Kościoły feministyczne
Z Wikipedii
Kościoły feministyczne to Kościoły, grupy i związki religijne chrześcijańskie (głównie protestanckie i pochodzące z katolicyzmu) oraz neopogańskie i spirytualistyczne, które głoszą równouprawnienie w sprawowaniu kapłaństwa oraz w życiu religijnym i społecznym, (nierzadko z tendencją do wyróżniania kobiet) od początku swojego istnienia jako część doktryny wiary.
Kościoły chrześcijańskie swój feminizm opierają na tzw. chrześcijaństwie feministycznym i często głoszą także inne radykalne reformy społeczne, np. dawniej abolicjonizm, a obecnie równouprawnienie mniejszości seksualnych i etnicznych oraz pacyfizm chrześcijański. Do Kościołów feministycznych należą:
Nurt katolicki:
Nurt protestancki:
- szejkersi
- Chrześcijańska Wspólnota Feministyczna
- Luterański Kościół Ebenezera
- Feministyczny Kościół Uniwersalnej Miłości
Nurt neopogański:
Nurt spirytualistyczny:
Kościoły feministyczne chrześcijańskie wyrosły na gruncie kultu maryjnego, powszechnego w katolicyzmie i prawosławiu, a także tendencji do równouprawnienia płci w protestanckich Kościołach reformowanych. Wielu teologów uważało za nierozwiązywalny dylemat łączenie kultu Maryi (lub jej roli jako matki Zbawiciela) z jednoczesnym pozbawieniem kobiet prawa do kapłaństwa oraz z określaniem ich jako gorsze i z natury podporzadkowane mężczyznom. Wyraźne tendencje feministyczne pojawiły się wśród angielskich i amerykańskich kwakrów w XVIII w. Wówczas Matka Ann Lee utworzyła protestancki Kościół szejkersów, głoszący równouprawnienie kobiet także w kapłaństwie i określający swoją założycielkę jako "kobiecą manifestację Boga".
Spirytualizm religijny, zapoczątkowany przez siostry Fox w połowie XIX w. od początku przyznawał wyjatkową rolę kobietom, które do dziś stanowią większość mediów-pośredniczek, przywołujacych podczas nabożeństw duchy zmarłych.
Polska (wówczas pod zaborami) była jednym z pierwszych krajów, w których pojawiło się chrześcijaństwo feministyczne. W 1893 katolicka zakonnica "Mateczka" Feliksa Kozłowska, młoda mistyczka, doznała objawień, w wyniku których powstało Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, a następnie Kościół Mariawitów (nazwany od łacińskich słów Mariae Vita czyli Życie Maryi), który koncentruje się na kulcie Maryi oraz Feliksy Kozłowskiej. W 1935 wyodrębnił się Kościół Katolicki Mariawitów, który szczególnie akcentuje "kobiecy aspekt" Boga (Maryja jest Bogiem Wcielonym) i kult założycielki jako "wcielenia Ducha Świętego" oraz kapłaństwo kobiet (od 1929). Ten odłam mariawitów uznaje Trójcę Świętą jako Maryję-Boga Wszechmogącego, jej syna Jezusa oraz "Mateczkę"-Ducha Świętego. W 1987 miał około 4000 wiernych, kierowanych przez 20 kapłanek i 5 kapłanów.
W XX w. ożywił się nurt neopogański, który podkreśla wyjątkowość kobiet w kapłaństwie i magii, opierając się na neolitycznych kultach matriarchalnych oraz tradycji szamanek i czarownic.
Od lat 1970. pojawiło się współczesne chrześcijaństwo feministyczne, inspirowane feminizmem II fali (np. ruch Kościół Kobiet), obecne wśród wyznawców wszystkich większych wyznań chrześcijańskich, które domaga się równouprawnienia kobiet w życiu Kościołów (uważanych za patriarchalne) i w wielu Kościołach protestanckich już wprowadziło kapłaństwo kobiet. Tę formę chrześcijaństwa oficjalnie przyjął Kościół Episkopalny w USA.