Kamikaze

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: styl gawędziarski-> bardziej ency, -delikatny POV, dodać źródła (!). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Kamikaze, Shinpū (spotyka się też formę Kamikadze) to japońska wojskowa formacja samobójcza okresu II wojny światowej.

Spis treści 1 Nazwa 2 Przyczyny powstania jednostki 3 Historia jednostki 4 Ostatnia szarża Yamato 5 Wykaz formacji i jednostek samobójczych 6 Ciekawostki 7 Zobacz też

[edytuj] Nazwa

Nazwa 神風 (kamikaze, kamukaze, w sinojapońskim czytaniu shinpū), czyli Boski Wiatr, odnosi się do potężnego tajfunu, który w 1281 roku zniszczył flotę mongolską szykującą się do ataku na Japonię. Japończycy uznali to za dowód opieki bogów i nazwali ten tajfun "Boskim Wiatrem".

Prawidłową wymową nazwy tej formacji było właśnie "shinpū", jednak w czasie wojny, Amerykanie japońskiego pochodzenia wypromowali alternatywny sposób odczytania znaków, za pomocą których nazwa ta była zapisywana, jako "kamikaze". Pełna prawidłowa nazwa tej formacji brzmiała Shinpū tokubetsu kōgekitai (神風特別攻撃隊), skracane też do Shinpū tokkōtai (神風特攻隊) - w wolnym tłumaczeniu Specjalny Korpus Uderzeniowy Boski Wiatr.

[edytuj] Przyczyny powstania jednostki

Przyczyną zastosowania tak radykalnej metody ataku były coraz większe straty zadawane lotnictwu japońskiemu przez Amerykanów. Po pierwszej bitwie na Morzu Filipińskim, stoczonej przez floty obu krajów w dniach 19-20 czerwca 1944, Japończycy ponieśli potężne straty. Nie zatopili żadnego z okrętów amerykańskich, a sami stracili trzy lotniskowce. Straty w samolotach były potężne i dużo większe od amerykańskich, wyniosły ponad 400 maszyn wobec nieco ponad setki amerykańskich. Po tym wydarzeniu, w dniu 20 lipca, komandor Eiychiro Jyo wystosował memoriał do dowództwa marynarki "O wnioskach z przebiegu bitwy na Morzu Filipińskim". Postulował w tym memoriale utworzenie "specjalnych jednostek" szturmowych mających atakować nową i skuteczniejszą metodą. W sytuacji gdy klasycznie walczące samoloty nie były w stanie zaszkodzić amerykańskim lotniskowcom uznano, że atak samobójczy będzie być może skuteczniejszy.

Sama idea ataku samobójczego w celu zniszczenia wrogich jednostek nie była nowa, przykłady poświęcania się żołnierzy w atakach pozbawionych szansy na pozostanie przy życiu spotykane były od początku historii wojen. Postęp techniczny w XX wieku spowodował powstanie nowych środków bojowych, za pomocą których można było dokonywać samobójczych ataków, szczególnie samolotu, który powodował łatwość i szybkość dotarcia do wrogich celów. Często samobójcza śmierć poprzez uderzenie w samolot, okręt lub inne jednostki wroga (taran) była wybierana dobrowolnie przez lotników różnych narodowości w przypadku zranienia lotnika lub uszkodzenia samolotu. Idea tworzenia specjalnych samobójczych oddziałów, używających przystosowanych do tego celu samolotów lub jednostek pływających (np. torped), postulowana była w momentach zagrożenia przez ideologów z różnych krajów. Nawet w Polsce w okresie bezpośrednio poprzedzającym II wojnę światową powstała społeczna idea zapisywania się ochotników na "żywe torpedy". Jednakże, Japonia była jedynym krajem, w którym jednostki samobójcze faktycznie utworzono.

Istotną przyczyną wyboru takiego środka walki była chęć osiągnięcia znacznie większego prawdopodobieństwa uderzenia w cel, niż np. przy bombardowaniu, gdyż aż do uderzenia w cel tor lotu samobójczego samolotu był korygowany przez człowieka. Podczas II wojny światowej broń kierowana przez aparaturę elektryczną znajdowała się dopiero w stadium rozwojowym w najbardziej rozwiniętych państwach, przy tym aparatura ta była droga i zawodna. Z tej przyczyny, przejęcie funkcji kierowania bronią przez człowieka było najprostszym i "najtańszym" sposobem uzyskania broni kierowanej.

