Jan Stefan Giedroyć
Z Wikipedii
Jan Stefan Giedroyć | |
Herb | |
Data wyboru | 1764, 1778 |
Zmarł | 1803 |
Jan Stefan Giedroyć herbu Hippocentaurus (zm. 1803) – biskup żmudzki od 1778 i inflancki od 1764.
W 1755 został członkiem kapituły wileńskiej. Jako protegowany biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego, zrobił za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego szybką karierę polityczną. Na posiedzeniu Senatu ostro potępił konfederację barską. Przygotowania powstańcze szlachty wileńskiej denuncjował dowództwu stacjonujących w pobliżu Wilna wojsk rosyjskich. Jednak w czasie sejmu rozbiorowego w 1773 nosił się z zamiarem publicznego wystąpienia w obronie całości Rzeczypospolitej. Miał wówczas powiedzieć jeśli trzeba męczennika-będę nim. Królowi z trudem udało się odwieść biskupa od tego samobójczego czynu. Już wkrótce jednak Giedroyć stał się jednym z najzagorzalszych popleczników Rosji. Dzięki poparciu Rosjan i króla został w 1778 biskupem żmudzkim. Na tym stanowisku ściągnął na siebie zarzuty chciwości w gromadzeniu beneficjów i promowania swoich krewnych Giedroyćiów na stanowiska kościelne. Został konsyliarzem Rady Nieustającej w latach 1778 i 1780. Przez cztery lata zasiadał w jej Departamencie Skarbowym. Był przeciwnikiem konstytucji 3 maja i gorącym zwolennikiem konfederacji targowickiej. Figurował w wykazie osób, na których mogli polegać Rosjanie, uczynionym na potrzeby obalenia ustawy majowej. Po stłumieniu powstania kościuszkowskiego, gdy pewien ksiądz z jego diecezji użył słów obrażających Katarzynę II, Giedroyć nakazał go aresztować, czym zasłużył sobie na podziękowanie posła rosyjskiego Nikołaja Repnina.
Był kawalerem Orderu Orła Białego.