Karabin Berthier Mle1907
Z Wikipedii
Berthier Modéle 1907 | |
Berthier Mle1907/15 | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Francja |
Rodzaj | karabin powtarzalny |
Historia | |
Prototypy | 1890 |
Produkcja seryjna | 1907-?? |
Dane techniczne | |
Kaliber | 8 mm |
Nabój | 8 x 50 mm R |
Magazynek | stały, 3 nab. (Mle 1907) |
Wymiary | |
Długość | 1306 mm (Mle 1907)[1] |
Długość lufy | 803 mm (Mle 1907)[1] |
Masa | |
broni | 3,91 kg (Mle 1907)[1] |
Inne | |
Prędkość pocz. pocisku | 700 m/s[potrzebne źródło] |
Berthier Modéle 1907 - francuski karabin powtarzalny produkowany na początku XX wieku.
Spis treści |
[edytuj] Historia konstrukcji
Druga połowa XIX wieku była okresem szybkiego rozwoju broni strzeleckiej. Wprowadzenie broni odtylcowej, a następnie amunicji zespolonej z łuską metalową zwiększyło szybkostrzelność podstawowej broni piechoty karabinu. Pojawiły się też pierwsze karabiny powtarzalne.
We Francji pierwszym wprowadzonym do uzbrojenia karabinem odtylcowym był Chassepot Mle1866. Po kilku latach został on przystosowany do zasilania amunicja z łuską metalową (Gras Mle1874). W celu zwiększenia szybkostrzelności jednostrzałowych karabinów Grasa skonstruowano karabin Mle1884 będący połączeniem karabinu Grasa z podlufowym magazynkiem rurowym konstrukcji Kropatschcka.
Wynalezienie przez Paula Vieille w 1886 (lub 1884) pierwszego prochu bezdymnego sprawiło że konieczna stała się nowa modernizacja karabinu. Francuzi postanowili oprzeć się na konstrukcji karabinu Mle1884 i amunicji 11 x 59 mm R. Karabin Lebel Mle1886 był pod względem konstrukcji bardzo podobny do karabiny Mle 1884. Jedyną większą zmianą był nowy tłok zaporowy zamka wyposażony w dwa rygle. Nowy nabój 8 x 50 mm R zachował średnicę dna łuski identyczną jak w naboju 11 mm. Wprowadzenie szyjki umożliwiającej osadzenie pocisku o średnicy 8 mm spowodowało że nabój miał silnie stożkowy kształt.
Karabin Lebela wkrótce stał się przestarzały. Największą wadą był odziedziczony po karabinie Mle1884 magazynek rurowy. Był on ładowany pojedynczymi nabojami (karabiny powstające równocześnie z Lebelem miały najczęściej magazynki pudełkowe ładowane przy pomocy kilkunabojowych ładowników) co zmniejszało szybkostrzelność. Jeszcze większą wadą była niemożność stosowania naboi z pociskami ostrołukowymi (ostre zakończenie pocisku uderzało w trakcie strzału w spłonkę co groziło odpaleniem naboju w magazynku).
Dlatego już w 1890 roku do uzbrojenia wprowadzono pierwszą broń z magazynkiem pudełkowym. Był to opracowany przez M. Berthiera karabinek Mle1890. Była to broń z zamkiem wzorowanym na wcześniejszych konstrukcjach francuskich ale z nowym magazynkiem ładowanym trójnabojowymi ładownikami. Ładowniki były własną konstrukcją Berthiera (pierwsze ładowniki symetryczne). W dwa lata później powstał zmodernizowany karabinek Berthiera Mle1892. Jednak piechota nadal używała karabinu Lebela.
W 1907 roku roku został wprowadzony do uzbrojenia pierwszy karabin Berthiera Mle1907. Pod względem konstrukcyjnym była to długolufowa wersja karabinka Mle1892. Karabin ten został zmodernizowany w 1915 roku ale zmiany były niewielkie.
Modernizacja z 1915 roku okazała się niewystarczająca i dlatego już w 1916 roku przeprowadzono następną. Tym razem zmiany były poważniejsze. Największą było wyposażenie karabinu Berthier Mle1907/15 M16 w nowy magazynek o pojemności 5 naboi co zwiększyło szybkostrzelność. Wraz z nowym karabinem wprowadzono do uzbrojenia nowy karabinek Mle1892 M16. Do końca pierwszej wojny światowej karabiny Berthiera razem ze starszymi karabinami Lebel Mle1886 były przepisową bronią żołnierzy francuskich. Po wojnie karabiny Berthiera wraz z żołnierzami Błękitnej Armii trafiły także do Polski (polskie oznaczenie Berthier wz.1907).
Po zakończeniu pierwszej wojny światowej we Francji rozpoczęto prace nad nowym nabojem karabinowym. Przyczyną takiej decyzji były problemy z nabojem 8 x 50 mm R. Jego silnie stożkowy kształt uniemożliwiał skonstruowanie magazynka dwurzędowego, a magazynkom jednorzędowym nadawał łukowy kształt. Dodatkowo łuska z kryzą wystającą komplikowała budowę broni. Dlatego w 1924 roku do uzbrojenia wprowadzono nowy nabój 7,5 x 58 mm Mle1924C. Seria wypadków (do broni zasilanej tą amunicją można było załadować niemiecki nabój 7,92 x 57 mm którego odpalenie powodowało zniszczenie broni) sprawiła że nabój przekonstruowano (skrócono łuskę) i ponownie wprowadzono do uzbrojenia jako 7,5 x 54 Mle1929C. Początkowo planowano że do nowej amunicji zostanie skonstruowany karabin samopowtarzalny ale brak odpowiedniej konstrukcji (powstające prototypy nie spełniały wymagań) sprawiły że postanowiono wprowadzić nowe karabiny powtarzalne. Konstrukcją docelową miał być MAS 36 ale w okresie przejściowym użytkowany miał być także zmodernizowany karabin Berthier Mle1907/15 M34.
