Prolaktyna
Z Wikipedii
Prolaktyna (PRL) to hormon peptydowy zbudowany ze 198 (u człowieka) aminokwasów, o masie cząsteczkowej 23 kD. Inne nazwy to: laktotropina lub hormon laktotropowy, hormon laktogenny, mammotrofina. Ma zbliżone efekty metaboliczne, budowę chemiczną i centrum aktywne do somatotropiny. Prolaktyna wiąże cynk, co prawdopodobnie zwiększa trwałość cząsteczki.
Pobudza wzrost piersi podczas ciąży i wywołuje laktację. Działa także na gonady, komórki limfoidalne i wątrobę - narządy te mają swoiste receptory. U kobiet karmiących piersią prolaktyna hamuje wydzielanie hormonu folikulotropowego (FSH) i luteinizującego (LH), blokując owulację i menstruację, szczególnie w pierwszych miesiącach po porodzie.
Prolaktyna wytwarzana jest głównie w przysadce mózgowej przez laktotrofy. Jest to drugi rodzaj komórek kwasochłonnych, oznaczany też określeniem ε, a u kobiet ciężarnych i karmiących η, które stanowią około 20% komórek przedniego płata przysadki mózgowej. Ich kształt jest graniasty i zawierają liczne, nieregularne ziarna o wymiarach od 400 do 700 nm. Właśnie z tych ziaren uwalniany jest hormon. Wydzielanie prolaktyny hamuje podwzgórze wydzielając prolaktostatynę (dopaminę), której receptory typu D2 są na laktotrofach. Wydzielanie jest zwiększane przez prolaktoliberynę i estrogeny.
Innymi źródłami syntezy prolaktyny mogą być komórki niektórych nowotworów oraz błona śluzowa macicy[1].
Nadmiar prolaktyny (hiperprolaktynemia) może być odpowiedzialny za bezpłodność oraz zespół amenorrhea-galactorhea. Prawidłowe stężenie tego hormonu to mniej niż 20 ng/ml - oprócz ciężarnych i karmiących. Prolaktyna niekiedy polimeryzuje. Powstała forma jest biologicznie nieaktywna, ale jest wykrywana w niektórych testach. W takim przypadku otrzymuje się wysoki poziom prolaktyny przy braku objawów chorobowych.
[edytuj] Karmienie piersią a możliwość zajścia w ciążę
Karmienie piersią (a dokładniej ssanie przez dziecko sutka) wywołuje wydzielanie prolaktyny z przysadki mózgowej matki. W czasie karmienia stężenie prolaktyny we krwi dosyć szybko rośnie, a po karmieniu stopniowo opada. Jeżeli czas pojedynczego karmienia jest dostatecznie długi oraz jeżeli ilość karmień w ciągu doby jest odpowiednio duża, stężenie prolaktyny we krwi kobiety utrzymuje się na poziomie, który uniemożliwia owulację. A więc to, czy kobieta, która karmi zajdzie w ciążę, czy nie, zależy od tego, ile czasu trwa jedno karmienie oraz od tego, jak często kobieta karmi dziecko. Im dłużej trwa karmienie i im częściej się karmi, tym szansa na zajście w ciążę jest mniejsza.
Przypisy
- ↑ Piotr Skałba Endokrynologia ginekologiczna PZWL 2003 ISBN 83-20-2163-4
[edytuj] Bibliografia
Ta sekcja wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w niej poprawić: dodać źródła. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |