Henryk Grynberg
Z Wikipedii
Henryk Grynberg (ur. 4 lipca 1936 w Warszawie) - prozaik, poeta, dramaturg, eseista. W jego twórczości dominuje tematyka Holocaustu i losu polskich Żydów.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Ze względu na żydowskie pochodzenie, lata 1942-44 przeżył ukrywając się w Radoszynie i okolicach na Mazowszu oraz na tzw. aryjskich papierach w Warszawie. Z jego licznej rodziny uratowali się tylko on i jego matka. Ojca - Abrama - zabili Polacy, którym oddał na przechowanie swoje dwie krowy, a brata (liczącego wówczas 2 lata), wydanego przez sąsiadów zabili Niemcy na terenie pobliskiego Jadowa.
Henryk Grynberg szkołę średnią skończył w Łodzi, potem, w latach 1954-58 studiował na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1959-69 był aktorem Teatru Żydowskiego w Warszawie, z którym w 1967 roku wyjechał na występy do USA, skąd zdecydował się nie wracać i gdzie mieszka do dzisiaj. Studiował literaturę rosyjską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles; pracował w U.S. Information Agency i rozgłośni Głos Ameryki w Waszyngtonie; współpracował z emigracyjnymi pismami literackimi.
Henryk Grynberg zbadał i opisał okoliczności śmierci najbliższych krewnych, m.in. w książce Dziedzictwo. Na tej podstawie Paweł Łoziński nakręcił film dokumentalny Miejsce urodzenia.
Jest laureatem licznych nagród literackich, m.in. Nagrody Kościelskich (1966), cztery jego książki były nominowane do Nagrody Literackiej Nike (Drohobycz, Memorbuch, Monolog polsko-żydowski, Uchodźcy). Jego proza jest tłumaczona na wiele języków, m.in. angielski, francuski, niemiecki, hebrajski i holenderski. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
[edytuj] Zarzut współpracy z SB
1 grudnia 2006 "Życie Warszawy" podało informację, że Henryk Grynberg został zarejestrowany 11 października 1956 roku przez Wydział VII Dep. I jako tajny współpracownik SB o pseudonimie "Reporter". Zdaniem gazety przekazywał informacje na temat rodziny i znajomych. [1]. Sam Grynberg wyjaśnił jednak, że jego kontakty z UB (nie SB), a następnie z wywiadem trwały nie dłużej niż pół roku i były pozorowaniem współpracy. Zaprzeczył także jakoby kiedykolwiek na kogoś donosił. [2]
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Proza
- Ekipa "Antygona" (1963)
- Żydowska wojna (1965)
- Zwycięstwo (1969)
- Życie ideologiczne (1975)
- Życie osobiste (1979)
- Życie codzienne i artystyczne (1980, 1998 wyd. łączne: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne)
- Prawda nieartystyczna (1984)
- Kadisz (1987, 2005 wyd. pod tytułem Kalifornijski kadisz)
- Szkice rodzinne (1990)
- Dziedzictwo (1993, 2005 wyd. łącznie z Kalifornijskim kadiszem)
- Dzieci Syjonu (1994)
- Ojczyzna (1999)
- Drohobycz, Drohobycz (1997)
- Memorbuch (2000)
- Szmuglerzy (wraz z Janem Kostańskim)(2001)
- Monolog polsko-żydowski(2003)
- Uchodźcy (2004).
[edytuj] Poezja
- Święto kamieni (1964)
- Antynostalgia (1971)
- Wiersze z Ameryki (1980)
- Wśród nieobecnych (1983)
- Pomnik nad Potomakiem (1989)
- Rysuję w pamięci (1995)
- Z Księgi Rodzaju (2000)
- Dowód Osobisty (2006)
