Karcynogeneza
Z Wikipedii
Karcynogeneza też kancerogeneza, czyli powstawanie nowotworu. Jest to wieloetapowy proces zachodzący na poziomie DNA komórki, a prowadzący do rozwoju nowotworu.
Etapy karcynogenezy:
- inicjacja - w tym etapie pojawia się pojedyncza mutacja. Może ona powstać spontanicznie lub powstać pod wpływem karcynogenu.
- promocja - wieloetapowy rozwój klonu komórkowego, zawierającego mutację nabytą w procesie inicjacji. Głównym mechanizmem promocji są zaburzenia ekspresji genów, prowadzące do zaburzenia procesów regulacyjnych komórki i do zwiększonej proliferacji.
- inwersja - powstają kolejne mutacje w komórkach nowotworowych, ujawniają się zmiany fenotypowe (inny kształt komórek nowotworowych)
- progresja - nieodwracalny etap, prowadzący do powstania nowotworu. Polega on głównie na pojawianiu się kolejnych zaburzeń molekularnych, przede wszystkim zmian w kariotypie. W miarę jak uszkodzenia się nakładają powstają klony zdolne do naciekania i tworzenia przerzutów.
Karcynogeneza jest procesem wieloletnim, przeciętny okres rozwoju guza o średnicy 1 cm, wynosi ok 5 lat. Zależy to jednak od rodzaju nowotworu i tkanki w której zachodzi karcynogeneza. Dla niektórych nowotworów mogą to być miesiące, dla innych dziesiątki lat.
[edytuj] Źródła
- "Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy" - pod redakcją Radzisława Kordka, Jacka Jassema, Maćka Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego.