Heftalici

Z Wikipedii

Heftalici – lud pochodzenia tureckiego, stanowiący być może odłam Hunów, przez kronikarzy bizantyjskich określany też jako Biali Hunowie.

Ok. IV/V w. zajęli międzyrzecze Syr-Darii i Amu-Darii oraz północny i środkowy Afganistan aż po Kabul, skąd od lat 50. V wieku organizowali liczne wyprawy wojenne przeciwko Persji i Indiom. We wschodnim Iranie wzięli do niewoli króla Peroza , który za cenę wolności musiał odstąpić zwycięzcom Herat, Merw i Balch a ponadto zapłacić ogromną kontrybucję. W Indiach ich najazdy początkowo były skutecznie odpierane przez cesarzy Kumaraguptę I i Skandaguptę, jednak już w latach 490-500, heftalicki władca Toramana, wykorzystując załamanie państwa Guptów, zdołał opanować ich kraj (prawdopodobnie aż po Narbadę i współczesny Allahabad).

Imperium Heftalitów było jednak krótkotrwałe. Syn Toramany, Mihirakula został ok. 528 wyparty z doliny Gangesu przez Narasimaguptę, króla z tego odgałęzienia dynastii Guptów, któremu udało się zachować władzę w Magadzie i Bengalu. Wkrótce (ok. 530) Heftalici ulegli na terenie zachodnich Indii królowi Jasiodharmanowi z Mandasoru, ostatecznie Mihirakula zdołał zachować tylko Kaszmir oraz kilka niewielkich indyjskich prowincji. Ostateczną klęskę zadali Heftalitom Turcy w sojuszu z Sasanidami ok. roku 565, niebawem lud Heftalitów utracił swą odrębność. Panowanie Heftalitów jest oceniane wyłącznie negatywnie, zarówno przez historyków średniowiecznych (Kalhana), jak i współczesnych.