[edytuj] Historia jednostki

Jednostka utworzona w październiku 1944 roku miała spełnić takie samo zadanie. Patronem i dowódcą jednostek został wiceadmirał Takijiro Ohnishi. Zadanie sformowania pierwszej jednostki samobójczej niejako "w polu" powierzono chorążemu Tadashi Nakajima i porucznikowi Rikihei Inoguchi. Przybyli do Mabalacat - bazy 201 dywizjonu powietrznego. Tam wybrali kilku spośród zgłaszających się do tego zadania ochotników. Jako dowódcę pierwszej grupy wyznaczono kapitana Yukio Seki. Dwie postacie lotników nieświadomie dały swoją postawą przykład dla lotników "kamikaze" - byli to kapitan Joichi Tomonaga i kapitan Murata. Pierwszy zginął w trakcie bitwy o Midway; gdy po powrocie z porannego nalotu na wyspę okazało się, że lewoskrzydłowy zbiornik jego samolotu jest uszkodzony, mimo to polecił zatankować drugi i wystartował do ataku na okręty amerykańskie doskonale wiedząc, że jest to dla niego lot w jedną stronę. Drugim był kapitan Murata, który w trakcie bitwy pod Santa Cruz po uszkodzeniu swojego samolotu uderzył nim w amerykański lotniskowiec "Hornet". Wiceadmirał Ohnishi wymieniał obu w motcie dla lotników "kamikaze": wystartować do lotu w jedną tylko stronę jak Tomonaga i rozbić się o wrogi okręt jak Murata. Według założeń admirała Ohnishi, pierwsze ataki kamikaze miały być desperacką próbą wsparcia japońskiej floty idącej do bitwy z flotą amerykańską, która właśnie zaatakowała Filipiny.

Pierwszy atak pilotów samobójców miał miejsce 25 października 1944 roku. Wtedy grupa 9 samolotów Mitsubishi A6M5 "Reisen" (w kodzie amerykańskim "Zero") zaatakowała amerykańskie lotniskowce eskortowe z grupy "Taffy 3". Lotniskowiec USS "St. Lo" został trafiony przez samolot A6M5 "Zero" uzbrojony w bombę i zatonął, trzy inne okręty otrzymały trafienia i zostały uszkodzone. Komandor Eiychiro Jyo nie zobaczył akcji jednostki, której był autorem. Został dowódcą lotniskowca "Chiyoda" i dokładnie tego samego dnia zginął na jego pokładzie, gdy okręt został zatopiony przez amerykańskie lotnictwo pokładowe. Utworzono cztery jednostki kamikaze: "Shikishima", "Yamato", "Asahi" i "Yamazakura". Jednostki kamikaze były organizacyjnie podporządkowane dowództwu Cesarskiej Marynarki Wojennej, jako że to właśnie marynarka poleciła je utworzyć.

Kamikaze walczyli do końca wojny, największa ich ilość wzięła udział w walkach o Okinawę w kwietniu 1945 roku, gdy do akcji bojowych wysłano około 1900 maszyn bojowych. Łącznie wykonano 2314 lotów bojowych na klasycznych samolotach, z tej liczby 1086 zakończyło się powrotem. Największa liczbę lotów wykonano w trakcie walk o Okinawę, wtedy do lotów bojowych wystartowało 1809 maszyn, 879 z nich powróciło.

Oprócz zwykłych samolotów różnych typów, wprowadzono pod koniec wojny także specjalne samobójcze samoloty o napędzie rakietowym Ohka (jap. kwiat wiśni), przez Amerykanów nazywanych baka lub screwball, czyli świr, narwaniec. Miały one bardzo mały zasięg i z tego powodu do miejsca ataku musiały być przenoszone pod kadłubem średnich bombowców Mitsubishi G4M3 "Betty". Samoloty te stawały się wtedy mało zwrotne i przez to bardziej podatne na przechwycenie i zestrzelenie, co znacznie ograniczało zastosowanie tej broni. Łącznie wyprodukowano 755 tych przenoszonych przez bombowce samobójczych samolotów-pocisków, z czego większość użyto bojowo. W trakcie ataku, atutem Oki była bardzo duża prędkość nurkowania w kierunku celu, uzyskana dzięki silnikowi rakietowemu.

