Józef Marcinkiewicz

Z Wikipedii

Józef Marcinkiewicz (ur. 5 marca 1910 w Cimoszce niedaleko Białegostoku, zginął w Katyniu w 1940) – polski matematyk, autor prac z dziedziny analizy matematycznej.

Studiował na uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Już na drugim roku studiów rozpoczął pracę naukową. W 1939, po otrzymaniu stypendium, wyjechał do Paryża. Na wieść o zbliżającej się wojnie wrócił do Polski. Brał udział w działaniach wojennych. Po najeździe sowieckim na Polskę 17.09.1939 r. wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną. Wiosną 1940 r. zamordowany w Katyniu przez NKWD.

Mimo zaledwie sześcioletniego okresu działalności naukowej ogłosił ponad 50 prac na temat teorii funkcji zmiennej rzeczywistej, szeregów trygonometrycznych, interpolacji funkcji wielomianami trygonometrycznymi, operacji funkcyjnych, układów ortogonalnych, funkcji zmiennej zespolonej i rachunku prawdopodobieństwa.

Prace Marcinkiewicza oprócz oryginalnych i ważnych wyników zawierają wiele pomysłów, do dzisiaj nie do końca wykorzystanych, które wciąż inspirują matematyków. Jednym z ważniejszych wyników uzyskanych przez niego jest tzw. Twierdzenie Interpolacyjne Marcinkiewicza, które jest daleko idącym uogólnieniem twierdzenia Riesza-Thorina o interpolacji w przestrzeniach $L p$ . Stosując je, otrzymał wiele twierdzeń z teorii szeregów trygonometrycznych. W serii prac Marcinkiewicza wskazał na istotne różnice własności wielomianów interpolacyjnych funkcji ciągłych i wielomianów aproksymacyjnych sum częściowych tzw. szeregu Fouriera funkcji. W teorii prawdopodobieństwa znane jest twierdzenie Marcinkiewicza, które mówi o tym, że funkcja wykładnicza, której podstawą jest liczba e, a wykładnikiem wielomian stopnia wyższego niż dwa, nie jest funkcją charakterystyczną żadnej zmiennej losowej.

Oddział Toruński Polskiego Towarzystwa Matematycznego organizuje corocznie konkurs im. J. Marcinkiewicza na najlepszą studencką pracę matematyczną.