. Występuje w wodach słodkowodnych, znosi jednak niewielkie zasolenie (występuje np. w Zalewie Szczecińskim). Hydrofit, geofit ryzomowy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Nymphoideum peltatae ^[2]

[edytuj] Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[3]: [V] (narażony na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania).
• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: VU (narażony).

Jeszcze pod koniec XX w. było w Polsce 50 stanowisk tej rośliny, w 2006 r. stwierdzono ją tylko na 25 stanowiskach^[4].

[edytuj] Zastosowanie

Ze względu na dekoracyjne kwiaty bywa czasami hodowany jako roślina ozdobna w większych oczkach wodnych, bywa też wprowadzany do sztucznych zbiorników wodnych z hodowlą ryb wymagających zacienienia wody, gdyż rozrasta się bujnie i szybko zarasta powierzchnię stawów. Rozmnaża się go przez podział kłącza.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Podbielkowski Zbigniew, Tomaszewicz Henryk. Zarys hydrobotaniki. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1996. ISBN 83-01-00566-1
2. ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
3. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5. 
4. ↑ Dolina Karpia

[edytuj] Bibliografia