Józef Kruszyński

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: styl. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Ks. Józef Kruszyński (ur. w 1877 roku, zm. 10 sierpnia 1953 roku we Włocławku), duchowny katolicki, infułat, biblista, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Pochodził z biednej rodziny rolników – Franciszka i Konstancji z Domańskich, którzy mieli gospodarstwo w Poraju koło Bogdanowa. W wieku 11 lat rozpoczął naukę w Bogdanowie, którą później kontynuował w Parzniewicach. W czerwcu 1894 roku wstąpił do Seminarium Duchownego, a w 1899 roku został wysłany do Akademii w Petersburgu. W Akademii jako samouk uczył się języka perskiego, z czym się ukrywał, ale pasją jego stał się hebrajski, którego uczył go słynny, mający wpływ na studentów ks. Justyn Pranajtis (1917). Kruszyński zanotował, że za postępy w hebrajskim uzyskał pochwałę Pranajtisa i podziw kolegów. Tam też w 1903 r. przyjął święcenia kapłańskie w kościele św. Katarzyny. Po powrocie do Królestwa został prefektem w Seminarium we Włocławku w sierpniu 1903 r. W czasie tych lat uczył się języków niemieckiego, włoskiego i francuskiego, perskiego, hebrajskiego, a już we Włocławku - angielskiego. W 1905 roku podróżował do Anglii, gdzie odkrył w sobie zamiłowania naukowe. Od tamtej pory zamieszczał liczne artykuły w czasopismach.

W maju 1906 r. wydana została jego pierwsza książka: Komentarz do ewangelii św. Marka.

W 1923 r. został wykładowcą w Uniwersytecie Lubelskim. 12 listopada 1924 r. uzyskał habilitację, a w styczniu 1925 r. został docentem Studium Biblijnego na UJ. Po rezygnacji bp Czesława Sokołowskiego z funkcji rektora KUL, został w 1925 roku rektorem uniwersytetu, którym był do 1933. W czasie swojej kadencji stopniowo uzyskiwał uprawnienia państwowe dla uczelni. Filister h.c. korporacji akademickiej Concordia.

Wojna przerwała systematyczną pracę. 11 XI 1939 r. został osadzony w więzieniu na Zamku Lubelskim w grupie 18 duchownych. 27 XI 1939 r. brał udział w parodii procesu wobec biskupa lubelskiego Fulmana. 19 IV 1940 r. został zwolniony. Przez pół roku korzystał z gościny Brunona Vettera, byłego studenta Uniwersytetu, właściciela Jabłonny. Bp Fulman internowany w Nowym Sączu mianował Kruszyńskiego wikariuszem generalnym.Funkcję tą ks. Kruszyński pełnił między 20 XI 1940 a 24 IX 1945. Urzędował przy kościele powizytkowskim przy ul. Narutowicza. Na ten czas przypada pierwsze powstanie zbrojne w Europie przeciw panowaniu Niemców na Zamojszczyźnie. Kiedy do obozu na Majdanku zaczęto zwozić ludność z Zamojszczyzny, Kruszyński 31 VII 1943 r. wystosował memoriał do gubernatora lubelskiego dr. R. Wendlera, w którym pisał o prześladowaniu niemieckim ludności w regionie Zamojskim, m.in. o zamknięciu 41. kościołów, o ludności zmuszanej przez Niemców do krwawej obrony.

Kruszyński był człowiekiem nauki. Niemal samotnie tworzył ośrodek badań biblijnych w tworzącym się uniwersytecie. Owocem tych badań było ponad 100 rozpraw naukowych i ponad 1000 artykułów i recenzji.Był autorem wielu krytycznych opracowań dotyczących tematyki żydowskiej i judaizmu. Jeszcze 5 VI 1945 r. na sesji Senatu wybrano go honorowym profesorem Wydziału Teologicznego. W marcu 1953 r. uczniowie zorganizowali mu jubileusz 50-lecia kapłaństwa we Włocławku. Zmarł we Włocławku 10 VIII 1953 r.

[edytuj] Wybrane dzieła

• Dlaczego występuję przeciwko żydom? (1923)
• Antysemityzm, "Antyjudaizm, Antygoizm (1924)
• Żydzi a świat chrześcijański (1924)
• Stanisław Staszic a kwestia żydowska (1925)
• Talmud co zawiera i co naucza (1925)