Helena Rufeisen-Schüpper
Z Wikipedii
Helena Rufeisen-Schüpper (ur. 1921 w Krakowie) - żydowska działaczka ruchu oporu w czasie II wojny światowej, jedna z ostatnich żyjacych uczestników powstania w getcie warszawskim. Autorka książki wspomnieniowej „Pożegnanie Miłej 18. Wspomnienia łączniczki Żydowskiej Organizacji Bojowej”.
Gdy miała 10 lat zmarła jej matka Simcha z Rosenbergów, w zwiazku z czym mała Helena została oddana na wychowanie dziadkom. Absolwentka Powszechnej Szkoły Żeńskiej im. Henryka Sienkiewicza, a następnie Szkoły Handlowej przy ulicy Loretańskiej w Krakowie. Członkini młodzieżowej organizacji syjonistycznej Akiba, w wakacje 1939, uczestniczyła w koloni organizowanej przez Akibę w Tatrach. W momencie wybuchu wojny podobnie jak jej ojciec stara się uciec na wschód, ale ostatecznie wraca do Krakowa, gdzie dalej działa w strukturach Akiby.
Od 1941 przebywała w getcie warszawskim, gdzie działała w grupie chalucowej Akiby. Uczestniczka posiedzeń syjonistycznej organizacji Hechaluc oraz powstania Żydowskiej Organizacji Bojowej, której była łączniczką między Warszawą, a Krakowem. Po ucieczce Arie Wilnera z niewoli opatrywała jego rany w mieszkaniu na ulicy Muranowskiej 44.
Podczas powstania w getcie warszawskim przedostała się z płonącego bunkra w kamienicy przy ulicy Muarnowskiej 44 do kwatery głównej ŻOB w bunkrze przy ulicy Miłej 18. Na rozkaz Mordechaja Anielewicza przedostała się kanałami na stronę aryjską gdzie nawiązała kontakt z Icchakiem Cukiermanem. Tosia Altman złożyła jej relację z pacyfikacji bunkra na Miłej. Internowana przez nazistów w Hotelu Polskim przy ulicy Długiej w Warszawie została deportowana do obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen.
Po zakończeniu działań wojennych emigrowała do Palestyny, gdzie mieszka do dnia dzisiejszego.
[edytuj] Źródła
- Helena Rufeisen-Schűpper „Pożegnanie Miłej 18 : wspomnienia łączniczki Żydowskiej Organizacji Bojowej” ("Beseder", Kraków, 1996 r., ISBN 8386995017)
- Artykuł Cezarego Gmyza „Zdrada przy Miłej” (Tygodnik "Wprost", Nr 1169 ; 01 maja 2005)