Józef Friedlein

Z Wikipedii

Józef Edward Friedlein (ur. 4 lutego 1831 zm. 25 maja 1917 w Krakowie).

Pochodził ze znanej krakowskiej rodziny księgarzy i wydawców zamieszkałej pod Wawelem od 1796. Był księgarzem, wydawcą, kolekcjonerem i bibliofilem. Ukończył Gimnazjum św. Anny w 1848, w 1850 studiował geologię na UJ. Po śmierci ojca w 1855 odziedziczył rodzinną firmę wydawniczą, uruchomił księgarnię w Kamienicy Hetmańskiej na Rynku Głównym. Rozwinął dział antykwaryczny,gromadził ryciny, mapy, numizmaty. Wydawał dzieła naukowe, publikował prace Juliana Dunajewskiego, Józefa Szujskiego, podręczniki, albumy, mapy i nuty. Pełnił funkcję przewodniczącego Stowarzyszenia Księgarzy Krakowskich.

W 1866 znalazł się w składzie Rady Miejskiej w Krakowie.Wszedł w skład sekcji ekonomicznej zajmującej się sprawami gospodarczymi miasta.Zajął się organizacją straży pożarnej.W latach 1884-1893 pełnił funkcję wiceprezydenta Krakowa, był najbliższym współpracownikiem prezydenta Feliksa Szlachtowskiego, którego po rezygnacji 24 maja 1893 zastąpił na stanowisku prezydenta Krakowa.^[1] Ponownie został wybrany na to stanowisko 15 czerwca 1899.

Jako prezydent Krakowa zajął się gospodarką, kulturą i higieną w mieście. Za czasów jego prezydentury dokonano:

• ukończenia budowy wodociągów miejskich ze stacją pomp na Bielanach.
• rozbudowano szpitale, klinikę chorób wewnętrznych 1901, Collegium Medicum UJ 1895.
• dokonano elektryfikacji i rozbudowy miejskiej komunikacji tramwajowej 1902.
• rozbudowano szkolnictwo, otwarto pierwszą szkołę dla dorosłych analfabetów na Kleparzu w 1896.
• w 1896 założono Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, które w 1902 zorganizowało pierwszy kurs na przewodników miejskich dla studentów.

Friedlein jako wiceprezydenta zatrudnił Juliusza Lea, obaj panowie w 1902 po raz pierwszy podnieśli problem rozszerzenia granic Krakowa. Friedleina zmuszono do rezygnacji ze stanowiska prezydenta, 30 czerwca 1904 złożył on dymisję, którą Rada Miasta przyjęła 7 lipca 1904 powołując na stanowisko prezydenta dotychczasowego wiceprezydenta Juliusza Lea.

Na emeryturze Friedlein zajął się porządkowaniem swoich zbiorów w mieszkaniu na ulicy Brackiej 4. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim, mowę pogrzebową nad jego mogiłą wygłosił prezydent Krakowa Juliusz Leo.

Imię Józefa Friedleina nosi jedna z ulic na terenie dzisiejszej Dzielnicy V Miasta Krakowa, przecznica ulicy Wrocławskiej.

Przypisy