György Sándor

Z Wikipedii

György Sándor (ur. 21 września 1912 w Budapeszcie, zm. 9 grudnia 2005 w Nowym Jorku), pianista amerykański pochodzenia węgierskiego, pedagog.

Studiował na Akademii Ferenca Liszta w Budapeszcie u Beli Bartoka i Zoltana Kodalyego. W 1930 debiutował jako pianista, w latach 30. koncertował w wielu krajach. W 1939 wystąpił po raz pierwszy w Carnegie Hall w Nowym Jorku; pozostał w USA na stałe, wkrótce przyjmując amerykańskie obywatelstwo. W czasie II wojny światowej służył w wojskowych służbach specjalnych.

Od czasu swoich studiów był zaprzyjaźniony z Bartokiem. W 1945 był jednym z nielicznych uczestników pogrzebu kompozytora. Zyskał sławę jako wykonawca utworów Bartoka, m.in. światowej premiery trzeciego koncertu fortepianowego (1946). Po II wojnie światowej kontynuował koncerty, wykonując głównie utwory kompozytorów rosyjskich i węgierskich. Nagrał wszystkie utwory Bartoka, Kodalyego i Prokofiewa. Znany był również z interpretacji dzieł Lukasa Fossa i Leonarda Bernsteina.

Był wykładowcą Southern Methodist University w Dallas (Teksas), University of Michigan w Ann Arbor, od 1982 konserwatorium Juilliard School w Nowym Jorku. Opublikował podręcznik On Piano Playing, pracował także nad książką o Bartoku i jego muzyce.

Był żonaty z Christą Satzgár de Balvanyós, rozwiedzioną z arcyksięciem austriackim Karlem Piusem. Miał z tego związku (zawartego w 1950 i zakończonego rozwodem) syna Michaela.