Irtysz
Z Wikipedii
Irtysz | |
Irtysz w okolicach Pawłodaru |
|
Lokalizacja | Azja Chiny, Kazachstan, Rosja |
Źródło | Ałtaj Mongolski |
Ujście | Ob Chanty-Mansyjsk |
Długość | 4248 km |
Powierzchnia zlewni | 1 643 000 km² |
Ważniejsze dopływy | Iszym, Toboł, Konda, Om, Tara |
Średni roczny przepływ | 2260 m³/s u ujścia do Obu |
Rzeki Rosji | |
Galeria Wikimedia Commons |
Irtysz (ros. Иртыш) – rzeka w azjatyckiej części Rosji (2010 km), w północno-wschodnim Kazachstanie (1835 km) i w zachodnich Chinach (525 km). Lewy dopływ Obu. Długość - 4248 km, powierzchnia zlewni - 1643 tys. km², średni przepływ u ujścia – 2260 m³/s.
Wypływa jako Czarny Irtysz z lodowców na południowo-zachodnich zboczach Ałtaju Mongolskiego w Chinach, niedaleko granicy z Mongolią. Płynie na zachód i przecina granicę chińsko-kazachską. Przepływa przez jezioro Zajsan, następnie przełamuje się przez południowo-zachodni skraj Ałtaju i wypływa na Nizinę Zachodniosyberyjską nabierając charakteru rzeki nizinnej (liczne odnogi, wyspy, starorzecza). Uchodzi do Obu w pobliżu miasta Chanty-Mansyjsk w Rosji.
Jest to drugi co do długości dopływ na świecie (po Missouri).
Irtysz pokryty jest lodami przez 5-6 miesięcy w roku. Żeglowny jest na odcinku około 3600 km od kwietnia do listopada W górnym biegu są czynne 2 elektrownie wodne: Ust'-Kamienogorska i Buchtarmińska.W dalszym biegu elektrownia wodna Szulbińska. Do największych miast leżących nad Irtyszem należą min.:Ust-Kamienogorsk, Semipałatyńsk, Pawłodar, Omsk, Tara, Tobolsk, Chanty-Mansyjsk.
Dopływy:Konda, Kaldżir, Kurczum, Narym, Buchtarma, Ulba, Uba, Kyzyłsu, Czar, Toboł, Om, Tara, Uj, Szisz, Iszim, Osza, Czagan.