Straty zadane Amerykanom przez lotnicze formacje samobójcze w 1944 i 1945 roku to 56 zniszczonych i 273 uszkodzonych jednostek nawodnych kosztem życia 3913 pilotów lotnictwa japońskiego.

Oprócz jednostek lotniczych, w użyciu były też samobójcze jednostki morskie, tak zwane "żywe torpedy", o nazwie Kaiten (ta która wstrząsa niebem). Do końca wojny zbudowano je w ilości 419 sztuk i użyto bojowo z miernym skutkiem, udało im się bowiem zatopić tylko 1 zbiornikowiec i uszkodzić 2 niszczyciele i 2 transportowce. Jednostki te jednak nie były nazywane "kamikaze".

Ogromną większość załóg samobójczych stanowili ochotnicy, dopiero pod koniec wojny zdarzały się przypadki wyznaczania pilotów do tego rodzaju misji, ponadto istotnym czynnikiem była presja ogółu i tradycja japońskich samurajów, wybierających honorowe samobójstwo. Sama jednostka kamikaze i jej sposób działania wzbudziły duże kontrowersje nawet w samej Japonii. Działania o wielkim ryzyku były tam znane od dawna, jednak w każdej z dotychczasowych akcji istniała, przynajmniej teoretyczna, możliwość wyjścia z niej z życiem.

[edytuj] Ostatnia szarża Yamato

Pisząc o kamikaze trzeba wspomnieć też o czymś co w istocie swej może nie było działaniem o charakterze ataku samobójczego mającego unicestwić cel jak i atakującego, jednak z wielu powodów było samobójcze. Mowa tu o "ostatniej szarży" japońskiego superpancernika "Yamato" zakończonej doszczętnym rozbiciem całego zespołu. Ta akcja, nazwana operacją Ten-go (jap. niebiosa), miała proste założenia. Pancernik "Yamato" miał udać się wraz z okrętami towarzyszącymi w stronę Okinawy, od kilku dni już ogarniętej walkami i wspomóc walczące tam siły japońskie poprzez walkę z okrętami amerykańskimi i późniejszym samozatopieniem się na wybrzeżu w charakterze baterii przybrzeżnej. Finał tej akcji, przeprowadzonej przeciwko armadzie okrętów amerykańskich liczącej kilkanaście lotniskowców i podobnej ilości pancerników mógł być tylko jeden. "Yamato" zatonął 7 kwietnia o godzinie 14.23 zatopiony przez bombowce amerykańskie. Płomienie i dym olbrzymiej eksplozji do jakiej doszło przed zatopieniem wzbiły się na wysokość prawie 2 kilometrów. Ta data godzinowa jest obecnie uważana za koniec ery pancerników.

[edytuj] Wykaz formacji i jednostek samobójczych

• Asashi
• Azusa
• Banda (Wiśniowy Kwiat)
• Chuyu (Wierność i Honor)
• Kikusui (Pływająca Chryzantema)
• Kikusui 1
• Kikusui 2
• Kikusui 3
• Kikusui 4
• Kikusui 5
• Kikusui 6
• Kikusui 7
• Kikusui 8
• Kikusui 9
• Kikusui 10
• Mitake
• Ohka (Kwiat Wiśni)
• Sakon
• Seichu (Szczerze Wierny)
• Yoshino (Bezwględna Wierność)

Oprócz wymienionych wyżej jednostek istniało wiele innych nieformalnych grup, które powstały samorzutnie w różnych bazach lotniczych, w zależności od zaistniałej sytuacji.

• Kongo 19
• Kongo 20
• Kongo 21
• Kongo 22
• Kongo 23

Wszystkie te i inne podobne jednostki powstawały na podstawie tajnych rozkazów, bez wprowadzania zapisów do raportów dowództwa lotnictwa morskiego.

[edytuj] Ciekawostki

W VI części Gwiezdnych Wojen podczas finałowej Bitwy o Endor pilot myśliwca typu A, Arvel Crynid korzystając z uszkodzonych pól siłowych wleciał w mostek superniszczyciela Imperialnego co spowodowało jego zniszczenie i prawdopodobnie miało spory wpływ na zwycięstwo Sojuszu Rebeliantów.

[edytuj] Zobacz też

• żywe torpedy - polscy kamikadze