Karabiny Mle1907/15 M34 i MAS 36 stanowiły przepisowe uzbrojenie żołnierzy francuskich w 1940 roku. Po kapitulacji Francji zostały wycofane z uzbrojenia.
[edytuj] Wersje karabinu Berthiera
[edytuj] Karabinki
- Mle1890 - pierwszy karabinek Berthiera wprowadzony do uzbrojenia. Produkowany w kilku mało różniących się wersjach dla kawalerii, kirasjerów, żandarmerii i artylerii. Magazynek trójnabojowy, lufa bez nakładki celownik ramkowo-schodkowy o nastawach 200 - 2000 m.
- Mle1892 - ujednolicona wersja karabinka opracowana w 1892 roku.
- Mle1892 M16 (Berthier Mle1916) - zmodernizowana wersja z 1916 roku. Nowy pięcionabojowy magazynek i nakładka na lufę.
[edytuj] Karabiny
- Mle1907 (model Tonquinos) - karabin będący długolufową wersją karabinka Mle1892. Magazynek trójnabojowy, lufa bez nakładki, celownik ramkowo-schodkowy o nastawach 250 - 2400 m.
- Mle1907/15 - wersja zmodernizowana o mniejszej masie.
- Mle1907/15 M16 (Berthier Mle1916, Lebel-Berthier Mle1916) - karabin będący połączeniem mechanizmów Berthiera z łożem wzorowanym na karabinie Lebel Mle1886. Magazynek pięcionabojowy, nakładka na lufę.
- Mle1907/15 M34 - ostatnia wersja karabinu Berthiera. Karabiny M34 powstawały przez przeróbkę starszych modeli Berthiera. Nowa lufa kalibru 7,5 mm i ładowany z łódki magazynek wzorowany na konstrukcji Mausera. Poza karabinem piechoty (z prostą rączką zamkową) istniała wersja przeznaczona dla kawalerii (z rączką zamkową zgiętą w dół i bagnetem Mle1892)
[edytuj] Opis konstrukcji
Karabin Mle1907 był indywidualną bronią powtarzalną. Zamek czterotaktowy, ślizgowo-obrotowy. Ryglowanie za pomocą dwóch rygli (trzecim pomocniczym ryglem była rączka zamkowa). Zasilanie ze stałego magazynka pudełkowego ładowanego symetrycznymi ładownikami trójnabojowymi. Przyrządy celownicze składały się z trójkątnej muszki i celownika ramkowo-schodkowego. Broń była wyposażona w bagnet czworograniasty Mle1886 mocowany przy pomocy rękojeści.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne
[edytuj] Karabinki
Wzór | Mle 1890 | Mle 1890 "kirasjerski" | Mle 1890 "kawaleryjski" | Mle 1890 "żandarmerii" | Mle 1892 | Mle 1892 M16 |
Nabój | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R |
Długość karabinka (mm) | 950[1] | 950 [1] | 950[1] | 950[1] | 945[1] | 945[1] |
Długość lufy (mm) | 450[1] | 450[1] | 450[1] | 455[1] | 453[1] | 453[1] |
Masa karabinka (kg) | 3,00[1] | 2,98[1] | 3,05[1] | 3,15[1] | 3,10[1] | 2,35[1] |
Pojemność magazynka (szt) | 3 | 3 | 5 | 3 | 3 | 5 |
[edytuj] Karabiny
Wzór | Mle 1907 | Mle 1907/15 | Mle 1907/15 M16 | Mle 1907/15 M34 |
Nabój | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 8 x 50 mm R | 7,5 x 54 mm |
Długość karabinu (mm) | 1306[1] | 1306[1] | 1306[1] | 1080[1] |
Długość lufy (mm) | 803[1] | 803[1] | 803[1] | 580[1] |
Masa karabinu niezaładowanego (kg) | 3,91[1] | 3,81[1] | 4,20[1] | 3,70[1] |
Pojemność magazynka (szt) | 3 | 3 | 5 | 5 |
[edytuj] Przypisy
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 Ireneusz J. Wojciechowski: Karabin powtarzalny Berthier wz. 1907/15 M16, TBiU 103. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1985. ISBN 83-11-07179-9.
[edytuj] Bibliografia
- Ireneusz J. Wojciechowski: Karabin powtarzalny Berthier wz. 1907/15 M16, TBiU 103. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1985. ISBN 83-11-07179-9.
- Andrzej Konstankiewicz: Broń strzelecka Wojska Polskiego 1918-39. Warszawa: Wydawnictwo MON. ISBN 83-11-07266-3.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Zdjęcia karabinka Mle1892
- Zdjęcia karabinka Mle1892 M16
- Zdjęcia karabinu Mle1907/15
- Zdjęcia karabinu Mle1907/15 M16
[edytuj] Zobacz też
Francuskie konstrukcje broni strzeleckiej
Rewolwery, pistolety i pistolety maszynowe | Karabiny i karabinki |
---|---|
MAS Mle 1892 • Mle 1935 • pm MAS 38 |
Lebel Mle 1889 • Berthier Mle 1907 • MAS 36 • RSC Mle 1917 |
Karabiny maszynowe | |
rkm Hotchkiss Mle 1922/26 • rkm MAC 1924/29 • ckm Hotchkiss Mle 1914 |