Jeffrey Sachs
Z Wikipedii
Jeffrey David Sachs (ur. 5 listopada 1954 w Detroit) – uważany za jednego z najważniejszych i najbardziej znanych ekonomistów w skali ogólnoświatowej. Zasłynął on jako ekonomiczny doradca rządów w Ameryce Łacińskiej, Europie Wschodniej, krajach byłego ZSRR, Azji i Afryce. Sachs znany jest także ze swojej współpracy z międzynarodowymi organizacjami na rzecz zwalczania biedy, redukcji zadłużenia i walki z chorobami - zwłaszcza HIV/AIDS w krajach rozwijających się. Jest autorem wielu artykułów i książek o tematyce ekonomicznej.
W celu rozwiązania kryzysów ekonomicznych takich państw, jak Boliwia, Rosja, czy Polska doradzał stosowanie tzw. terapii szokowej. Najpierw przyczynił się do zahamowania hiperinflacji w Boliwii w 1985, poprzez regulacje cen benzyny. Te wydarzenia przyniosły mu światowy rozgłos, dlatego min. został poproszony o udzielenie pomocy doradczej Polsce przez ambasadę RP w Waszyngtonie. W 1989 Sachs był ekonomicznym doradcą "Solidarności", przygotował wstępny projekt programu transformacji polskiej gospodarki - planu Balcerowicza, doradzał pierwszemu postkomunistycznemu rządowi we wprowadzaniu radykalnych reform gospodarczych. Prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go w 1999 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Po sukcesach gospodarczych reform w Polsce, Sachs doradzał też Jugosławii i Rosji, lecz w obu tych krajach nie udało sie osiągnąć sukcesu, głównie z powodu braku przychylności państw Zachodu. Jeffrey Sachs jest także twórcą tzw. ekonomi klinicznej (nazwa od podobieństwa do medycyny klinicznej). Ekonomia kliniczna opiera się na wszechstronnej i głębokiej analizie sytuacji kraju, tak aby działaniami na każdym z pól (kultura, warunki sanitarne, zdrowie, infrastruktura, model rządów, geografia itd.) skierować go na ścieżkę rozwoju.
Przedmiotem badań Sachsa są powiązania między poziomem zdrowia, a rozwojem krajów, geografia ekonomiczna, globalizacja, transformacje gospodarcze, międzynarodowe rynki finansowe, koordynacja międzynarodowej polityki makroekonomicznej, wschodzące rynki, wzrost i rozwój gospodarczy, polityka makroekonomiczna w krajach wysoko rozwiniętych i rozwijających się oraz inne zagadnienia ekonomiczne w ujęciu globalnym.
W 1976 Sachs summa cum laude obronił licencjat, a w dwa lata później został magistrem Uniwersytetu Harvarda. W roku 1980, mając zaledwie 26 lat, uzyskał tytuł doktora Uniwersytetu Harvarda. W 2007 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie przyznał mu doktorat honoris causa.
Sachs zrobił błyskawiczną karierę akademicką i już w 1983 został profesorem zwyczajnym Harvarda, gdzie przez 20 lat był wykładowcą. W lipcu 2002 Sachs został dyrektorem Instytutu Ziemi (Director of The Earth Institute) Columbia University w Nowym Jorku, gdzie jest profesorem ustawodawstwa dotyczącego ochrony zdrowia i rozwoju. Jest także specjalnym doradcą Sekretarza Generalnego ONZ Ban Ki-moon, a wcześniej także Kofi Annana do spraw Milenijnych Celów Rozwoju (Millennium Development Goals). Sachs był też dyrektorem Projektu Milenijnego ONZ, doradcą Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Banku Światowego, OECD, WHO i Programu Rozwoju Narodów Zjednoczonych.
W książce Koniec z nędzą. Zadanie dla naszego pokolenia z roku 2005, Sachs twierdząc, że "Rządy Afryki są biedne, ponieważ Afryka jest biedna" odwrócił powszechnie przyjęte założenie. Według Sachsa, dzięki odpowiedniej polityce, masowe ubóstwo – 1,1 miliarda ludzi żyjących za mniej niż 1$ dziennie – może zostać zwalczone w ciągu 20 lat. Za przykład mogą służyć Chiny i Indie; Chinom w ciągu ostatnich dwóch dekad udało się wydźwignąć z biedy 300 milionów ludzi. Kluczowym elementem ma być znaczny wzrost pomocy międzynarodowej – z 65 mld $ w roku 2002 do 195 mld $ przed rokiem 2015. Sachs podkreśla duże znaczenie geografii; Afryka jest słabo rozwinięta i podatna na rozprzestrzenianie się chorób, lecz te problemy, dzięki odpowiednim środkom, mogą zostać rozwiązane: występowanie chorób, takich jak malaria może być kontrolowane, a odpowiednia infrastruktura stworzona. Bez dokładnego określenia celów elity polityczne będą dalej koncentrować się na rabunkowej eksploatacji zasobów naturalnych, a inwestycje i rozwój pozostaną w sferze marzeń.
Jednocześnie jest często krytykowany, zwłaszcza przez środowiska gospodarczych liberałów, którzy oceniają jego koncepcje jako utopijne i przyczyniające się wyłącznie do zwiększenia ubóstwa na świecie.
Jeffrey Sachs jest żonaty z Sonią Ehrlich Sachs, która jest pediatrą. Mają trójkę dzieci, Lisę, Hannah i Adama.
Organizacja Sachs na prezydenta powstała po to, aby przyczynić się do jego zwycięstwa w nadchodzących wyborach prezydenckich w USA.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Sylwetka Jeffrey'a Sachsa w portalu Wprost
- Steve H. Hanke, Alan Walters, Wysoki koszt Jeffreya Sachsa, Forbes, 21-06-1993, strona 52
Po angielsku:
