Juliusz Paweł Schauder

Z Wikipedii

Juliusz Paweł Schauder (ur. 21 września 1896 we Lwowie, zm. we wrześniu 1943 we Lwowie) – polski matematyk żydowskiego pochodzenia.

Urodził się w rodzinie lwowskiego adwokata pochodzenia żydowskiego. Po ukończeniu lwowskiego gimnazjum (w związku z wybuchem wojny) został zmobilizowany do armii austriackiej. Brał udział w walkach na froncie włoskim, gdzie dostał się do niewoli. W 1918 wstąpił do organizowanej we Francji armii gen. Hallera. W 1919 wrócił do rodzinnego miasta wraz z armią Hallera przybyłą na odsiecz oblężonemu przez Ukraińców Lwowu.

Zdemobilizowany rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Zakończył je obroną pracy doktorskiej Teoria pomiaru powierzchni Ziemi napisanej u prof. Hugona Steinhausa. Został wykładowcą V Gimnazjum im. Stanisława Żółkiewskiego we Lwowie (był profesorem matematyki m.in. Alfreda Jahna) i agentem ubezpieczeniowym. Kontynuował także swoje badania naukowe na styku matematyki i geografii, a dzięki wstawiennictwu Steinhausa od 1927 wykładał również na UJK. W 1930 opublikował prace dotyczące koncepcji przestrzeni Banacha. W 1932 otrzymał stypendium naukowe Fundacji Rockefellera, dzięki któremu mógł kontynuować swoje badania w Lipsku, a po dojściu do władzy w Niemczech Hitlera – w Paryżu. Paryski okres jego biografii okazał się najbardziej płodnym. W 1934 w czasopiśmie matematycznym Annales scientifiques de l'École normale Supérieure opublikowano jego pracę napisaną wspólnie z matematykiem francuskim Jean Leray zatytułowaną Topologie et équations fonctionelles dotyczącą zastosowania teorii przestrzeni Banacha do równań o pochodnych cząstkowych. W 1937 wraz z Jeanem Leray został laureatem międzynarodowej nagrody Malaxa.

Najwybitniejszym osiągnięciem Schaudera jest podanie twierdzenia o punkcie stałym. Zajmował się też teorią całki – sformułował uogólnienie wzoru Stokesa.

Podczas pierwszej okupacji sowieckiej Lwowa (1939-1941) był wykładowcą mechaniki teoretycznej i analizy wyższej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Lwowskiego. Zginął zastrzelony przez hitlerowców we Lwowie najprawdopodobniej we wrześniu 1943 podczas akcji wyłapywania Żydów.

Jego żona Emilia i córka Ewa były przechowane przez polskie podziemie w lwowskich kanałach. Żona nie wytrzymała jednak trudnych warunków, sama ujawniła się Niemcom i została zesłana do obozu w Lublinie, gdzie zmarła. Córka uratowała się i po wojnie wyjechała do Włoch, gdzie zamieszkała u stryja.