Jerzy Tomaszewski (fotografik)
Z Wikipedii
Jerzy Tomaszewski ps. Jur (ur. 1924 w Warszawie) – polski artysta fotografik, znany jako twórca ponad 1000 zdjęć dokumentujących walki powstania warszawskiego.Był fotoreporterem i korespondentem z ramienia Delegatury Rządu na Kraj.
Gdy wybuchła wojna, mając 14 lat, został łącznikiem Ochotniczego Batalionu Obrony Warszawy. Podczas okupacji hitlerowskiej działał w konspiracji. Mieszkał na ul. Tamka 23. W 1940 r. ukończył tajny kurs techniki fotografii prowadzony przez prof. Romana Niemczyńskiego. W 1941 r. został skierowany przez Delegaturę Rządu na Kraj do niemieckiej firmy filmowo fotograficznej działającej na potrzeby propagandy III Rzeszy. W Fotorysie działał tajna komórka, która zajmowała się przechwytywaniem zdjęć niemieckich. Na jej czele stał inżynier Andrzej Honowski, najbliższym jego współpracownikiem był Mieczysław Kucharski. Przechwycone przez konspiratów zdjęcia poddawane były specjalnemu procesowi obróbki (mikrofilmowaniu), a następnie przewożone przez konspiracyjnych kurierów do Rządu RP w Londynie. W 1943 r. grupa ta została zdekonspirowana. Tomaszewski ocalał, jednak szef – Andrzej Honowski został zamordowany przez gestapo.
Gdy wybuchło powstanie warszawskie, został jednym z fotoreporterów. Fotografował na Powiślu i w Śródmieściu Północ i Południe oraz bliskiej Woli. 6 września, w okolicy ulicy Tamka, został ciężko ranny. Ostatnie zdjęcia wykonał leżąc w bramie rodzinnego domu.Wkrótce dostał się do niemieckiego obozu jenieckiego w Pruszkowie, skąd uciekł dzięki pomocy Danuty Puchalskiej sanitariuszki i łączniczki z powstania. Na początku 1945 r. wrócił do Warszawy. Jego autorskie fotografie ocalały dzięki konspiracyjnej laborantce Wacławie Zacharskiej, która wywołane negatywy schowała do metalowych puszek i ukryła w mieszkaniu przy ulicy Nowy Świat 46.
Jego najstarszy brat, Stanisław Miedza-Tomaszewski również działał w podziemiu. Był naczelnym plastykiem Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej.
Jerzy Tomaszewski należy do Rady Honorowej Budowy Muzeum Powstania Warszawskiego.
29 lipca 2007 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
