Hiperprolaktynemia

Z Wikipedii

	Hiperprolaktynemia
()
ICD-10:	E22.1
E22.1.0 {{{X.0}}}
E22.1.1 {{{X.1}}}
E22.1.2 {{{X.2}}}
E22.1.3 {{{X.3}}}
E22.1.4 {{{X.4}}}
E22.1.5 {{{X.5}}}
E22.1.6 {{{X.6}}}
E22.1.7 {{{X.7}}}
E22.1.8 {{{X.8}}}
E22.1.9 {{{X.9}}}

Hiperprolaktynemia - zespół objawów chorobowych związanych z podwyższonym we krwi stężenia prolaktyny, hormonu wydzielanego przez przedni płat przysadki mózgowej. Osiowe objawy przyjmują obraz wtórnego hipogonadyzmu hipogonadotropowego.

[edytuj] Objawy

Objawy chorobowe u kobiet:

wtórne zaburzenia miesiączkowania (głównie oligomenorrhea lub amenorrhea)
zaburzenia płodności
mlekotok (galactorrhea)
osteopenia/osteoporoza

Objawy chorobowe u mężczyzn:

zaburzenia płodności
zaburzenia erekcji
obniżenie libido
ginekomastia
osteopenia/osteoporoza

[edytuj] Przyczyny hiperprolaktynemii

Głównymi przyczynami hiperprolaktynemii są:

stosowanie leków, które bezpośrednio lub pośrednio modyfikują wydzielanie dopaminy, która z kolei hamuje wydzielanie prolaktyny
łagodne guzy (gruczolaki) przysadki mózgowej wydzielające prolaktynę (prolactinoma) lub hamujące dopływ dopaminy do przysadki
- guzy typu microprolactinoma o średnicy <10 mm
- guzy typu macroprolactinoma o średnicy >10 mm
ucisk (np. guza okolicy przysadki mózgowej) na lejek przysadki (znosi działanie dopaminy, która hamuje sekrecję prolaktyny)
zespół "pustego siodła"

[edytuj] Diagnostyka

O hiperprolaktynemii mówimy kiedy stężenie prolaktyny jest wyższy niż 20 ng/ml u kobiet i 15 ng/ml u mężczyzn. Często stężenie prolaktyny przekracza 100 ng/ml.

Guzy okolicy przysadkowo-podwzgórzowej czasami powodują zaburzenia pola widzenia przez ucisk na skrzyżowanie wzrokowe - konieczne jest także badanie okulistyczne.

Badania obrazowe mózgu: tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości, rezonans magnetyczny z kontrastem.

[edytuj] Leczenie

Istnieją dwie zasadnicze metody leczenia: farmakologiczne i chirurgiczne.

W pierwszym rzędzie stosuje się leki aktywujące receptory dopaminy typu D2 laktoforów - komórek wydzielających prolaktynę i/lub zmianie leków obniżających stężenie dopaminy.

Stosowane leki: bromokryptyna, lizuryd, pergolid, chinagolid i kabergolina.

Bromokryptyna skutkuje u ponad 70% pacjentów, ale jej skutkiem ubocznym często są nudności. Wtedy stosuje się pergolid lub bardziej selektywne: chinagolid i kabergolinę. Po roku, dwóch można zaprzestać podawania leków - u około 1/6 poziom prolaktyny pozostaje wtedy w normie.

Leczenie neurochirurgiczne stosuje się, gdy leki okazują się niewystarczająco w obniżaniu stężenia prolaktyny, stwierdza się nietolerancję lub oporność na leki, stwierdza się duże guzy z pojawieniem się objawów uciskowych, stwierdza się znaczną dynamikę wzrostu guza oraz u kobiet z guzem typu macroprolactinoma planujących ciążę. W niektórych przypadkach stosuje się radioterapię jako uzupełnienie leczenia neurochirurgicznego.

[edytuj] Bibliografia

Włodzimierz Januszewicz, Franciszek Kokot (red.) Interna Tom I - III. PZWL 2005 ISBN 83-200-3249-0
Gerd Herold i współautorzy Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów i lekarzy wyd. IV PZWL 2005 ISBN 83-200-3380-2